Cyberpesten in het middelbaar onderwijs

Carl Desie
Persbericht

Cyberpesten is not done!

“If they don’t like you for being yourself, be yourself even more”

- Taylor Swift

Ik wou mijn bachelorproef graag doen over een problematiek waar veel jongeren vandaag de dag mee geconfronteerd worden, nl. cyberpesten.
In de media en op sociale fora duiken geregeld verhalen op over jongeren die anderen het leven zuur maken via het internet, de smartphone of gsm. Dit gebeurt meestal door beledigende e-mails te sturen, foto’s kwaadwillig te bewerken en op internet te plaatsen, roddels te verspreiden via gsm of smartphone om anderen zwart te maken, enz... Pesten via internet, smartphone of gsm wordt cyberpesten, online of digitaal pesten genoemd. Dit eindwerk wil beter inzicht geven in het fenomeen om er daarna gepast mee om te kunnen gaan en herstelgericht tot oplossingen te kunnen komen. Daarenboven wordt onderzocht hoe preventief op te treden en de voedingsbodem tot cyberpesten te helpen verminderen.

Bibliografie

Apestaartjaren. (2018). Apestaartjaren 2018. Opgeroepen op September 9, 2018, van Apestaartjaren: het Vlaams Mediawijs congres over jongeren en digitale media: https://www.apestaartjaren.be/onderzoek/apestaartjaren-2018

Balen, E. V. (2013). Pesten en cyberpesten. Pesten en cyberpesten.

Bastiaensens, S. (sd). Wat is trolling? Opgeroepen op maart 8, 2018, van Mediawijs: https://tegencyberpesten.mediawijs.be/dossiers/dossier-cyberpesten/wat-…

Bastien, D., Callens, J., De Brabander, N., Godfroid, N., Vandenbussche, E., Vanhove, K., et al. (2018). Apestaartjaren. Gent.

Becker, A. D. (2012, Mei 17). Kinder- en Jongerentelefoon heet vanaf nu ‘Awel’. Het Laatse Nieuws.

Beerten, M. (2014, Maart 30). Verbondenheid op school door herstelgericht werken. Opgeroepen op Oktober 26, 2018, van Platform Voor Herstelgericht Werken Op School: http://www.herstelgerichtwerkenopschool.be/wp-content/uploads/2013/02/V…

Belga. (2017, 5 31). "Meester Christophe" uit Kortenberg is Leraar van het Jaar 2017. Opgeroepen op Februari 20, 2018, van De Redactie: http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/regio/vlaamsbrabant/1.2993576

Belga. (2017, Februari 17). Crevits en Gatz helpen scholen met instrument tegen cyberpesten. Opgeroepen op Januari 10, 2018, van De Redactie: http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.2894242

Belga. (2018, Juli 31). Crevits geen voorstander van algemeen smartphoneverbod op school. Opgeroepen op September 5, 2018, van VRT NWS: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/07/31/crevits-geen-voorstander-van-al…

Belga. (2018, Juli 31). Crevits tegen smartphoneverbod op school: “Scholen bepalen zelf wanneer leerlingen hun smartphone mogen gebruiken”. Het Laatste Nieuws.

Bloomberg, ANP, AFP, Belga. (2017, Maart 2). Aandeel Snap veert met 40 procent op bij intrede op Wall Street. Het Laatste Nieuws.

Braeckman, K. (2018, Mei 3). Opgeroepen op Mei 5, 2018, van VRT Nieuws: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/05/02/-help--mijn-kind-denkt-aan-zelf…

Broothaerts, N. (2010, Januari). Het lespakket 'Think before you post! Brussel: Child Focus.

Caron, D. (2018, November 21). Cyberpesten in het HDC. (C. Desie, Interviewer)

Celis, V. (2017, Juni 23). Kordate aanpak tegen cyberpesten. Opgeroepen op April 30, 2018, van Vera Celis Vlaams volksvertegenwoordiger (NVA): https://www.veracelis.be/nieuws/kordate-aanpak-tegen-cyberpesten

Cleemput, H. V. (2006). Pesten bij jongeren in Vlaanderen.

Cornillie, B. (2018, Februari 27). Veilige sexting: zo kan het. Het Laatste Nieuws.

Cyber Bulying. (2018). Opgeroepen op Mei 1, 2018, van Stop Bullying: https://www.dontstickit.org.uk/cyber-bullying/

Damme, T. V. (2017, Juni 13). Tiener pleegt zelfmoord in Ninove nadat naaktfoto van hem online verspreid wordt. Het Laatste Nieuws.

Ddek. (2016, Oktober 6). Pestaanpak van Dan Olweus om het pesten te bestrijden (OBPP). Opgeroepen op Mei 21, 2018, van InfoNu: https://mens-en-samenleving.infonu.nl/pedagogiek/175668-pestaanpak-van-…

De Brucker, M., Lemaitre, M., Van Overbeke, A., Van Wesemael, E., & Vranken, J. (2018). Kies Kleur Tegen Pesten Consulting project.

De Persgroep Publishing. (2017, februari 27). Overheid ontwikkelt ‘Cyber-Scan’ tegen pesten. Het Laatste Nieuws.

De Regenboog. (2017, 10 19). Projecten:KivA ouderavond. Opgeroepen op Februari 20, 2018, van De Regenboog: http://www.de-regenboog.be/projecten/category/kiva-ouderavond

Deboutte, G. (2013, Maart 21). Project Verbondenheid. Opgeroepen op September 5, 2018, van Vrij CLB Netwerk: http://www.vclb-koepel.be/professionals/methodieken/project-verbondenhe…

Deboutte, G. (2017). Pesten en cyberpesten in het onderwijs: praktijk en beleid voor een veilige leeromgeving. Kalmthout: Pelckmans Pro.

Deboutte, G. (2018, Januari 26). (C. Desie, Interviewer)

Deboutte, G. (sd). Verbondenheid. Opgeroepen op November 4, 2018, van VCLB-Koepel: www.vclb-koepel.be/library/documents/8535_giedeboutte-verbondenheid.pdf

Deboutte, L. D. (2014). De SurvivalKID: pesten. Sint-Niklaas: Abimo.

Defever, H. (2018, Februari 23). Herstelgesprekken bij Arktos. (C. Desie, Interviewer)

DeSmet, A. (2017). De gevolgen van cyberpesten. Opgeroepen op Januari 26, 2018, van Mediawijs: https://mediawijs.be/dossiers/dossier-cyberpesten/gevolgen-cyberpesten

D'Hollander, P. (2013, Juli 28). 6 jaar onderzoek naar cyberpesten in Vlaanderen, België en daarbuiten. Opgeroepen op September 8, 2018, van Computertotaal: http://computertaal.info/2013/07/28/6-jaar-onderzoek-naar-cyberpesten-i…

Do Not Stick It. (2018). Cyberpesten. Opgeroepen op Januari 5, 2018, van Stop bulying: http://www.cyberbullismo.com/en/cyberbullismo/tipologie/

Erreygers, S. (2018, Januari 13). Slechte slapers doen meer aan cyberpesten. Opgeroepen op Maart 9, 2018, van Universiteit Antwerpen: https://www.uantwerpen.be/popup/nieuwsonderdeel.aspx?newsitem_id=3151&c…

Eurodesk. (2015, December 12). Cyberpesten: heb jij het meegemaakt? Opgeroepen op December 22, 2017, van Europese Jongeren Site: http://europa.eu/youth/eu/article/39/31484_nl

Friendly ATTAC. (2015, Mei 26). Cyberpesten bij jongeren in Vlaanderen: een upgrade. Brussel, België.

Friendly ATTAC. (2016). Zes jaar onderzoek naar cyberpesten. Antwerpen.

Generation M. (2018). VERPEST HET STUREN VAN BERICHTJES ONS LEVEN? Opgeroepen op November 23, 2018, van Generation M: https://generationm.be/lichaamgeest/verpesthetsturenvanberichtjesonslev…

Gielen, G. (sd). Algemene tips preventie. Opgeroepen op Januari 5, 2018, van Cyberpesten: https://www.cyberpesten.be/algemene-tips-preventie

Gielen, G. (sd). Cyberpesten en school. Opgeroepen op November 2, 2018, van Cyberpesten: https://www.cyberpesten.be/cyberpesten-en-school

Gielen, G. (sd). Cyberpesten op het werk. Opgeroepen op November 1, 2018, van Cyberpesten: https://www.cyberpesten.be/cyberpesten-op-het-werk

Gielen, G. (sd). Wat is digitaal pesten. Opgeroepen op December 26, 2017, van Cyberpesten: https://www.cyberpesten.be/wat-digitaal-pesten

Gijsel, L. (2015, Mei 19). 7 dingen die je moet weten over cyberpesten. Opgeroepen op december 20, 2017, van EOS wetenschap: https://www.eoswetenschap.eu/psyche-brein/7-zaken-die-je-moet-weten-ove…

Google. (2018, Maart 20). Instagram. Opgeroepen op Maart 22, 2018, van Google Play: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.instagram.android&hl=…

Govaerts, S. (2018, Februari 1). Digitale zorgleraar: wapen tegen cyberpesten. Opgeroepen op Februari 21, 2018, van Klasse: https://www.klasse.be/127681/digitale-zorgleraar-wapen-cyberpesten/

Habils, K. (2017). Mama, ze pesten me: gids voor ouders van kinderen van 3 tot 12 jaar. Nederland: Borgerhoff & Lamberigts.

Heethem, E. (2018, September 11). Cyberpesten in Sancta Maria. (C. Desie, Interviewer)

Heirman, W. (2017). Cyberpesten versus klassiek pesten. Opgeroepen op Januari 5, 2018, van Mediawijs: https://mediawijs.be/dossiers/dossier-cyberpesten/cyberpesten-versus-kl…

Hendrickx, T. (2018, November 22). Cyberpesten in het Gito. (C. Desie, Interviewer)

het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming. (sd). Cyberpesten. Opgeroepen op December 17, 2017, van Vlaanderen is onderwijs & vorming: http://onderwijs.vlaanderen.be/nl/cyberpesten

Jeugdonderzoeksplatform. (2018). Facts and Figures Pesten. Opgeroepen op September 10, 2018, van Jeugdonderzoeksplatform: http://www.jeugdonderzoeksplatform.be/files/Facts_and_Figures_Pesten.pdf

Jeugdonderzoeksplatform. (2018). Over Ons. Opgeroepen op September 10, 2018, van Jeugdonderzoeksplatform: http://databank.jeugdonderzoeksplatform.be/search

Jorritsma, E. (2012, November 20). Een drama voor zes spelers. Opgeroepen op Mei 1, 2018, van NRC.nl: https://www.nrc.nl/nieuws/2012/11/20/een-drama-voor-zes-spelers-1174531…

Ketnet. (2018, Februari 9). Kijk hier naar Het Antipestival. Brussel, Vlaams-Brabant.

KivA. (sd). digitaal pesten en cyberpesten. Opgeroepen op December 20, 2017, van kivaschool: https://www.kivaschool.nl/digitaal-pesten-en-cyberpesten

KivA. (sd). home. Opgeroepen op April 13, 2018, van KiVa: samen maken we er een fijne school van!: https://www.kivaschool.nl/over-kiva

Klifman, M. (2017, September 13). ‘Maak online aanzetten tot zelfdoding strafbaar’. De Standaard.

Klokhuis. (2017, November 1). Klokhuis over cyberpesten. Opgeroepen op December 23, 2017, van Cyberpesten: https://www.cyberpesten.be/klokhuis-over-cyberpesten

Koornwinder, N. (sd). 10 Social. Opgeroepen op April 24, 2017, van Anoniem online roddelen en pesten..: https://10-social.com/2014/06/04/anoniem-online-roddelen-en-pesten/

Lier, R. V. (2017, Februari 7). Safer Internet Day: 6 onmisbare tips om uw gegevens online te beveiligen. Het Laatste Nieuws.

Lievens, E. (2017). Cyberpesten in de wet. Opgeroepen op Januari 5, 2018, van Mediawijs: https://mediawijs.be/dossiers/dossier-cyberpesten/cyberpesten-wet

Mediahuis. (2017, Mei 27). Derde meer klachten over cyberpesten: “Vroeger stopte het aan schoolpoort, nu gaat het voort tot in slaapkamer”. Het Laatste Nieuws.

MediaNest. (sd). Welke gevolgen heeft cyberpesten. Opgeroepen op April 20, 2018, van MediaNest: https://www.medianest.be/welke-gevolgen-heeft-cyberpesten

Mediawijs. (sd). Over ons. Opgeroepen op September 9, 2018, van Mediawijs: https://mediawijs.be/over-ons

Mediawijs. (sd). Re: Pest game om pestgedrag op school tegen te gaan. Opgeroepen op Januari 25, 2018, van Mediawijs: https://mediawijs.be/tools/re-pest-game-pestgedrag-school-tegen-te-gaan

Nederlands Jeuginstituut. (sd). Databank Effectieve Jeugdinterventies: PRIMA aanpak van pesten voor scholen. Opgeroepen op Mei 18, 2018, van Nederlands Jeugdinstituut: https://www.nji.nl/nl/Databank/Databank-Effectieve-Jeugdinterventies/PR…

Nieuwssite. (2013, Februari 1). WEEK TEGEN PESTEN 2013: HOREN, ZIEN & SPREKEN VRIJDAG 1 TOT VRIJDAG 8 FEBRUARI. Opgeroepen op Februari 15, 2018, van Sint-Pieters-Leeuw - nieuwssite: https://sint-pieters-leeuw.eu/2013/02/01/week-tegen-pesten-2013-horen-z…

Ouvrein, G. (sd). Het bekritiseren van bekende personen online: HOT or NOT? Opgeroepen op december 28, 2017, van Mediawijs: https://mediawijs.be/dossiers/dossier-cyberpesten/bekritiseren-bekende-…

Ouytsel, M. W. (2014). Mediawijs online: jongeren en sociale media. Tielt: Lannoo.

Ouytsel, M. W. (2017). Opgeroepen op December 20, 2018, van mediawijs: https://mediawijs.be/dossiers/dossier-cyberpesten/advies-slachtoffers-c…

Ouytsel, M. W. (2017). Jongeren, sociaalnetwerksites, & privacy: Klikt het of botst het? Opgeroepen op april 20, 2017, van Mediawijs: https://mediawijs.be/dossiers/dossier-online-privacy/jongeren-sociaalne…

Over Mindmates. (2016). Opgeroepen op Januari 21, 2018, van Mindmates: http://www.mindmates.be/nl/over-mindmates

Pabian, S. (2017). Hoe groot is het cyberpestprobleem? Opgeroepen op September 9, 2018, van Mediawijs: https://mediawijs.be/dossiers/dossier-cyberpesten/hoe-groot-cyberpestpr…

Pabian, S. (sd). Snapchat medium bij uitstek voor cyberpesters. Opgeroepen op September 8, 2018, van De Voorzorg: https://www.devoorzorg.be/limburg/doelgroepen/Pages/Snapchat-medium-bij…

Peeters, B. (2014, december 12). Eindejaarsoverzicht: alle cijfers van het gebruik van social media in België. Opgeroepen op maart 13, 2018, van Marketingfacts: http://www.marketingfacts.nl/berichten/social-media-in-belgie

Put, E. (2018, Februari 15). (C. Desie, Interviewer)

Raum, E. (2011). Omgaan met...pesten. Etten-Leur: Ars Scribendi.

Redactie. (2014, Juni 9). Gossup: de ‘pest-app’ die voor grote ophef op middelbare scholen zorgt. Opgeroepen op April 26, 2018, van Android Planet: https://www.androidplanet.nl/apps/gossup-android/

Redactie. (2018, Juli 13). Bijna helft van Vlaamse jongeren slachtoffer van (cyber)pesten. De Morgen.

Redactie Nationale Onderwijsgids. (2017, Juni 15). Week Tegen Pesten: 18 tot en met 22 September 2017. Opgeroepen op Februarie 16, 2018, van Nationale Onderwijsgids: https://www.nationaleonderwijsgids.nl/basisonderwijs/nieuws/39445-week-…

Rickandie. (2018, Maart 18). Tien tips voor leerkrachten en school tegen pesten. Opgeroepen op Mei 20, 2018, van InfoNu: https://educatie-en-school.infonu.nl/diversen/125825-tien-tips-voor-lee…

Royen, K. V. (2017). Bijna 1 op 5 tienermeisjes krijgt te maken met slut-shaming op sociale media. Opgeroepen op Januari 20, 2018, van Mediawijs: https://tegencyberpesten.mediawijs.be/dossiers/dossier-cyberpesten/bijn…

Royen, K. V. (2017). De inzet van technologie in de strijd tegen cyberpesten. Opgeroepen op Januari 20, 2018, van Mediawijs: https://mediawijs.be/dossiers/dossier-cyberpesten/inzet-technologie-str…

RTL Nieuws. (2014, Juni 6). School wil dat Apple pest-app verwijdert. Opgeroepen op April 26, 2018, van RTL nieuws: https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/binnenland/school-wil-dat-apple-pest-ap…

Sanders, B. (2005). Wat je moet weten over pesten. Etten-Leur: Ars Scribendi.

Scholte, R., Nelen, W., Wit, W. D., & Kroes, G. (2016). Monitor Sociale Veiligheid in en rond scholen. Nijmegem: Praktikon B.V.

Schoukens, L. (2016, augustus 29). Vlaanderen start globaal actieplan tegen cyberpesten. Het Laatste Nieuws.

Schoups, H. (2017, Juni 1). Moeders maken zich zorgen over cyberpesten, vaders over privacy. De Standaard.

Sermeus, M. (2018, September 13). Cyberpesten in het HHC. (C. Desie, Interviewer)

Softonic Redactie. (2014, februari 3). Snapchat-foto’s opslaan met 6 handige apps. Opgeroepen op maart 13, 2018, van Softonic: http://editorial.nl.softonic.com/snapchat-fotos-opslaan-met-6-handige-a…

Solidariteit voor het gezin- partner en infopunt Opvoedingswinkel Brusse. (2013). Pesten, een probleem van iedereen. EXPOO, 26.

Somers, E. (2014). Pestitude: positief omgaan met pesten - een praktische handleiding. Nederland: Borgerhoff & Lamberigts.

Stichting school & veiligheid. (sd). Online pesten. Opgeroepen op Februari 20, 2018, van Week tegen pesten: http://www.weektegenpesten.com/online-pesten/

Stichting School & Veiligheid. (sd). Week Tegen Pesten 2017. Opgeroepen op Februari 16, 2018, van Week Tegen Pesten: https://www.weektegenpesten.com/week-tegen-pesten-2017/

Stichting School en Veiligheid. (sd). Verschil plagen en pesten. Opgeroepen op November 1, 2018, van Pestweb: https://www.pestweb.nl/verschil-plagen-en-pesten/

Stigt, M. V. (2014). Alles over pesten. Amsterdam: Boom.

Strak. (2015, februari 25). Sociale media in verandering: cijfers over evoluties in het digitale landschap. Opgeroepen op maart 13, 2018, van Strak: https://strak.be/blog/sociale-media-in-verandering-cijfers-over-evoluti…

Sys, P. (2013, Maart 21). openforum werken aan verbondenheid. Opgeroepen op November 4, 2018, van VCLB-Koepel: www.vclb-koepel.be/library/.../9087_openforumwerkenaanverbondenheid2.doc

Taghon, G. (2008). Loop naar de maan. Appeldoorn (Antwerpen): Garant.

Tallsay. (sd). Wat is Facebook, hoe werkt Facebook en wat zijn de gevaren en voordelen van Facebook. Opgeroepen op maart 13, 2018, van Tallsay.com: https://tallsay.com/page/4294970221/wat-is-facebook-hoe-werkt-facebook-…

Thys, F. (2014). Pesten, cyberpesten en steaming van leerlingen door leerlingen:preventie en aanpak. Brussel: Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs.

Tumult. (2018). Vlaamse Week tegen Pesten. Opgeroepen op Mei 3, 2018, van Tumult: https://tumult.be/vlaamse-week-tegen-pesten-2019

Tumult vzw. (2016). Pesten op school voorkomen : met goede voorbeelden uit de praktijk. Mechelen: Bakermat.

Tumult vzw. (sd). No Blame: brochure en strip. Opgeroepen op November 25, 2018, van Tumult: https://tumult.be/brochure

Universiteit Antwerpen. (2016, September). Resultaten cyberpesten op school (september 2016). Opgeroepen op September 10, 2018, van Universiteit Antwerpen: https://www.uantwerpen.be/nl/projecten/cyber-shoc/nieuws/publicaties/pu…

Universiteit Antwerpen. (sd). Mediawijs. Opgeroepen op September 9, 2018, van Universiteit Antwerpen: https://www.uantwerpen.be/nl/projecten/mediawijsheidsgids/mediawijs/

Universiteit Antwerpen. (sd). MIOS 'missie. Opgeroepen op September 9, 2018, van Universiteit Antwerpen: https://www.uantwerpen.be/en/research-groups/mios/mission-and-members/

Universiteit Antwerpen. (sd). Over Cyber-Shoc. Opgeroepen op September 10, 2018, van Universiteit Antwerpen: https://www.uantwerpen.be/nl/projecten/cyber-shoc/#

Van Leemput, K., Lievens, E., & Sara Pabian. (2016). Een empirisch en juridisch perspectief op cyberpesten: naar een holistische aanpak. Tijdschrift Jeugd- en Kinderrechten, 6-18.

Vandoninck, S. (2017). Welke jongeren worden vooral gecyberpest? Hoe gaan zij daarmee om? Inzichten en tips. Opgeroepen op maart 9, 2018, van Mediawijs: https://mediawijs.be/dossiers/dossier-cyberpesten/welke-jongeren-worden…

Veilig Online. (sd). menu ouders: tips voor ouders. Opgeroepen op maart 2018, 10, van Veilig Online: http://www.veiligonline.be/cyberpesten-0

Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten. (2018). Vlaamse Week tegen Pesten. Opgeroepen op Mei 3, 2018, van Kies Kleur Tegen Pesten: https://www.kieskleurtegenpesten.be/

Vlaamse Overheid. (sd). Cyberpesten. Opgeroepen op maart 9, 2018, van EXPOO experticecentrum opvoedingsondersteuning: https://www.expoo.be/cyberpesten

Vrij CLB Netwerk. (2013, Augustus 33). De No Blame methode bij pesten. Opgeroepen op November 25, 2018, van Vrij CLB Netwerk: http://www.vclb-koepel.be/professionals/goed-in-je-vel2/pesten2-cyberpe…

Vrije Basisschool Wildenburg. (sd). Pedagogisch project Verbondenheid. Opgeroepen op November 2, 2018, van Vrije Basisschool Wildenburg: https://www.wildenburgwingene.be/sites/default/files/pdf/Pedagogisch%20…

VRT. (2017, December 21). Linde in tranen: “Zoon uit het leven gestapt na pesterijen”. Het Laatste Nieuws, p. 1.

vtmnieuws.be. (2017, Juni 13). Waarom doen jongeren aan sexting. België.

Wagteveld, K. (2013). Slachtoffers over traditioneel pesten: een onderzoek naar de beleving van traditioneel pesten en cyberpesten. Universiteit Twente.

Webwise. (2018). Explainer: What is Snapchat? Opgeroepen op Maart 13, 2018, van Hoe werkt Snapchat: https://www.webwise.ie/parents/explainer-what-is-snapchat-2/

Webwise. (2018). Explainer: What is WhatsApp? Opgeroepen op maart 13, 2018, van webwise: https://www.webwise.ie/parents/explainer-whatsapp/

Weghe, I. V. (2014, Januari 7). De omgevingscirkel. Opgehaald van RZL: Blog voor het vak "Religie Zingeving Levensbeschouwing".: http://vandewegheineke.blogspot.be/2014/01/de-omgevingscirkel.html

Wikipedia. (2018, Maart 13). Instagram. Opgeroepen op Maart 23, 2018, van Wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Instagram

Wikipedia. (2018, Februari 19). Pesten (gedrag). Opgeroepen op Februari 20, 2018, van Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Pesten_(gedrag)

 

Universiteit of Hogeschool
Sociale Readaptatiewetenschappen
Publicatiejaar
2020
Promotor(en)
Ilse Nassen
Kernwoorden
Share this on: