Zit er een wiskundig kritische geest in de boekentas van de toekomstige leerkracht kleuteronderwijs?

Wim Mees
Persbericht

Zit er een wiskundig kritische geest in de boekentas van de (toekomstige) leerkracht kleuteronderwijs?

Ons onderzoek heeft een tweeledig doel. Enerzijds proberen we inzicht te verkrijgen in de kritische en creatieve bagage van tweedejaarsstudenten kleuteronderwijs tegenover vier wiskundige activiteiten. Anderzijds onderzoeken we met een online enquête hoe leerkrachten kleuteronderwijs hun kleuters laten kennismaken met wiskunde en wat zij als makkelijk en moeilijk ervaren.

Wat heeft een kleuter nodig?

In de literatuur beschrijven onderzoekers uiteenlopende visies over de nodige onderdelen voor het voorbereidend rekenen voor jonge kinderen. Enkel in het boek “Kinderen rekenen – Rekendidactiek voor de lagere school” van de auteurs Deckers M. en Aerts R. vonden we nauwkeurig omschreven definities van de vaardigheden en inzichten die een kleuter nodig heeft om met een voldoende grote basis mee te kunnen met de rekenlessen in het eerste leerjaar.

Wordt het belang van kleuterwiskunde onderschat?

Zijn kleuterleerkrachten zich voldoende bewust van de invloed die zij hebben op de toekomst van hun kleuters? Voorbereidende rekenvaardigheden en -inzichten gericht bijbrengen aan kleuters hangt nauw samen met de prestaties van deze kinderen op latere leeftijd, hun toekomstig werk en loopbaan. Naast de capaciteiten van de individuele kleuter heeft onderzoek aangetoond dat wiskundig succes ook afhankelijk is van de kwaliteit van de gesprekken tussen het kind en de leerkracht.

Voorbereidend rekenen is talig omgaan met kleuters

Een voorwaarde om kwaliteitsvolle gesprekken op wiskundig vlak te voeren met de kleuters is dat de leerkracht beschikt over een goede wiskundige basiskennis. Zo kan hij wiskundige momenten sneller herkennen en begeleiden. Verder heeft hij inzicht nodig in de manier waarop de vaardigheden en inzichten zich ontwikkelen bij kleuters. Hoe beter een leerkracht weet hoe wiskundige vaardigheden en inzichten zich ontwikkelen, hoe beter hij de kinderen naar een wiskundig hoger niveau kan tillen. Het is eveneens de taak van de leerkracht kleuteronderwijs om deze jonge kinderen te begeleiden in hun wiskundig experimenteren/spelen in de andere leergebieden zoals lichamelijke opvoeding, taal, enzovoort. Kiezen leerkrachten kleuteronderwijs voor afzonderlijke activiteiten, dan is het ten zeerste aangeraden om het voorbereidend rekenen te verweven met andere leergebieden, gebaseerd op de interesses van de kinderen. Bijvoorbeeld kinderen in de winkelhoek rekken laten vullen, leegmaken, kopen, verkopen, enzovoort. Doelgericht, betekenisvol en talig omgaan met kleuters levert een beter onderwijsresultaat op.

Waar halen leerkrachten de mosterd en wat doen ze ermee?

Uit een online enquête bij 1000 leerkrachten kleuteronderwijs is gebleken dat 85% van de ondervraagden geen methode voor rekenen hanteert. Het merendeel kiest een leerplandoel en gaat dan op zoek naar geschikt lesmateriaal. Naast commercieel beschikbare wiskundemethoden van uitgeverijen, is er een onnoemelijke hoeveelheid informatie aanwezig op digitale platformen. Leerkrachten dienen in staat te zijn om uit die hoeveelheid aan informatie een goede selectie te maken en deze aan te passen aan de situatie van dat moment. Daarom is het belangrijk dat leerkrachten en toekomstige professionals leren hoe een kritische houding aan te nemen tegenover de gevonden materialen en daarmee creatief aan de slag te gaan. Op creatieve manier de bestaande materialen aanpassen is een belangrijke vaardigheid, gezien de buitengewoon stijgende diversiteit in het onderwijs.

Noodzaak voor de lerarenopleidingen

Kris Van den Branden, Professor aan de KULeuven, vindt dat de lerarenopleidingen ervoor moeten zorgen dat toekomstige leerkrachten de door de overheid opgestelde basiscompetenties kunnen behalen vanuit een voortdurende combinatie van theorie en praktijk. Ze moeten leren hoe ontwikkelingsprocessen verlopen en hoe onderwijs dat leren kan bevorderen. Het is belangrijk dat ze leren om correcte beslissingen te nemen in verschillende onderwijssituaties. Zo leren deze toekomstige professionals dat het niet draait om het afhaspelen van een vast programma maar om het doelgericht aanpassen van onderwijsimpulsen aan de behoeften, signalen, vragen en reacties van de kinderen. Studenten van de opleiding ‘Educatieve bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs’ hebben daarom nood aan een grondige voorbereiding op het latere werkveld, waarbij het beleid een prioriteit maakt van wiskunde op kleuterniveau.

Resultaten van het onderzoek

Studenten

Een kritische houding aannemen tegenover bestaande wiskundige activiteiten vereist een grondige wiskundige basiskennis. Echter niet elke student komt even sterk voor de dag als het om wiskundige inhouden gaat. Toch kan de gemiddelde student bestaande wiskundige activiteiten behoorlijk kritisch beoordelen en creatief verwerken doorheen de andere leergebieden waaronder beeld, media, techniek, lichamelijke opvoeding, enzovoort. Afhankelijk van activiteit tot activiteit voelen de studenten kleuteronderwijs zich sterk genoeg om op het vlak van de te gebruiken materialen een bewuste keuze te maken en aanpassingen te doen die zich binnen de belevingswereld van de kinderen situeren. 49 studenten (80,3%) zijn zich ervan bewust dat ze de activiteiten moeten aanpassen om zowel de rekenbegrippen als de denkstrategie te laten verwoorden door de kleuters.

Leerkrachten kleuteronderwijs

Net als bij de studenten stellen we vast dat niet alle leerkrachten inhoudelijk even sterk zijn. Jonge leerkrachten spelen vaker in op meer aspecten van de wiskundige initiatie dan hun oudere collega’s. Bijna alle leerkrachten verweven wiskundige initiatie met andere leergebieden maar ze vinden het moeilijk om spontaan in te spelen op conservatie-inzicht. Om spontaan te kunnen inspelen op de kleuters moeten de leerkrachten de kleuters nauwkeurig observeren in hun spel- en experimenteergedrag. Door deze nauwgezette observaties kunnen zo goed als alle leerkrachten de wiskundige noden van de kleuters vaststellen en hierop ingaan.

Op vijf leerkrachten na gaat iedereen op zoek naar lesideeën of materiaal op digitale platformen om hun activiteiten te ondersteunen – Pinterest is de topper. De leerkrachten geven aan dat ze activiteiten, afkomstig van digitale platformen, meer aanpassen dan activiteiten op de markt gebracht door een uitgeverij.

image 427

image 428

Zo goed als alle ondervraagde leerkrachten vinden het leuk om aan wiskundige initiatie te doen maar slechts 21 van alle geënquêteerden vinden het zeer gemakkelijk.

Toekomstperspectief van kleuters?

Om leerkrachten kleuteronderwijs bewust te maken van de draagwijdte van hun wiskundeonderwijs, is een kwaliteitsvolle begeleiding door enerzijds in de eerste plaats de directeur van de school en anderzijds de pedagogische begeleidingsdienst van de verschillende onderwijsnetten belangrijk. Een deskundig en inhoudelijk gestuurd coaching- en vormingsaanbod voor de leerkrachten kleuteronderwijs is een mogelijke oplossing om tot een degelijke basis voor rekenkundig inzicht te komen.

Bibliografie

Referentielijst

 ADDIN ZOTERO_BIBL {"uncited":[],"omitted":[],"custom":[]} CSL_BIBLIOGRAPHY Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en Studietoelagen (AHOVOKS). (2019a). Algemene uitgangspunten kleuteronderwijs. Geraadpleegd 19 april 2019, van https://www.kwalificatiesencurriculum.be/algemene-uitgangspunten-kleute…

Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en Studietoelagen (AHOVOKS). (2019b). Onderwijsdoelen. Geraadpleegd 19 april 2019, van Onderwijsdoelen website: https://onderwijsdoelen.be/

Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en Studietoelagen (AHOVOKS). (2019c). Wiskundige initiatie kleuteronderwijs. Geraadpleegd 19 april 2019, van https://www.kwalificatiesencurriculum.be/wiskundige-initiatie-kleuteron…

Anders, Y., Grosse, C., Rossbach, H.-G., Ebert, S., & Weinert, S. (2013). Preschool and primary school influences on the development of children’s early numeracy skills between the ages of 3 and 7 years in Germany. School Effectiveness and School Improvement, 24(2), 195–211. https://doi.org/10.1080/09243453.2012.749794

Anders, Y., & Rossbach, H.-G. (2015). Preschool Teachers’ Sensitivity to Mathematics in Children’s Play: The Influence of Math-Related School Experiences, Emotional Attitudes, and Pedagogical Beliefs. Journal of Research in Childhood Education, 29(3), 305–322. https://doi.org/10.1080/02568543.2015.1040564

Ansari, A., & Purtell, K. M. (2017). Activity settings in full-day kindergarten classrooms and children’s early learning. Early Childhood Research Quarterly, 38, 23–32. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2016.09.003

Aunio, P., Aubrey, C., Godfrey, R., Pan, Y., & Liu, Y. (2008). Children’s early numeracy in England, Finland and People’s Republic of China. International Journal of Early Years Education, 16(3), 203–221. https://doi.org/10.1080/09669760802343881

Aunio, P., Ee, J., Lim, S. E. A., Hautamäki, J., & Van Luit, J. (2004). Young children’s number sense in Finland, Hong Kong and Singapore. International Journal of Early Years Education, 12(3), 195–216. https://doi.org/10.1080/0966976042000268681

Ball, D., Thames, M. H., & Phelps, G. (2008). Content Knowledge for Teaching: What Makes It Special? Journal of Teacher Education, 59(5), 389–407. https://doi.org/10.1177/0022487108324554

Baroody, A. J. (1987). Children’s mathematical thinking: a developmental framework for preschool, primary, and special education teachers. New York: Teachers College, Columbia University.

Benz, C. (2012). Attitudes of Kindergarten Educators about Math. Journal Für Mathematik-Didaktik, 33(2), 203–232. https://doi.org/10.1007/s13138-012-0037-7

Berch, D. B. (2005). Making Sense of Number Sense: Implications for Children With Mathematical Disabilities. Journal of Learning Disabilities, 38(4), 333–339. https://doi.org/10.1177/00222194050380040901

Berkowitz, T., Schaeffer, M. W., Maloney, E. A., Peterson, L., Gregor, C., Levine, S. C., & Beilock, S. L. (2015). Math at home adds up to achievement in school. Science, 350(6257), 196–198. https://doi.org/10.1126/science.aac7427

Bertrands, E., & Polling, M.-R. (2012). diest_-_bako_competentiematrix.pdf. UCLL.

Björklund, C., & Barendregt, W. (2016). Teachers’ Pedagogical Mathematical Awareness in Swedish Early Childhood Education. Scandinavian Journal of Educational Research, 60(3), 359–377. https://doi.org/10.1080/00313831.2015.1066426

Boeckx, J., Bogaert, E., Bylois, L., Estercam, I., Gheeraert, E., & Peeters, V. (2015). Minimaal Maxitaal Een boek vol talige tips bij routines in de onthaalklas en eerste kleuterklas. Antwerpen: Garant uitgevers.

Bouwman, A., Kaskens, J., Bakker, M., Huizenga, M., Kool, A., Jansen, D., … Digitale Klerken (Utrecht). (2018). Werkmap gecijferd bewustzijn: aan de slag met getalbegrip, meten en meetkunde in groep 1 en 2. Amersfoort: CPS.

Burnett, B., & Lampert, J. (2011). Teacher Education and the Targeting of Disadvantage. Creative Education, 02(05), 446–451. https://doi.org/10.4236/ce.2011.25064

Burnett, B., & Lampert, J. (2016). Teacher Education for High-Poverty Schools in Australia: The National Exceptional Teachers for Disadvantaged Schools Program. In Education, Equity, Economy. Teacher Education for High Poverty Schools (pp. 73–94). https://doi.org/10.1007/978-3-319-22059-8_5

Cheung, C. S.-S., & Pomerantz, E. M. (2011). Parents’ Involvement in Children’s Learning in the United States and China: Implications for Children’s Academic and Emotional Adjustment: American and Chinese Parents’ Involvement. Child Development, 82(3), 932–950. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2011.01582.x

Ciping, D., Silinskas, G., Wei, W., & Georgiou, G. K. (2015). Cross-lagged relationships between home learning environment and academic achievement in Chinese. Early Childhood Research Quarterly, 33, 12–20. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2015.05.001

Common Core State Standards Initiative. (2017). Common Core State Standarts Initiative. Geraadpleegd 19 mei 2017, van Common Core State Standards Initiative website: http://www.corestandards.org/Math/

Copley, J. V., & Padron, Y. (1998). Preparing Teachers of Young Learners: Professional Development of Early Childhood Teachers in Mathematics and Science. Geraadpleegd van http://eric.ed.gov/?id=ED416992

Deckers, M. (2018, december 14). Bespreking masterthesis Wim Mees.

Deckers, M., & Aerts, R. (2005). Kinderen rekenen Rekendidactiek voor de lagere school (4de dr.). Mechelen: Plantyn.

Dewulf, L., Van Braak, J., & Van Houtte, M. (2017). The Role of Teacher Trust in Segregated Elementary Schools: A Multilevel Repeated Measures Examination. School Effectiveness and School Improvement, 28(2), 259–275. https://doi.org/10.1080/09243453.2016.1260599

Dreyfus, S. E. (1981). Het Dreyfus Model voor Vaardigheid Verwerving. Geraadpleegd 1 april 2019, van http://www.toyotakata.nl/ website: http://www.toyotakata.nl/wordpress/wp-content/uploads/2011/03/NL-Dreyfu…

Duncan, G. J., Dowsett, C. J., Claessens, A., Magnuson, K., Huston, A. C., Klebanov, P., … Japel, C. (2007). School readiness and later achievement. Developmental Psychology, 43(6), 1428–1446. https://doi.org/10.1037/0012-1649.43.6.1428

Elchardus, M., Op de Beeck, S., Duquet, F., & Roggemans, L. (2008). Vakoverschrijdende eindtermen in het secundair onderwijs. Een onderzoek naar de relevantie en de haalbaarheid van de vakoverschrijdende eindtermen in het secundair onderwijs. (PBPWO-onderzoek). Brussel: VUB.

Fuson, K. C., Clements, D. H., & Sarama, J. (2015). Making early math education work for all children. Phi Delta Kappan, 97(3), 63–68. https://doi.org/10.1177/0031721715614831

Geisinger, K. F. (2016). 21st Century Skills: What Are They and How Do We Assess Them? Applied Measurement in Education, 29(4), 245–249. https://doi.org/10.1080/08957347.2016.1209207

Gersten, R., Jordan, N. C., & Flojo, J. R. (2005). Early Identification and Interventions for Students With Mathematics Difficulties. Journal of Learning Disabilities, 38(4), 293–304. https://doi.org/10.1177/00222194050380040301

Gerstl-Pepin, C. I. (2006). The Paradox of Poverty Narratives: Educators Struggling with Children Left Behind. Educational Policy, 20(1), 143–162. https://doi.org/10.1177/0895904805285285

Ginsburg, H. P., & Amit, M. (2008). What is teaching mathematics to young children? A theoretical perspective and case study. Journal of Applied Developmental Psychology, 29(4), 274–285. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2008.04.008

Ginsburg, H. P., Lee, J. S., & Boyd, J. S. (2008). Mathematics Education for Young Children: What It Is and How to Promote It. Social Policy Report. Volume 22, Number 1. Society for Research in Child Development. Geraadpleegd van http://eric.ed.gov/?id=ED521700

Gunderson, E. A., & Levine, S. C. (2011). Some types of parent number talk count more than others: relations between parents’ input and children’s cardinal-number knowledge: Types of parent number talk. Developmental Science, 14(5), 1021–1032. https://doi.org/10.1111/j.1467-7687.2011.01050.x

Hachey, A. C. (2013). The Early Childhood Mathematics Education Revolution. Early Education & Development, 24(4), 419–430. https://doi.org/10.1080/10409289.2012.756223

Harju, A., & Thorød, A. (2011). Child Poverty in a Scandinavian Welfare Context—From Children’s Point of View. Child Indicators Research, 4(2), 283–299. https://doi.org/10.1007/s12187-010-9092-0

Higgins, J., & Parsons, R. (2009a). A Successful Professional Development Model in Mathematics: A System-Wide New Zealand Case. Journal of Teacher Education, 60(3), 231–242. https://doi.org/10.1177/0022487109336894

Higgins, J., & Parsons, R. (2009b). A Successful Professional Development Model in Mathematics: A System-Wide New Zealand Case. Journal of Teacher Education, 60(3), 231–242. https://doi.org/10.1177/0022487109336894

Hogeschool PXL. (2019, januari 13). PXL Leraar Kleuteronderwijs - Bachelor in het onderwijs: Kleuteronderwijs. Geraadpleegd 13 januari 2019, van www.pxl.be/kleuteronderwijs

Horgan, G. (2009). ‘That child is smart because he’s rich’: the impact of poverty on young children’s experiences of school. International Journal of Inclusive Education, 13(4), 359–376. https://doi.org/10.1080/13603110802707779

Howard, T. C., & Rodriguez-Scheel, A. (2016). Difficult Dialogues About Race and Poverty in Teacher Preparation. In Education, Equity, Economy. Teacher Education for High Poverty Schools (pp. 53–72). https://doi.org/10.1007/978-3-319-22059-8_4

Huntsinger, C. S., Jose, P. E., Larson, S. L., Balsink Krieg, D., & Shaligram, C. (2000). Mathematics, vocabulary, and reading development in Chinese American and European American children over the primary school years. Journal of Educational Psychology, 92(4), 745–760. https://doi.org/10.1037/0022-0663.92.4.745

Janssens, I., & Grietens, M. (2006). Getallen. Deurne: Plantyn.

Jordan, N. C., Glutting, J., Ramineni, C., & Watkins, M. W. (2010). Validating a number sense screening tool for use in kindergarten and first grade: Prediction of mathematics proficiency in third grade. School Psychology Review, 39(2).

Kermani, H., & Aldemir, J. (2015). Preparing children for success: integrating science, math, and technology in early childhood classroom. Early Child Development and Care, 185(9), 1504–1527. https://doi.org/10.1080/03004430.2015.1007371

Kyriacou, C. (2005). The Impact of Daily Mathematics Lessons in England on Pupil Confidence And Competence in Early Mathematics: A Systematic Review. British Journal of Educational Studies, 53(2), 168–186. https://doi.org/10.1111/j.1467-8527.2005.00289.x

Lago, R. M., & DiPerna, J. C. (2010). Number sense in kindergarten: A factor-analytic study of the construct. School Psychology Review, 39(2), 164.

Lee, J. (2010). Exploring Kindergarten Teachers’ Pedagogical Content Knowledge of Mathematics. International Journal of Early Childhood, 42(1), 27–41. https://doi.org/10.1007/s13158-010-0003-9

Lee, J. S., & Ginsburg, H. P. (2007). What is appropriate mathematics education for four-year-olds? Pre-kindergarten teachers’ beliefs. Journal of early childhood research, 5(1), 2–31.

LeFevre, J.-A., Skwarchuk, S.-L., Smith-Chant, B. L., Fast, L., Kamawar, D., & Bisanz, J. (2009). Home numeracy experiences and children’s math performance in the early school years. Canadian Journal of Behavioural Science/Revue Canadienne Des Sciences Du Comportement, 41(2), 55–66. https://doi.org/10.1037/a0014532

Lefevre, L. (2016). Kwalitatief onderzoek naar de positie van een zorgcoordinator vanuit een historisch perspectief. Universiteit Gent Faculteit Psychologie en pedagogische Wetenschappen.

Lewis Presser, A., Clements, M., Ginsburg, H., & Ertle, B. (2015). Big Math for Little Kids: The Effectiveness of a Preschool and Kindergarten Mathematics Curriculum. Early Education and Development, 26(3), 399–426. https://doi.org/10.1080/10409289.2015.994451

Li, X., Chi, L., DeBey, M., & Baroody, A. J. (2015). A Study of Early Childhood Mathematics Teaching in the United States and China. Early Education and Development, 26(3), 450–478. https://doi.org/10.1080/10409289.2015.994464

Mazzocco, M. M., & Thompson, R. E. (2005). Kindergarten predictors of math learning disability. Learning Disabilities Research & Practice, 20(3), 142–155.

McCray, J. S., & Chen, J.-Q. (2012). Pedagogical Content Knowledge for Preschool Mathematics: Construct Validity of a New Teacher Interview. Journal of Research in Childhood Education, 26(3), 291–307. https://doi.org/10.1080/02568543.2012.685123

Melhuish, E. C., Sylva, K., Sammons, P., Siraj-Blatchford, I., Taggart, B., Phan, M. B., & Malin, A. (2008). THE EARLY YEARS: Preschool Influences on Mathematics Achievement. Science, 321(5893), 1161–1162. https://doi.org/10.1126/science.1158808

Mensink, P. (2004). Kenmerken van authentiek onderwijs en randvoorwaarden om volgens de principes te werken. Geraadpleegd van http://www.bredeschool.nl/fileadmin/PDF/2008-03-11__Kenmerken_authentie…

National Board for Professional Teaching Standards. (2017). Geraadpleegd 17 mei 2017, van Better teaching, better learning, better schools. website: http://www.nbpts.org/

National Council of Teachers of Mathematics. (2000). Principles and Standards for School Mathematics. National Council of Teachers of Mathematics.

Ng, F. F.-Y., Pomerantz, E. M., & Deng, C. (2014). Why Are Chinese Mothers More Controlling Than American Mothers? “My Child Is My Report Card”. Child Development, 85(1), 355–369. https://doi.org/10.1111/cdev.12102

Oetelaar, F. van den, & Lamers, H. (2017). Leren in de 21e eeuw (1e druk; T. van Zadelhoff, Red.). Groningen: Boektweepuntnul.

Oppermann, E., Anders, Y., & Hachfeld, A. (2016). The influence of preschool teachers’ content knowledge and mathematical ability beliefs on their sensitivity to mathematics in children’s play. Teaching and Teacher Education, 58, 174–184. https://doi.org/10.1016/j.tate.2016.05.004

Ornstein, A., & Hunkins, F. (2016). Hoofdstuk 1 - The Field of Curriculum. In Curriculum Foundations, Principles and Issues (pp. 1–23). Londen: Pearson.

Perry, B., & MacDonald, A. (2015). Educators’ expectations and aspirations around young children’s mathematical knowledge. Professional Development in Education, 41(2), 366–381. https://doi.org/10.1080/19415257.2014.990578

Pijpers, R. (2014). Alles wat je moet weten over 21e eeuwse vaardigheden. Geraadpleegd 14 februari 2019, van Kennisnet website: https://www.kennisnet.nl/artikel/alles-wat-je-moet-weten-over-21e-eeuws…

Piper, B., Jepkemei, E., & Kibukho, K. (2016). Pro-Poor PRIMR: Improving Early Literacy Skills for Children from Low-Income Families in Kenya. Africa Education Review, 12(1), 67–87. https://doi.org/10.1080/18146627.2015.1036566

Polly, D., Wang, C., Lambert, R., Martin, C., McGee, J. R., Pugalee, D., & Lehew, A. (2017). Supporting Kindergarten Teachers’ Mathematics Instruction and Student Achievement Through a Curriculum-Based Professional Development Program. Early Childhood Education Journal, 45(1), 121–131. https://doi.org/10.1007/s10643-013-0605-6

Redmond, G. (2009). Children as Actors: How Does the Child Perspectives Literature Treat Agency in the Context of Poverty? Social Policy and Society, 8(04), 541. https://doi.org/10.1017/S147474640999011X

Saavedra, A. R., & Opfer, V. D. (2012). Learning 21st-century skills requires 21st-century teaching. Phi Delta Kappan, 94(2), 8–13.

Sharma, U., Moore, D., & Sonawane, S. (2009). Attitudes and concerns of pre-service teachers regarding inclusion of students with disabilities into regular schools in Pune, India. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 37(3), 319–331. https://doi.org/10.1080/13598660903050328

Shulman, L. S. (1986). Those Who Understand: Knowledge Growth in Teaching. Educational Researcher, 15(2), 4–14. https://doi.org/10.3102/0013189X015002004

Siegler, R. S., & Mu, Y. (2008). Chinese Children Excel on Novel Mathematics Problems Even Before Elementary School. Psychological Science, 19(8), 759–763. https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2008.02153.x

Sime, D., & Sheridan, M. (2014). “You Want the Best for Your Kids”: Improving Educational Outcomes for Children Living in Poverty through Parental Engagement. Educational Research, 56(3), 327–342. https://doi.org/10.1080/00131881.2014.934556

Siraj-Blatchford, I., Sylva, K., Muttock, S., Gilden, R., & Bell, D. (2002). Researching effective pedagogy in the early years. Nottingham: Department for Education and Skills.

Spruyt, B. (2017). Ongelijkheid in en door het onderwijs [cursus]. Gepresenteerd bij Bachelor Agogische Wetenschappen, Brussel: Vrije Universiteit Brussel.

Stipek, D. (2004). Teaching Practices in Kindergarten and First Grade: Different Strokes for Different Folks. Early Childhood Research Quarterly, 19(4), 548–568. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2004.10.010

Toll, S. W. M., & Van Luit, J. E. H. (2014). Effects of remedial numeracy instruction throughout kindergarten starting at different ages: Evidence from a large-scale longitudinal study. Learning and Instruction, 33, 39–49. https://doi.org/10.1016/j.learninstruc.2014.03.003

Torbeyns, J., van den Noortgate, W., Ghesquière, P., Verschaffel, L., van de Rijt, B. A. M., & van Luit, J. E. H. (2002). Development of Early Numeracy in 5- to 7-Year-Old Children: A Comparison Between Flanders and The Netherlands. Educational Research and Evaluation, 8(3), 249–275. https://doi.org/10.1076/edre.8.3.249.3855

Van de Putte, I. (2015). Gericht Ondersteunen van Leraren in het leren omgaan met diversiteit. Caleidoscoop jg.5 nr. 1.

Van den Branden, K. (2016). Onderwijs voor de 21ste eeuw: Een boek voor leerkrachten en ouders. Leuven: Acco.

Van Steenbrugge, H., Valcke, M., & Desoete, A. (2010). Mathematics learning difficulties in primary education: teachers’ professional knowledge and the use of commercially available learning packages. Educational Studies, 36(1), 59–71. https://doi.org/10.1080/03055690903148639

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming. (2008). OPGEHEVEN : Besluit van de Vlaamse regering betreffende de basiscompetenties van de leraren. Geraadpleegd 19 april 2019, van https://data-onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=12409

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming. (2017a). Curriculum: Kleuteronderwijs, Wiskundige initiatie, Ontwikkelingsdoelen. Geraadpleegd 27 mei 2017, van http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/basisonderwijs/kleuteronderwijs…

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming. (2017b). Eindtermen en ontwikkelingsdoelen. Geraadpleegd 21 mei 2017, van http://onderwijs.vlaanderen.be/nl/eindtermen-en-ontwikkelingsdoelen

Vlaamse Onderwijsraad. (2018). Onderwijskwaliteit in breed perspectief. Advies over versterken van interne kwaliteitszorg en leerlingenevaluatie (Nr. AR-AR-ADV-1819-009; p. 25). Brussel.

Vlaamse overheid Departement Onderwijs en Vorming. (2015). Referentiekader voor OnderwijsKwaliteit. Geraadpleegd van www.onderwijs.vlaanderen.be/rok

Vlaamse overheid Departement Onderwijs en Vorming. (2019, februari 17). KlasCement.net. Geraadpleegd 17 februari 2019, van Klascement.net website: https://www.klascement.net/lesmateriaal/?q=voorbereidend%20rekenen

Vlaamse Regering. Beroepsprofiel van de leraar., 2007 Belgisch Staatsblad 29.11.2007 § p.59246-59250 (2017).

White, E. S., Mistry, R. S., & Chow, K. A. (2013). How Do Teachers Talk About Economic Inequality? The Complexity of Teaching at a Socioeconomically Integrated Elementary School. Analyses of Social Issues and Public Policy, 13(1), 370–394. https://doi.org/10.1111/asap.12024

Wij-leren.nl [Uitgebreide onderwijskundige kennisbank]. (2019). Geraadpleegd 10 februari 2019, van Wij-leren.nl website: https://wij-leren.nl/21st-century-skills.php

 

Universiteit of Hogeschool
Master in de Agogische Wetenschappen
Publicatiejaar
2019
Promotor(en)
professor dr. Tom Vanwing en professor dr. Wolfgang Jacquet
Kernwoorden
Share this on: