De latente periode bij PROM à terme

Alinoë Van Looveren
Persbericht

De latente periode bij PROM à terme

‘Mijn water is gebroken’ … wat nu ???

 Inleiding

 

In deze scriptie verdiept Alinoë Van Looveren zich - op wetenschappelijk sterk gefundeerde wijze - in het gebeuren van PROM (Prelabour Rupture of Membranes) à terme. Het spontaan breken van de vliezen bij een voldragen zwangerschap (meer dan 37 zwangerschapsweken), is in de volksmond beter gekend als ‘Mijn water is gebroken!’ .

In een periode waarin verontrustende cijfers over interventie bij baringen ons wakker schudden, wordt in deze scriptie nagegaan welke de mogelijkheden zijn wanneer PROM à terme zich voordoet en de baring niet onmiddellijk op gang komt.

Dient de desbetreffende zwangere (in paniek?) het ziekenhuis op te zoeken om ingeleid te worden of zijn er andere mogelijkheden in de periode tussen PROM en het opstarten van contracties?

 

De foetale membranen, vliezen of het chorioamnion

De vliezen zijn opgebouwd uit twee afzonderlijke membranen die sterk met elkaar verbonden zijn. Het amnion ligt het dichtst bij de foetus terwijl het chorion het dichtst bij de placenta ligt. Het geheel, het chorioamnion genoemd, is een ondergewaardeerd doch hoog gespecialiseerd orgaan, een endocriene microcosmos en een gestructureerd meesterwerk. De spankracht ervan vertoont een 3-fasische curve ; een toename aan spankracht in de periode van 17 à 20 weken zwangerschap, een stabiele periode van 20 tot 38 weken en een opmerkelijke en statistisch belangrijke vermindering in spankracht vanaf 39 weken, als mogelijke anticiperende fysiologische factor in de bevalling.

De functie omvat oa. de beschermng van de foetus tegen opstijgende infectie door het vormen van een fysieke barrière, de indamming van het vruchtwater en de secretie van substanties in het vruchtwater. Na de geboorte is hun bruikbaarheid beëindigd en worden ze ‘afgedankt’.

 

Mijn water is gebroken’ ... Wat nu ???

Wanneer we de verschillende gegevens vanuit de literatuur naast elkaar leggen, kunnen we besluiten dat van alle baringen à terme, 10% PROM als gemiddelde wordt aangenomen. 70 à 80% van deze vrouwen zal baren binnen de 24 uur, 90% binnen 48 uur en 5 à 6% zal niet spontaan in arbeid gaan.

De oorzaak van PROM à terme is multifactorieel en de mechanismen ervan zijn niet geheel doorgrond.

In 33,2% van de gevallen, komt PROM à terme voor tussen 0u00 en 4u00. De fysiologische redenen voor dit ritme zijn tot op heden onbegrepen. De timing van de contracties die hier op volgen, vertoont geen dagritme.

 

Vanuit het wetenschappelijk onderzoek aangaande PROM à terme, komen hoofdzakelijk twee complicaties steeds opnieuw naar voor, nl verhoogd risico op infectie en interventie. Het is moeilijk om het relatieve belang in te schatten van alle aspecten die kunnen bijdragen tot infectie, nl PROM op zich, een vaginaal onderzoek ter initiële vaststelling van PROM, verlengde arbeid en frequent vaginaal onderzoek. De stelling dat het uitvoeren van een vaginaal toucher een infectie-bevorderende factor is, is in meerdere studies terug te vinden. Vanuit het WHO wordt het internationaal dan ook sterk afgeraden, een gegeven dat spijtig genoeg nog lang niet tot in de praktijk is doorgedrongen.

Gezien na PROM à terme de contracties niet altijd onmiddellijk op gang komen, riskeert de parturiënte dat de baring wordt ingeleid. Gegevens betreffende inleiding van de baring in het algemeen, schudden ons echter wakker.

Zo'n 33 % van de bevallingen in België wordt ingeleid, slechts 12% hiervan om medische redenen. Inductie is nochtans niet zonder gevaar. De bevallingsarbeid kan daardoor gevoelig langer en uitputtender worden en dat leidt uiteindelijk tot een toename van het aantal keizersneden (22% bij eertsbarenden) en kunst- verlossingen (47% bij eerstbarenden).

 

Het huidige beleid

Een actief beleid wordt gedefiniëerd als inductie van de arbeid kort nadat de vliezen gebroken zijn wanneer de vrouw niet in arbeid is.

Een afwachtend beleid laat vrouwen tijd om spontaan in arbeid te gaan, waarbij er verschillende opinies bestaan wat de tijdsspanne betreft.

De keuze tussen een actief en een afwachtend beleid, is op basis van de beschikbare wetenschappelijke literatuur moeilijk te maken. Immers vanuit een indrukwekkend aantal wetenschappelijke onderzoeken, volgt het besluit dat actieve inductie van de arbeid kort na het spontaan breken van de vliezen, resulteert in een verminderd risico op maternale en neonatale infecties. In tegenstrijd hiermee toont een evenwaardig aantal studies aan dat een afwachtend beleid geen verhoogd infectierisico inhoudt terwijl het aantal keizersneden en instrumentele vaginale bevallingen significant vermindert.

Het is niet verwonderlijk dat de controverse tussen inleiden en afwachten, er mede toe bijdraagt dat het beleid bij PROM à terme van ziekenhuis tot ziekenhuis verschilt, en dat zelfs binnen één ziekenhuis het beleid soms verschillend is van arts tot arts. Hoe moet de zwangere en haar partner dan weten wat best te doen ?

 

Is er inspraakmogelijkheid door de zwangere?

De trend om rekening te houden met de wensen van de patiënt(e), is in de medische wereld de laatste jaren sterk toegenomen. Ook in de verloskunde is deze verandering merkbaar naar de cliënte toe.

 

Een bijzonder belangrijk gebied in de verloskundige zorgverlening waarop verwacht kan worden dat deze benadering een significante impact heeft, is het beleid bij PROM. In wetenschappelijke artikels wordt ervoor gepleit dat de verschillende opties voor moeders en hun babies zouden worden aangeboden.

Deze beleidsvoering wordt gevolgd in specifiek onderzoek naar de mogelijkheden tijdens de latente periode: de zwangere en haar partner worden, na een medisch-verloskundige evaluatie en bijhorende uitleg, de keuze gelaten om in het geval van PROM à terme in het ziekenhuis te blijven of terug naar huis te gaan. Net zoals men ondervindt in het St. Vincentiusziekenhuis te Antwerpen, heeft deze benadering van een duidelijk PROM-beleid met een sterk individuele evaluatie als uitgangspunt, een zeer goede outcome voor moeder en kind. Dit enerzijds dank zij het feit dat een verblijf in een vertrouwde en rustgevende omgeving de zo belangrijke ‘hormonendans’ uitnodigt, en anderzijds door de grotere tevredenheid en coöperatie van de zwangere.

De praktijk leert ons dus dat het kan!

 

Scenario voor een tevreden pasgeborene en gelukkige kersverse ouders

In geval van ‘Mijn water is gebroken’ kan de zwangere en haar partner in samenspraak met vroedvrouw en gynaecoloog, het best passende scenario creëren. Dit in de wetenschap dat, in geval van een complicatieloze situatie, de latente periode heel wat mogelijkheden biedt om het baringsproces op spontane wijze uit te nodigen en alzo de natuurlijke geboorte te vrijwaren van onnodige ingrepen.

Iets wat alle betrokkenen, maar zeker het kind op komst, intens zullen weten te waarderen!

Bibliografie

Cursussen

Dr.De Catte, cursus Embryologie vroedkunde 2de jaar, Erasmushogeschool, Brussel, academiejaar 2004-2005, hoofdstukken week 1, week 2, week 3, ontwikkeling van de placenta, het plooien, intro

 

Gielens K., Eerstelijnszorg de Zelfstandige Vroevrouw, Erasmushogeschool, Jette, 2005-2006, 26, 41

 

Boeken

Kirchmann L.L.; Anatomie en fysiologie van de mens, vijftiende, herziene druk, Elsevier Gezondheidszorg, Maarssen, 2003, 32-46

 

Langman J.; Inleiding tot de embryologie, negende druk, Utrecht/Antwerpen, Bohn, Scheltema & Holkema, 1982, 28-47, 86-91

 

Odent M.; The scientification of love, Free Association Books, London, New York, 1999, 93

 

Prins, Van Roosmalen, Treffers P.; Praktische verloskunde elfde druk, Houten, Bohn Stafleu Van Loghum, 2004, 90, 210, 269

 

Stadelmann I.; Zwangerschap, geboorte en eerste maanden met uw baby, uitgeverij Deltas, België-Nederland, 2003, 166-169

 

Sweet B.R.; Mayes’ Midwifery 12th edition, Great Britain, Elsevier Science Limited, 2002,

362, 367, 670-671

 

Eindwerken

Lukasch M.; Het verloskundig beleid bij PROM à terme, Erasmushogeschool Jette, 1996-1997, 19-20, 32

 

Nuttin K.; De hormonale dans van de baring. De natuurlijke hormonencocktail voor een veilige en extatische geboorte, KHLimburg, academiejaar 2004-2005, 2-7, 10-17

 

Rapporten

Changing Childbirth : Report of the Expect Maternity Group, HMSO, Department of Health London, 1993

 

Charter van de rechten van de ziekenhuispatiënt, cursus Management en kwaliteitsbewaking in de verloskundige zorgverlening, Erasmushogeschool, Jette, 3 de jaar vroedkunde, 2005-2006, 40

 

Definition of the Midwife, International Confederation of Midwives Council meeting, Brisbane, Australia, 19th July, 2005

 

Duyn R., van den Heetkamp B.; Productieverslag/Informatiebrichure : afstudeeropdracht, hogeschool van Amsterdam, Instituut Fysiotherapie, Amsterdam, jan 2001, 30-35

 

Rechten van de patiënt, bijlage cursus Wettelijke en Ethische aspecten, Erasmushogeschool 2de en 3de jaar

 

Verloskundige indicatielijst, Eindrapport van de Werkgroep Bijstelling Kloostermanlijst, Amstelveen, 1987, 44

 

Artikels

Akyol D.et al.; Prelabour rupture of membranes at term – no advantage of delaying induction for 24 hours, Aust N Z J Obstet Gynaecol., 39(3), 1999 Aug, 291-295

 

Alcalay M. et al.; Prelabour rupture of membranes at term:early induction of labour versus expectant management, Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol., 70, Dec 1996, 2, 129-133

 

Beckwith J. en Read M.; Prelabour rupture of membranes at term : home management, British Journal of Midwifery, 4, 1996, 2, 74-76

 

Cammu H., Verlaenen H., Perde M.P.; Premature rupture of membranes at term in nulliparous women : a hazard ?, Journal of Obstetrics & Gynaecology, 76, Oct 1994, 4, 671-674

 

Carlan et al.; Preterm premature rupture of membranes : a randomized study of home versus hospital management, Obstetrics and Gynaecology, 81, 1993, 1, 61-64

 

Crane J.M.G. en Young D.C.; Induction of labour with a favourable cervix and/or pre-labour rupture of membranes, Best Practice & Research Clinical Obstetrics & Gynaecology, 17, May 2002, 2, 109-115

 

Dare MR., Middleton P., Crowther CA., Flenady VJ., Varatharaju B.; Planned early birth versus expectant management (waiting) for prelabour rupture of membranes at term (37 weeks or more), the Cochrane database of systematic reviews 2006, issue 1, Cochrane library, ISSN 1464-780X

 

Devos I., Darm- en uterusmotilitiet, eduforum.ugent.be/practica/ darm%20en%20uterus / darm_en_uterus, 01/04/2006, 4-6

 

Dolto C.; Accompagnement haptonomique de la grossesse dans son aspect préventif en cas de dépression maternelle, Neuropsychiatrie de l’Enfance et de l’Adolescence, vol 52, issue 5, july 2004, 311-319

 

Dreyfus et al.; premature rupture of membranes at term. Retrospective study of 88 cases, Rev Fr Gynecol Obstet., 90, May-june 1995, 5-6, 275-280

 

Duff P.;Premature rupture of the membranes in term patients, Semin. Perinatolgy, 20, Oct 1996, 5, 401-408

 

Emslie M.J., Campbell M.K., Walker K.A.; Changes in public awareness of, attitudes to, and use of complementary therapy in North East Scotland : surveys in 1993 and 1999, Complemantary Therapies in Medicine, 10, September 2002, 3, 148-153

 

Ernst E. en White A.; The BBC survey of complementary medicine use in the UK, Complementary Therapies in medicine, 8, march 2000, 1, 32-36

 

Ezra Y. et al.; Prelabor rupture of the membranes at term : when to induce labor?, European Journal of Obstetrics & Gynaecology and Reproductive Biology, 115, 2004, 23-27

 

Gambles M., Crooke M., Wilinson S.; Evaluation of a hospice based reflexology service : a qualitative audit of patient perceptions, European journal of oncology, nursing, 6, march 2002, 37-44

 

Gilson et al.; Expectant management of premature rupture of membranes at term in a birthing center setting, Journal of Nurse-Midwifery, 33, May-June 1988, 3, 134-140

 

Goeschen et al.; Premature rupture of membranes near term : wait it out or intervene?, Geburtshilfe Perinatol., 193, Jan-Feb 1989, 1, 16-23

 

Grant J.M. et al; Management of pelabour rupture of membranes in term primigravidae : report of a randomized prospective trial, British Journal of Obstetrics & gynaecology, 99, Juli 1992, 7, 557-562

 

Jomeen J. en Martin C.R.; The impact of clinical management type ommaternal and neonatal outcome following pre-labour rupture of membranes at term, Clinical Effectiveness in Nursing, 6, 2002, 3-9

 

Hallak M. en Bottoms S.F.; induction of labor in patients with term premature rupture of membranes. Effect on perinatal outcome, Fetal Diagn. Ther., 14, May-June1999, 3, 138-142

 

Hannah M.E. et al; Induction of labor compared with expectant management for prelabour rupture of the membranes at term, The New England Journal of Medicine, 334, April 1996, 16, 1005-1010

 

Hannah M.E. et al.; Prelabor rupture of the membranes at term : expectant management at home or in the hospital ?, Obstetrics & Gynaecology, 96, Oct 2000, 4, 533-538

 

Hodnett E.D. et al.; Women’s evaluations of induction of labor versus expectant management for prelabour rupture of the membranes at term, Birth, 24, Dec 1997, 4, 221-4

 

Kavanagh J., Kelly AJ., Thomas J.; Breast stimulation for cervical ripening and induction of labour, Cochrane database of systematic reviews 2001, issue 4, art n° CD003392

 

Kavanagh J., Kelly AJ., Thomas J.;Sexual intercourse for cervical ripening and induction of labour, Cochrane database of systematic reviews 2006, issue 1, ISSN 1464-780X

 

Keirse M.J., Ottervanger H.P. en Smit W.; Controversies :prelabor rupture of membranes at term : the case for expectant management, Journal of perinatal Medicine, 24, 1996, 6, 563-572

 

Kelly AJ., Kavanagh J., Thomas J.; Castor oil, bath and/or enema for cervical priming and induction of labour, Cochrane library, issue 2, 2005, ISSN 1465-1858

 

Kouam L. en Miller E.C.; Optimal time for labor induction in premature rupture of membranes after the 37th week ofd pregnancy, Geburtshilfe Frauenheilkunde, 48, 1988, 4, 249-254

 

Kristof O., Schlumpf M., Wyss B., Saller R.; Patterns of use and attitudes of complementary medicine consumers in Switzerland, Complementary Therapies in Medicine, 6, March 1998, 1, 25-29

 

Ladfors et al.; A randomized trial of two expectant managements of prelabour rupture of membranes at 32-42 weeks, Britisch Journal of Obstetrics & Gynaecology, 103, 1996, 755-762

 

Ladfors et al.; Risk factors for neonatal sepsis in offspring of women with prelabor rupture of membranes at 34-42 weeks, Perinat Med., 26, 1998, 2, 94-101

 

LaMar K., Hamernik C.; Life inside the womb :implications for newborn and infant nurses, Newborn and Infant Nursing reviews, Vol 3 issue 4, December 2003, 136-142

 

Long L., Huntley A., Ernst E.; Which complementary and alternative therapies benefit which conditions? A survey of the opinions of 223 professional organizations, Complementary Therapies in Medicine, 9, September 2001, 3, 178-185

 

Mahmood T.A. en Dick M.J.W.; A randomized trial of pre-labor rupture of membranes at term in multiparous women using vaginal prostaglandin gel, Obstetrics & Gynaecology, 85, January 1995, 1, 71-74

 

Mc Caul et al.; Premature rupture of membranes at term with an unfavorable cervix : comparison of expectant management, vaginal prostaglandin, and oxytocin induction, South Med., 90, Dec 1997, 12, 1229-33

 

Mc Dermott en Landon C.R.; The hydroxyproline content of amnion and prelabour rupture of the membranes, European Journal of Obstetrics & gynaecology and Repreductive Biology, 92, 2000, 217-221

 

Mc Farlin, et al.; A national survey of herbal preparation use by nurse-midwives for labor stimulation, Journal of Nurse-Midwifery, 44, May 1999, 3, 205-216

 

Mc Parland P.C., Taylor D.J. en Bell S.C.; Myofibroblast differentiation, in the connective tissues of the amnion and chorion of term human fetal membranes – implications for fetal membrane rupture and labour, Placenta, 21, 2000, 44-53

 

Meeker W.C., Public demand and the integration of complementary and alternative medicine in the US health care system, Journal of Manipulative and Psychological Therapeutics, 23, February 2000, 2, 123-126

 

Morales W.J. en Lazar A.J.; Expectant management of rupture of membranes at term, South Med J., 79, Aug 1986, 8, 955-958

 

Mozurkewich E.L. en Wolf F.M.; Premature rupture of membranes at term : A metaanalysis of three management schemes, Obstetrics & Gynaecology, 89, june 1997, 6, 1035-1043

 

Mur E. et al; Influence of reflex zone therapy of the feet on intestinal blood flow measured by color Doppler sonography, The American Journal of Medicine, 118, December 2005, 2, 109-117

 

Ottervanger et al.; Controlled comparison of induction versus expectant care for prelabor rupture of membranes at term, Journal of Perinatal medicine, 24, 1996, 3, 237-242

 

Ngwenya S. en Lindow S.W.; 24 hour rhythm in the timing of pre-labour spontaneous rupture of membranes at term, European Journal of Obstetrics & gynaecology and Reproductive Biology 112, 2004, pp 151-153

 

Pattinson et al.; Aggressive or expectant management of labour : a randomized clinical trial, BJOG : An international Journal of Obstetrics and Gynaecology, 110, May 2003, 5, 457-461

 

Perry R., Dowrick C.F.; Complementary medicine and general practice: an urban perspective, Complementary therapies in medicine, 8, juni 2000, 2,71-75

 

Phyllis C.L. et al.; Apoptosis in fetal membranes may predispose them to rupture, Journal of the Society for Gynaecologic Investigation, 3, 1996, 2 suppl 1, 128A

 

Pressman E.K., Cavanaugh J.L., Woods J.R., Physical properties of the chorioamnion throughout gestation, Am J Obstet Gynecol 2002; 187:672-5

 

Saropala N. en Chaturachinda K.; Outcome of premature rupture of membranes at term : Ramathibodi Hospital, Med Assos Thai, 76, Jan 1993, suppl 1, 56-59

 

Schoppert E.; Gebroken vliezen - 24, -48, -72 uur? Afwachtende houding bepleit., Tijdschrift voor vroedvrouwen, 1993, 5, 198-202

 

Semczuk-Sikora A. et al, Management in premature rupture of membranes at term- own experiences, Ginekol Pol.,72, Oct 2001, 10, 759-764

 

Seince et al.; Management of premature rupture of the membranes at term : how long to delay? Results of a prospective multicentric study in 713 cases, Journal of Obstetrics & Gynaecology and Reproductive Biology (Paris), 30, Feb 2001, 1, 42-50

 

Shalev E. et al.; Comparison of 12- and 72-hour expectant management of Premature rupture of membranes in term pregnancies, Obstetrics & Gynaecology, 85, May 1995, 5 part 1, 766-768

 

Shetty et al.; Active management of term prelabour rupture of membranes with oral misoprostol, International Journal of Obstetrics and Gynaecology, dec 2002, 109, 1354-1358

 

Smith CA. en Crowther; Acupuncture for induction of labour, Cochrane database of systematic reviews , issue 1, 2006, ISSN 1464-780X

 

Smith CA.; Homoeopathy for induction of labour, Cochrane database of systematic reviews , issue 1, 2006, ISSN 1464-780X

 

Stuart EL., et al; Reduced collagen and ascorbic acid concentrations and increased proteolytic susceptibility with prelabor fetal membranerupture in women, Biol. Reproduction, 72, Jan 2005, 1, 230-5

 

Summers L.; Methods of cervical ripening and labor induction, Journal of Nurse-Midwifery, vol 42, issue 2, march-April 1997, 71-85

 

Tan B.P. en Hannah M.E; Oxytocin for prelabour of membranes at or near term, Cochrane Database Syst rev. 2000, (2):CD000157 , PMID :10796159

 

Tebbe B.; Inleiden, voortleiden, begeleiden, Tijdschrift voor verloskundigen, November 2005, 35-36

 

Tekoa K; Clinical management of premature rupture of membranes, Journal of Nurse-Midwifery 39, March-april 1994, issue 2, supplement 1, S81-S90

 

Temmerman M.; Ingeleide bevallingen gehalveerd, www.gezondheid.be, gepubliceerd 05.2004, 04.04.2006

 

Thakor U. et al.; Bishop’s score and induction of labor in prelabor rupture of membranes, Indian J matern Child Health, 6, Jan-march 1995, 1, 14-16

 

Tiran D. en Chummun H.; The physiological basis of reflexology an its use as a potential diagnostic tool, Complementary therapies in Clinical practice, 11, february 2005, 1, 58-64

 

UK Midwifery Archives, Prelabour/prolonged rupture of membranes, www.nice.org.uk /pdf/inductionoflabourrcogrep.pdf , 03/07/2005

 

Van der Molen C., Electroacupunctuur, homeopathie en detoxificatie, www.nvbt.nl, 07/04/2006

 

Wilkes P.T.; Premature rupture of membranes, http://www.emedicine.com/ med/ topic3246.htm , september 2004, 06/07/2005

 

X, Acupunctuur, www.iaam.nl/iveg/informatie/acupunctuur.htm, 07/04/2006

 

X, Voetreflexologie waardeloos als diagnostische methode, gebaseerd op artikel Woodham A., 2000, www.skepp.be, 05/04/2006

 

X; Guideline for management of post-term pregnancy, Guideline for the management of pre-labour rupture of membranes at term, http://www.midwives.mb.ca, 06/07/2005

 

X; Managing Complications in Pregnancy and Childbirth, A gide for midwives and doctors, Prelabour rupture of membranes, http://www.who.int, 06/07/2005

 

X; MoonDragon Birthing Guidelines, Variations of Pregnancy, Prelabor Rupture of Membranes at term Guidelines, www.moondragon.org, 06/07/2005

 

X; Richtlijn 47, Het breken van de vliezen voor het begin van de baring, Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie, juni 2002, http://www.nvog.nl, 28/06/2005

 

X; Voortijdig gebroken vliezen, http://www.dk.cvz.nl, 28/06/2005

 

X; Hormonale veranderingen aan het eind van de dracht, www.agr.kuleuven.ac.be/DP/fysiologie/hfdst8pag32, 01/04/2006

 

Zlatnik F.J.; Management of premature rupture of membranes at term, Obstet Gynaecol Clin North Am., 19, 1992, 2, 353-364

 

Universiteit of Hogeschool
Gezondheidszorg - vroedkunde
Publicatiejaar
2006
Share this on: