Scriptiebank overzicht

Pieter Van Loo, Universiteit Antwerpen.
 
Antisemitisme in de Franstalige pers ?
Le Peuple, La Libre Belgique en Le Soir in 1938-1940.
 
 
Abstract
In deze paper werden drie Belgische Franstalige kranten (Le Peuple, La Libre Belgique en Le Soir) getoetst op hun houding ten opzichte van de Joodse kwestie eind jaren dertig (1938-1940). Via dit personderzoek werd er ook een beeld geschetst van de publieke opinie tegenover Joden in Brussel en Wallonië net voor de Tweede Wereldoorlog.

 
Technieken zijn niet meer weg te denken uit de architectuur: ze zijn noodzakelijk geworden voor het goed functioneren van het gebouw. Architectuur en technologie lijken vaak probleemloos in elkaar op te gaan. Toch is het voor de ontwerper niet altijd evident om technieken en architectuur te verzoenen: ze evolueren elk op een eigen tempo, vragen specifieke kennis en de elektrische uitrusting eist een bepaald volume op in het gebouwontwerp.

Het tijdvak 1933-1938 was een cruciale periode voor de Antwerpse stadiongeschiedenis. Dit omdat er hier een keuze werd gemaakt tussen twee opties. De uitbreiding van het Antwerpstadion of het oprichten van een volledig nieuw sportcomplex op Linkeroever. Dat er iets moest gebeuren om de interland België-Nederland voor Antwerpen te behouden, had de kwestie in een stroomversnelling gebracht.

 
‘In pofbroek en badjas’
 
Het fenomeen “Poeske” Scherens
 
 
Een galerij van bejubelde wielrenners dient zich aan vanuit het verleden, als boegbeelden van weleer. Sportieve kinderen van hun tijdsgeest, bewonderd door velen. Waar fiets en geschiedschrijving behoedzaam elkaar kruisen, mag de naam van de sprinter Jef “Poeske” Scherens met stip vermeld. Foto’s uit die tijd tonen een kleine spierbundel, veelal in pofbroek en badjas.

Onwetendheid, verbijstering, paniek. En eenmaal die gevoelens gingen liggen, woede. Dat waren de publieke emoties rond de financieel-economische crisis die het banksysteem deed daveren op haar grondvesten. Ondanks het kostelijke ingrijpen van overheden en centrale banken verdwenen onaanraakbaar geachte financiële instellingen van het toneel. Het waren de media die het publiek over deze ontwikkelingen inlichtten. Burgers konden naast hun politici blijkbaar ook hun bankiers niet meer vertrouwen.

Archeologie van een denkbeeldig bouwwerk: Paul Otlets wereldstadutopie



Een alternatief voor het Atomium
Als een paal boven water staat het Atomium te blinken op de Heizel. Een bouwwerk is een onweerlegbaar feit, dat weinig discussie duldt. Onwrikbaar bezet het Atomium niet alleen de fysieke ruimte, maar ook de mentale ruimte van ons collectief nationaal geheugen. Men zou bijna vergeten dat het ook anders had kunnen lopen. Bijna.
In 1958 was immers niet iedereen tevreden met de plannen voor de wereldtentoonstelling. Le Corbusier had het bijvoorbeeld liever anders gezien.

 
Vrijmetselarij en samenleving: De Gemengde Obediëntie “Le Droit Humain” en de tweede feministische golf.

 
“Le Droit Humain” is buiten de “Vrouwen Grootloge” de enige Belgische Obediëntie die vrouwen toelaat. Terwijl deze laatste uitsluitend vrouwen initieert, plaats “Le Droit Humain” steevast het principe van gemengdheid centraal. “Le Droit Humain” ontstond dan ook in de 19e eeuw in het verlengde van de eerste feministische beweging in Frankrijk.

Modehuis Roeis: een bloeiend haute couturehuis tijdens het Interbellum
 
In de korte en woelige periode tussen de twee wereldoorlogen kenden de economische, politieke, sociale en culturele gebeurtenissen een vrijwel directe impact op de mode. Er heerste een wederzijdse beïnvloeding tussen kunst en mode. Dit geldt zowel voor de illustraties in mode tijdschriften als voor modeontwerpen zelf. Ook voor de vrouw veranderde er veel in de jaren ’20 en ’30 en dat liet zich weerspiegelen in haar garderobe.

 
In de schaduw van de Tweede Wereldoorlog vond in Oost-Centraal-Europa een tragedie plaats, die in het westen nauwelijks bekendheid geniet. In 1943-1944 vochten Polen en Oekraïners een oorlog uit in Volhynië en (Oost-)Galicië (in het huidige West-Oekraïne). Het was echter geen oorlog van 'heldhaftige' veldslagen tussen partizanen van beide naties, maar van slachtpartijen onder de burgerbevolking. Poolse en Oekraïense partizanen brandden elkaars dorpen plat en vermoordden de inwoners op een beestachtige manier.

De Westelijke Gebiedsdelen: een brug tussen Servië en Bulgarije?
 
Vrijdag 31 juli 2004. 10.22u. Ik bevind me op een van de gammele bussen die het Bulgaarse openbaar vervoer rijk is. Mijn roodgeverfde en met gele letters beschilderde bus is nu al even uit Sofia vertrokken en begeeft zich al schokkend naar de westelijke grens van het land. Een dik uur na mijn vertrek kom ik samen met een handvol passagiers, veelal Bulgaren en ook een aantal Serven bij de grens aan. Bulgaarse en Servische douaniers wachten ons op. Mijn paspoort en dat van een Australische toerist worden het langst ingehouden.

Voor het Duitse vuurpeloton: executies in bezet België tijdens de Eerste Wereldoorlog: tussen realiteit en mythe“Hoe gaat dat doodschieting toe? En de geest verplaatst zich in het vroege schemeruur. De zon is nog niet opgestaan; het donker celrijtuig, dat u naar de strafplaats voert houdt stil en ge stapt af. Is het van schrik of van koude, dat ge beeft en dat uw kin knakt? Het is ook zoo killig daar aan dien muur, waar ge zijt gereedgesteld. Voor u, in nog twijfelduister is er een wemeling van enkele soldaten, een zwakke flikkering van staal. Het gaat zoo vlug niet toe, als ge denken zoudt.

LOUIS WODON: koninklijk jurist, kabinetschef en adviseur
 
In het najaar van 2001 verscheen het boek Koning en onderkoning, van de hand van de twee Wetstraat-specialisten Gui Polspoel en Pol Van Den Driessche. In hun publicatie lieten de journalisten hun licht schijnen op de figuur van Jacques van Ypersele de Strihou, de kabinetschef van koning Albert II. Zij noemden hem een “onderkoning” en probeerden de invloed van “de man achter de schermen” aan te tonen. Jarenlang werd en wordt gespeculeerd over de rol van kabinetschef van de koning in België.

DE IDENTITEIT VAN DE DUITSTALIGE GEMEENSCHAP
 
België, dat is dat kleine stipje op de wereldkaart, het land van de frieten met mosselen en de frisse pint. Het is dat kleine land met Brussel als hoofdstad, of was het nu omgekeerd? In het beste geval komt ook de tweetaligheid om het hoekje kijken, maar daar blijft het dan meestal ook bij wanneer buitenlanders hun kennis over ons Belgenland ten toon spreiden. Gelukkig doen wij het iets beter en weten we dat België veel meer troeven bezit dan alleen friet en bier en dat we wel degelijk een drietalig land zijn.

Artikel Vlaamse Scriptieprijs 2004
Natan Bruneel
 
Eigenaars Interbellumwoning minst opgezet met bescherming
Bescherming van privaat eigendom, een conflict van waarden en belangen
 
Stel je voor.  Je bent eigenaar van een niet onaardig pand.

De economische perikelen van de jaren twintig en dertig wekken nog steeds een indrukwekkende fascinatie op. De angst voor een herhaling van de Grote Depressie is omnipresent in elke economische groeivertraging of welvaartsafname. De meest voor de hand liggende oorzaak en het symbolische startsein van de Grote Depressie was de beurskrach van Wall Street in 1929. Welke omstandigheden hebben geleid tot deze beurskrach en zijn er nog andere factoren die hebben bijgedragen tot de omvang van de Grote Depressie?

HET WIELERFLAMINGANTISME ONDER DE LOEP: NATIONALISME IN KLIKPEDALENVlaggende sportnatiesDe hete sportzomer van 2004 werd begin juli op gang getrokken door de 91ste editie van de Ronde van Frankrijk. Het Tourcircus raasde toen vier dagen lang over Belgisch grondgebied. Of beter: over Waalse bodem. Renners en volgers zullen het alvast geweten hebben met de maar liefst 22000 Waalse vlaggen die toen het parcours (ont)sierden. Het massaal uitdelen van hanenvlaggen was een initiatief van de Waalse minister-president Jean-Claude Van Cauwenberghe.

“Wel, wel wat is het lekker vrijen”
Discoursanalytische en mentaliteitshistorische benadering van seksualiteitsbeleving in het interbellum.

- IN HET NIEUWE EUROPA -
Het voorbije halfjaar hebben we al tien Europese referenda achter de rug, negen over de
toetreding tot de Unie (kandidaat-lidstaat Cyprus houdt geen referendum) en één over de
invoering van de euro. In alle kandidaat-lidstaten koos een meerderheid van de burgers voor
de toetreding, en de Zweden bleven, het schokeffect van de moord op Anna Lindh ten spijt,
tegen de Euro gekant. In elk Europees referendum, waar we van de VLD in 2004 ook mogen
van genieten, staan de pro’s lijnrecht tegenover de eurosceptici.

Met de moedermelk ingezogen of met de paplepel ingegeven.
 
Een onderzoek naar de houding tegenover borstvoeding in België tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw.
 
                                                                        Jachowicz Anneleen
 
Vandaag wordt vanop verschillende niveaus geijverd om moeders aan te zetten tot het geven van borstvoeding. Niet alleen komen sinds het einde van de jaren ‘80 de verenigingen ter bevordering van borstvoeding als paddestoelen uit de grond, ook de overheid draagt steeds vaker haar steentje bij.

Naast de kracht van de verbeelding verwijst de befaamde historicus Johan Huizinga naar wat hij noemt de historische sensatie. “Een of ander historisch detail uit een schilderij, een prent of zelfs een fragment uit een geschreven bron, kan plots, zegt hij, een gevoel van onmiddellijk contact met het verleden geven, een sensatie even diep als het zuiverste kunstgenot, een (lach niet) bijna extatische gewaarwording van niet meer mijzelf te wezen, van over te vloeien in de wereld buiten mij, de aanraking met het wezen der dingen, het beleven der Waarheid door de Historie”.

Artikel Abbeloos Jan-Frederik10/10/2003Voor de duizenden jongeren die wekelijks hun pint drinken in hùn jeugdhuis kan het lijken alsof jeugdhuizen al eeuwig bestaan. Ze zijn echter een recent fenomeen dat moet gekaderd worden in de opkomst van de naoorlogse jeugdcultuur. In Een huis voor de zuil of van de jeugd? bekijkt Jan-Frederik Abbeloos het ontstaan en de opkomst van het jeugdhuis.