Studiesucces in rechten gerelateerd vak rekening houdend met mediërende variabelen en achtergrondkenmerken. Een onderzoek naar studiesucces en een geïndividualiseerd traject.

Studenten vandaag: Hoe zit het met een geïndividualiseerd traject en studiesucces?

Onderzoek toont aan dat het Europees gemiddelde van de studenten die hun studie afronden binnen het aantal jaren dat wettelijk is vastgelegd slechts 38% bedraagt. In eigen land legde ook Vicerector, Didier Pollefeyt, van de Katholieke Universiteit Leuven eerder al de vinger op de wonde in de krant De Standaard. Flexibilisering gaat te ver. Hij viseert hiermee de studenten die zes tot zeven jaar nodig hebben om een bachelordiploma te behalen.

Geïndividualiseerd traject
Misschien ken je zelf wel iemand uit je vriendenkring of familie die flexibel studeert aan de hand van een geïndividualiseerd traject (GIT) of een persoonlijk deel traject (PDT)? Respectievelijk zijn deze trajecten te volgen aan een Vlaamse universiteit of hogeschool. Het laat studenten toe om een individuele leerroute op maat te volgen in plaats van het voorziene modeltraject. Studenten met een GIT kunnen bijvoorbeeld vakken waarvoor men niet slaagde meenemen naar het volgende academiejaar. De vraag hierbij blijft echter: is er een verband tussen zo’n geïndividualiseerd traject en studiesucces?

Om hierop een antwoord te formuleren, wordt binnen deze masterproef onder studiesucces twee zaken verstaan. Enerzijds de score op een tussentijdse test en anderzijds de examenscore. De test en het examen met betrekking tot het vak ‘algemene beginselen van het recht’ werden afgenomen bij 351 eerstejaarsstudenten Economie en Bedrijfskunde aan Universiteit Gent. De onderzoekster houdt bij de zoektocht naar een verband tussen GIT en studiesucces rekening met kenmerken van studenten. Vanuit wetenschappelijke literatuur bleek het o.a. relevant ook aandacht te schenken aan de voorkennis van studenten. Voorkennis betreft alles wat studenten al weten over het vak waarvoor ze getest worden en examen afleggen.

Uit statistische berekeningen waarbij rekening gehouden wordt met voorkennis blijkt dat studenten met een GIT een verschillende examenscore hebben dan studenten zonder GIT. Studenten met een GIT behalen een lagere score op het examen. Het niet volgen van een GIT hangt dan weer positief samen met een hogere examenscore. Verder is er geen verband teruggevonden tussen studenten met een GIT en de tussentijdse test, maar wel tussen de voorkennis van studenten en de tussentijdse test.

Uit het voorgaande kunnen we concluderen dat het volgen van een GIT en de voorkennis van studenten een rol spelen bij studiesucces. Maar wie zijn die studenten met een GIT?

Profiel GIT-student
In de groep studenten, die deelnamen aan het onderzoek, zijn er meer mannen dan vrouwen GIT-student. Wat de opleiding secundair onderwijs betreft, is er niet veel verschil op te merken. Aangezien de meeste onderzochte studenten een ASO opleiding genoten, is het niet verwonderlijk dat ongeveer evenveel GIT-studenten als niet-GIT-studenten uit het ASO komen. Binnen een ASO opleiding zijn er verschillende richtingen. Studenten zonder GIT komen iets vaker uit een wiskundige richting dan GIT-studenten.

Overlap uurrooster
De zwakkere prestaties van GIT-studenten kan volgens onderzoekers te wijten zijn aan de complexiteit die komt kijken bij het combineren van verschillende vakken uit verschillende semesters. Vaak is er overlap van uurroosters, waardoor studenten bepaalde vakken niet kunnen bijwonen.
Er zijn enkele manieren om tegemoet te komen aan een GIT en bijhorende implicaties. Studenten begeleiden bij het samenstellen van hun studietraject kan een antwoord bieden. Daarnaast is ook leerbegeleiding aan te raden, om de overgang tussen secundair en hoger onderwijs op te vangen. Studenten dienen ondersteund te worden in hun specifieke behoeftes. Hierbij mogen de zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid van de student niet over het hoofd gezien worden. Een volgende implicatie is bijvoorbeeld een minimum aan sociale cohesie tussen studenten onderling en tussen studenten en docent. Verschillende modeltrajecten aanbieden, bevordert de sociale cohesie, aangezien studenten dan in eenzelfde (klas)groep blijven. GIT-studenten die vakken meenemen uit een vorig jaar, volgen les in verschillende groepen. Bovendien heft verschillende modeltrajecten ook logistieke barrières op zoals lesurenoverlap, transparantieproblemen en examenoverlap. Één modeltraject bestaat vandaag uit 60 studiepunten. Een tweede modeltraject kan eveneens bestaan uit 60 studiepunten, maar gespreid over anderhalf jaar.

Kleine steekproef
Flexibel studeren, zoals een GIT volgen, en de voorkennis van studenten staan in verband met studiesucces. Een overlap van uurroosters kan een verklaring zijn voor de lagere examenscore van GIT-studenten. Vandaar lijken een doordachte studietrajectbegeleiding en het aanbieden van verschillende modeltrajecten een interessante weg om te bewandelen. Meer onderzoek is wenselijk om conclusies te trekken voor alle Vlaamse GIT-studenten. Toch reikt deze masterproef enkele mogelijkheden aan om studenten binnen het aantal jaren dat wettelijk is vastgelegd te laten afstuderen.