This is me!

Lise Claes
Persbericht

This is me: talenten van kinderen als sleutel tot welbevinden

Welbevinden is een belangrijk begrip binnen het onderwijs. Toch geeft één op de vijf jongeren in België aan zich niet goed in zijn vel te voelen (Kirtley, et al., 2019). In Zuid-Afrika geeft de gemiddelde inwoner zijn geluksniveau 4.814 op 10 (Helliwell, Layard, Sachs & De Neve, 2020). Dit is minder dan de helft. Het zijn schrijnende resultaten. Het is dus hoog tijd om meer in te zetten op het welbevinden van de leerlingen.

Dat is bijgevolg ook het doel van het gevoerde onderzoek. In het onderzoek ligt de nadruk op het bevorderen van het welbevinden van kinderen door te focussen op de sterktes van kinderen en in te zetten op talentontwikkeling.

Situering

Het onderzoek vond plaats in de Southern Cross Schools in Zuid-Afrika. Dit is een privéschool gelegen in een zeer groene omgeving. Door de unieke ligging heeft de school de ideale kans om haar lessen in een groen kader in te kleden. Daarnaast zit ‘aandacht voor welbevinden’ reeds ingebed in de visie van de school. Ze doen diverse initiatieven om te werken aan het welbevinden van hun leerlingen.

Zuid-Afrika

Je geluk in eigen handen

Professor Lyubomirsky (2013) stelt vast dat we 40% van ons geluk zelf in handen hebben. Die 40% heeft te maken met hoe we omgaan met moeilijke situaties en met hoe we in het leven staan. Kortom de veerkracht van een persoon. Er zijn verschillende strategieën om in te spelen op deze 40% maakbaarheid om het welbevinden te bevorderen. In dit onderzoek hebben we gefocust op de strategie ‘ontdekken en inzetten van unieke kwaliteiten’. Dit doen we, zoals eerder aangehaald, door in te zetten op talentontwikkeling op school.

De visie van Luk Dewulf op talent

Talent is niet enkel weggelegd voor een klein percentage van de bevolking, die extreem uitblinkt in bepaalde zaken. Iedereen heeft talent. Luk Dewulf heeft 39 verschillende talenten opgesteld zoals ‘de bezige bij’, ‘de doorzetter’, ‘de bewuste beweger’, ‘de foutenspeurneus’, ‘de mooimaker’ enzovoort. Dewulf (2016) gaat ervan uit dat elk kind doorheen zijn of haar leven ongeveer 15 verschillende talenten ontwikkelt. Veel kinderen zijn zich niet of te weinig bewust van hun talenten. Dit komt omdat ze vaak op zoek gaan naar zichtbare competenties zoals goed zijn in dansen, tekenen en rekenen. Nochtans is talent volgens Dewulf (2016) zoveel meer dan dat: “talent wordt zichtbaar in die activiteiten die voor jou moeiteloos gaan en je energie opleveren.

Positieve emoties

Door te werken aan talentontwikkeling beleven kinderen positieve emoties (Fredrickson, 2004). Het beleven van deze emoties heeft positieve gevolgen: je behaalt betere schoolresultaten, je herlaadt je mentale energie, je weerbaarheid en veerkracht vergroten, je intrinsieke motivatie neemt toe en je krijgt er een positiever zelfbeeld door. Deze zaken oefenen een gunstige invloed uit op het welbevinden van een kind.

De leerlijn ‘This is me!’

Om leerkrachten te helpen om het welbevinden van kinderen te vergroten in de klas a.d.h.v. talentontwikkeling hebben we een leerlijn, ‘This is me!’, ontwikkeld. De leerlijn is oorspronkelijk ontwikkeld voor de leerkrachten van de Southern Cross Schools. Natuurlijk kan deze inspiratiegids ook in Vlaamse scholen gebruikt worden om het welbevinden van de leerlingen te verhogen door te focussen op talenten.

In deze leerlijn gaan we op zoek naar wat het kind graag doet en waar het in uitblinkt. Kortweg gaan we op zoek naar wie het kind is, vandaar ook de naam ‘This is me!’. Deze leerlijn is gebaseerd op de visie van Luk Dewulf.

This is me!

De inhoud van de leerlijn

‘This is me!’ bestaat uit acht opeenvolgende doelstellingen rond talentontwikkeling. De leerkrachten kunnen de leerlijn stapsgewijs volgen. Op deze manier hebben de leerkrachten een goede structuur van hoe ze met talentontwikkeling aan de slag kunnen gaan in de klas. De eerste zeven doelstellingen gaan over het ontdekken, benoemen en ontplooien van kinderen hun eigen talenten en die van anderen. Doelstelling 8 (‘De leerlingen kunnen de talenten aan de natuur koppelen.’) sluit aan bij de visie van de Southern Cross Schools. De school is zoals eerder vermeld erg gefocust op de natuur. Hier is in de leerlijn op ingespeeld door talentontwikkeling te koppelen aan natuurgebaseerd onderwijs.

Is deze leerlijn een meerwaarde?

Voor leerkrachten is het soms moeilijk om de theorie rond talentontwikkeling om te zetten naar de praktijk. Door een leerlijn te ontwikkelen rond talentontwikkeling gaan leerkrachten niet in het wilde weg werken rond talenten. Er is telkens een duidelijk doel dat aangeeft waar de leerkrachten met hun leerlingen naartoe moeten werken. Alles staat stap voor stap uitgeschreven in de leerlijn. Dit maakt het voor een school gemakkelijker om aan de slag te gaan met talentontwikkeling, en zo het welbevinden van de leerlingen te vergroten.

Luk Dewulf: “De leerlijn zit goed in elkaar en ik denk dat het zeer waardevol is voor scholen om dit soort leerlijnen te verkennen. Voor heel veel scholen is de vraag: ‘Hoe gaan we daar nu mee aan de slag in de klas?’ erg belangrijk.”

Els Pronk: “Wat een prachtig eindwerk heb je gemaakt! Dit is heel bruikbaar voor veel scholen en leerkrachten!”

Er zijn reeds enkele leerkrachten in België, maar ook in Nederland, die al aan de slag zijn gegaan met deze leerlijn. Van deze leerkrachten hebben we enkel positieve commentaren mogen ontvangen.

Twijfel dus niet en begin met de talenten van jouw leerlingen in de kijker te plaatsen.

Bibliografie

Boeken
Deklerck, J & Van Overveld, K. (2011). De preventiepiramide. Preventie van probleemgedrag in het onderwijs. Leuven: ACCO Uitgeverij.

Depondt, L. (2007). Welbevinden op school (WOS). Samen werk maken van meer welbevinden in de klas en op school. Leuven: CEGO.

Dewulf, L. (2016). Ik kies voor mijn talent. Leuven: Uitgeverij Lannoo Campus.

Dewulf L., Beschuyt, P & Pronk, E. (2018). Ik kies voor mijn talent. Toolbox voor jong en oud. Leuven: Uitgeverij Lannoo Campus.

Dweck, C. (2018). Mindset. Amsterdam: Uitgeverij SWP.

Heylen, L., Maes, J. & Van Gucht, I. (2013). Talenten in de kijker. Averbode: CEGO Publishers.

Lyubomirsky, S. (2013). De maakbaarheid van het geluk. Utrecht: A.W. Bruna Uitgevers.

Tijdschriften

Van Zundert, R. (2016). Veerkracht op school. Tijdschrift Positieve Psychologie, 4(2), 81-86.

Andere

Aerden, I. (2015). Heeft elk kind talenten? Gelijke kansen! Geraadpleegd op 12 april 2020, van https://vorming.cego.be/images/downloads/artikel_talenten.pdf

Beel, V. (2017). Gelukkige juf of meester? Gelukkige kinderen. Geraadpleegd op 5 april 2020, van https://www.standaard.be/cnt/dmf20170330_02809107

Deboutte, G. (2015). Sociale weerbaarheid bij kinderen en jongeren versterken. De keuze voor een fundamentele aanpak. Geraadpleegd op 2 november 2019, vanhttps://vorming.cego.be/images/downloads/Ond_DP_Sociale_weerbaarheid_bi… _jongeren_versterken.pdf

De Volder, I. & De Lee, L. (2013). Het welbevinden van leerlingen: een vragenlijst. Geraadpleegd op 25 februari 2020, van https://docplayer.nl/5172584-Het-welbevinden-van- leerlingen-een-vragenlijst.html

Goldberg, J. (2019). Wellbeing and Social Safeness Questionnaire (WSSQ). Geraadpleegd op 8 april 2020, vanhttps://www.researchgate.net/publication/331944768_Wellbeing_and_Social… stionnaire_WSSQ_Initial_psychometric_assessment_of_a_short_digital_screening_instrume nt_for_primary_school_children

Helliwell, J., Layard, R., Sachs, J. & De Neve, J. (2020). World Happiness Report. Geraadpleegd op 3 november 2020, van https://happiness- report.s3.amazonaws.com/2020/WHR20.pdf

Kaptein, M. (2017). Weerbaarheid. Geraadpleegd op 2 november 2019, vanhttps://www.depsycholoog.nl/weerbaarheidstraining/

Katholiek Onderwijs Vlaanderen. (z.d.). Welbevinden van leerlingen. Geraadpleegd op 2 november 2019, van https://www.katholiekonderwijs.vlaanderen/welbevinden-van-leerlingen

Kirtley, O., Achterhof, R., Hiekkaranta, A., Hermans, K., Hagemann, N. & Myin-Germeys, I. (2019). Rapport: Hoe word ik wie ik ben? Geraadpleegd op 3 november 2019, vanhttps://gbiomed.kuleuven.be/english/research/50000666/50000673/cpp/imag…- rapport-w1

Leavers, F. (2004). Ervaringsgericht onderwijs als antwoord. Geraadpleegd op 30 april 2020, van https://vorming.cego.be/images/downloads/Ond_DP_EE_2004-2005-1- 3_Ervaringsgericht_onderwijs_als_antwoord_1.pdf

Laevers, F., Buyse, E., Daems, M. & Declercq, B. (2016). Welbevinden en betrokkenheid als toetsstenen voor kwaliteit in de kinderopvang. Opgevraagd op 25 februari 2020, vanhttps://www.stichtingbkk.nl/images/Kennisdossier_BKK2016003_LR_DEF.pdf

Leraar24. (2019). Acht typen intelligentie van Gardners meervoudige intelligentie-theorie. Geraadpleegd op 30 april 2020, van https://www.leraar24.nl/69417/acht-typen-intelligentie- van-gardners-meervoudige-intelligentie-theorie/

Mulder, P. (2018). PERMA model. Geraadpleegd op 25 februari 2020, vanhttps://www.toolshero.nl/psychologie/persoonlijk-geluk/perma-model/

Nuffic. (2020). Het onderwijssysteem van Zuid-Afrika. Geraadpleegd op 1 maart 2020, vanhttps://www.nuffic.nl/documents/490/onderwijssysteem-zuid-afrika.pdf

Pascha, M. (2020). The PERMA Model: Your Scientific Theory of Happiness. Geraadpleegd op 17 april 2020, van https://positivepsychology.com/perma-model/

Sari, J. (2018). Meervoudige intelligentie (Gardner). Geraadpleegd op 23 maart 2020, vanhttps://www.toolshero.nl/persoonlijke-ontwikkeling/meervoudige-intellig…

Schriel, P. (2014). Verschil intrinsieke motivatie en extrinsieke motivatie. Geraadpleegd op 2 november 2019, van https://patrickschriel.nl/2014/05/08/verschil-intrinsieke-motivatie-en- extrinsieke-motivatie/

SLO. (z.d.). Gardner. Geraadpleegd op 23 maart 2020, van https://talentstimuleren.nl/thema/begaafdheid/theorie-modellen/gardner

Steunpunt Geestelijke Gezondheid. (z.d.). Kinderen en jongeren. Geraadpleegd op 4 november 2019, van https://www.geestelijkgezondvlaanderen.be/kinderen-en-jongeren

Stichting Ideële Reclame. (2010). Aardige mensen hoe gaan we ermee om? Geraadpleegd op 5 april 2020, van https://sire.nl/campagnes/aardige-mensen-hoe-gaan-we-ermee-om/

Pieternel, D. (2016). Optimisme als strategie. Geraadpleegd op 2 november 2019, vanhttps://www.psychologiemagazine.nl/artikel/optimisme-als-strategie/

Provincie Limburg. (z.d.). Welbevinden h(g)eeft zin! Geraadpleegd op 2 november 2019, vanhttp://www.limburg.be/webfiles/onderwijs/product/wos_preventiepiramide_…

Van Den Broek, M. (2017). Positieve psychologie onthult de kracht van positiviteit. Geraadpleegd op 2 november 2019, van https://www.scientias.nl/positieve-psychologie- onthult-kracht-positiviteit/

Van Zundert, R. (2014). Leer- en veerkracht. Geraadpleegd op 4 april 2020, vanhttps://www.dropbox.com/s/4nm88psyz37a275/E-boek%20Leer- %20%26%20Veerkracht.pdf?dl=0

Vermeiren, N. (2013). Over kinderen en hun talenten met Luk Dewulf. Geraadpleegd op 2 november 2019, van https://www.nieuwsblad.be/cnt/blnve_20130415_010

Vlaams Instituut Gezond Leven. (z.d.). Stap 1 – vind jezelf oké. Geraadpleegd op 2 november 2019, van https://www.fitinjehoofd.be/de-10-stappen/stap-1-vind-jezelf-oke

Vlaams Instituut Gezond Leven. (2020). Stap 3 -beweeg. Geraadpleegd op 19 mei 2020, vanhttps://www.fitinjehoofd.be/de-10-stappen/stap-3-beweeg

Vlaams Instituut Gezond Leven. (z.d.). Wat is geestelijke gezondheidszorg? Geraadpleegd op 2 november 2019, van https://www.gezondleven.be/themas/geestelijke- gezondheidsbevordering/wat-is-geestelijke-gezondheidsbevordering

Vlaams Instituut Gezond Leven. (z.d.). Wat is veerkracht? Geraadpleegd op 2 november 2019, van https://www.gezondleven.be/themas/geestelijke-gezondheidsbevordering/wa…- veerkracht

Wurzer, S. (2016). Leren vergeven – vooral voor jezelf. Geraadpleegd op 5 april 2020, vanhttps://www.coachingmetsanne.com/leren-vergeven/

Universiteit of Hogeschool
Leerkracht lager onderwijs
Publicatiejaar
2020
Promotor(en)
Claudia Lento
Kernwoorden
Share this on: