Scriptiebank overzicht

Op welke manier verschilt de rol van een kleuterleraar bij spelend leren in Noorwegen van Vlaanderen? Begin 2016 kregen wij de kans om naar het prachtige Stavanger in Noorwegen op Erasmus te gaan, waar outdoor education een centrale rol speelt. Al snel merkten we daar grote verschillen met Vlaanderen. De rol van een kleuterleraar in Noorwegen heeft daar een andere invulling en dit wilden wij graag onderzoeken. Een begrip dat we vaak horen in Vlaanderen is “al spelend leren”, tijdens ons verblijf in Noorwegen kreeg dit begrip voor ons een heel andere betekenis. Het leek ons interessant om te onderzoeken waarom dit zo verschillend is in beide landen, omdat ze er allebei op hun eigen manier naar proberen te streven. Op welke manieren doet de kleuterleraar dit en welke impact heeft dit op het spelen en het leren van de kinderen zelf?

Wanneer we focussen op de sociaal-culturele diversiteit en willen werken aan de verbondenheid met deze vorm van diversiteit, lijkt dat vooral vanzelfsprekend als ze in grote mate aanwezig is op school en in de omgeving van de school. Maar wat doen we wanneer deze diversiteit niet visueel aanwezig is; wanneer de populatie van de school geen weerspiegeling is van de diverse samenleving? Want dat is het geval in Het Moleke. Ik ging dus op zoek naar een manier om de verbondenheid tussen de kleuters van Het Moleke en de samenleving te versterken ondanks deze moeilijkheid.

Kleuterleerkrachten als schakel voor positief beeld rond holebi’s“Hey, janet!”, “Da’s voor homo’s”, “Gaaaay!”,… Klinken deze uitspraken u bekend in de oren? 5 à 10% van de bevolking – ofwel minstens 1 leerling per klas – uit zich openlijk als holebi. Toch tonen we ons nog al te vaak negatief tegenover mensen die zich aangetrokken voelen tot hetzelfde of beide geslacht(en). Opmerkingen zoals hierboven, maar ook de nog sterk aanwezige ‘heteronorm’ (handelen vanuit het idee dat iedereen hetero is) hebben vaak een grotere impact dan men denkt.

M-decreet: Hoe kunnen redelijke aanpassingen, door middel van een taalbad, anderstalige nieuwkomers ondersteuning bieden om zo de overgang van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar te versoepelen? Inleiding M-decreetIn het onderwijs zal het M-decreet de komende jaren een essentiële rol innemen. Onderwijs ligt namelijk aan de basis van elk beginnend en opgroeiend leven in onze maatschappij. Het M-decreet heeft als doel om via redelijke aanpassingen het onderwijs nog toegankelijker te maken.

Met 3-jarigen op onderzoekHet regent. Het water loopt van de licht hellende speelplaats naar de riolering. Een 3-jarige kijkt naar buiten en merkt dit op. “Waarom gaat het water zo?” vraagt hij.Iedereen herkent het wel, de “waarom?”–fase bij kinderen. “Waarom schrijf je dat?”, “Waarom doe je dat?”, “Waarom?”… Ze stellen honderden vragen. Eenmaal je een vraag beantwoord hebt, staat de volgende al paraat. Ze blijven vragen stellen, soms tot vervelens toe. Jij, als volwassene, probeert steeds een antwoord te geven. Soms weet je het antwoord, maar soms ook niet.

 Op onderzoek naar techniek met kleutersVandaag de dag is er de maatschappelijke vraag naar aandacht voor techniek in de scholen. Er is namelijk een tekort aan kinderen die kiezen voor een technische studierichting (Pazmany, 2010-2011). Maar hoe ga je aan de slag met techniek op school? Hoe doe je dit in de kleuterklas? Wanneer je over deze vraag gaat nadenken, komen er ongetwijfeld nog meer vragen bij je op: Wat is techniek? Kunnen kleuters dit al? Waarom zouden kleuters dit al moeten kunnen? ... Wij zochten naar antwoorden.Kijk eens om je heen. Wat zie je allemaal? Een computer? Een stoel?

Taal(v)aardighedenEen praktische gids rond talensensibilisering in de kleuterschoolEen knipperende cursorWat is talensensibilisering? Hoe past deze aanpak in een modern schoolbeleid en vanwaar de begripsverwarring met taalinitiatie? Betekent aandacht hebben voor talensensibilisering extra werk voor de al vaak administratief overbelaste leerkracht of biedt het net opportuniteiten voor elke zoekende onderwijsdeskundige?Mijn zoektocht start met talloze vragen en met een cursor die vanop een leeg computerblad confronterend naar me knippert.

Herdenking 14-18 in de kleuterklasIn het kader van hun bachelorproef gingen Margot Declercq en Delphine De Hulsters, twee derdejaarsstudenten aan VIVES Tielt, op zoek naar een zinvolle manier om de Eerste Wereldoorlog in de kleuterklas aan bod te laten komen. Geen simpele opdracht, maar zeker haalbaar.‘Is de Eerste Wereldoorlog een kleuterthema?’ zal rond deze tijd van het jaar wel een veel gestelde vraag zijn in vele leraarskamers in België. Dat onderzochten Margot en Delphine dan ook. Het resultaat? Zeker en vast!

 EEN DOEKJE VOL… CONFLICT, WOI EN VREDE IN DE KLASDit jaar is er heel wat te doen rond de herdenking van WOI. Het is dan ook honderd jaar geleden dat deze gruwel plaatsvond. Het is belangrijk dat er reeds op jonge leeftijd aandacht wordt besteed aan deze gebeurtenis, want deze mag nooit vergeten worden. De kleuterklas mag hierbij niet over het hoofd gezien worden.WOI is een gebeurtenis die heel wat losmaakt bij mensen, zowel jong als oud.

 Opa is mijn held!Wij zijn Sybe Vandemeulebroucke, Jolien Sinnaeve en Thalissa Casier en wij ronden in juni onze opleiding ‘Bachelor Kleuteronderwijs’ af aan de Hogeschool Vives campus Tielt.Als laatstejaarsstudenten dienden wij een bachelorproef uit te werken. Wij kozen voor ‘Kunst als hefboom voor herinneringseducatie’, waarbij de Eerste Wereldoorlog centraal staat.

Tien jaar praktijkgericht onderzoek in de lerarenopleidingen? De balans opgemaakt! Een exploratieve studie naar praktijkgericht onderzoek in de Vlaamse geïntegreerde lerarenopleidingen GENT – Sedert enkele jaren wordt in de onderwijswereld aan de alarmbel getrokken: er is een “kloof” tussen wat onderwijsonderzoekers doen aan de ene kant en wat leraren en scholen doen – de praktijk zeg maar – aan de andere kant. Deze “kloof” wijst op de vaststelling dat ons onderwijsonderzoek er onvoldoende in slaagt om de onderwijspraktijk en het onderwijsbeleid op een betekenisvolle manier te beïnvloeden.

‘Zij wonen dicht en ik woon ver en dat is niet eerlijk’ – de link tussen capaciteitsproblemen en bereikbaarheid van Gentse kleuterscholenHoewel onderwijs als een basisrecht wordt beschouwd, slagen Vlaamse steden er niet in alle kleuters van een school te voorzien. Reeds enkele jaren halen deze capaciteitsproblemen de koppen van alle kranten. Onder het motto “Elk kind krijgt een plaats bij het begin van het schooljaar” van Vlaams Minister van Onderwijs Pascal Smet blijkt het uitbreiden van de capaciteit met behulp van containerklassen vanuit een beleidsstandpunt de beste oplossing.

“Kinderverhalen leren je heel veel over een gemeenschap”Vijftien vrijwilligers gingen tien maanden lang op zoek naar Marokkaanse sporen in Antwerpen. In de mini-expo ‘Spoorzoekers’ in het MAS stellen ze hun zoektocht voor. De laatstejaarsstudente kleuteronderwijs Freya Staes (22) verzamelt Marokkaanse kinderverhalen.“De deugniet ‘Jantje’ heet in Arabische verhalen ‘Hamou’”“Ik was meteen geïnteresseerd toen ik in januari 2012 de oproep voor Spoorzoekers zag. Ik had een jaar eerder al stage gelopen in de derde kleuterklas van Hof Ter Zande in Hoboken, een klas met veel Marokkaanse kindjes.

Leren in hechtenis: waarom (ook) gedetineerden willen lerenHet credo levenslang- en breed leren luidt al een geruime tijd. De helft van de Vlaamse en Brusselse gedetineerden blijkt echter laaggeschoold en vormt daarom een belangrijke leerdoelgroep. Myriam Halimi, masterstudente Agogische Wetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel, ging na wat de motieven van gedetineerden zijn om te participeren aan formele educatie.

 Klassenverkleining werkt niet                                                       Antwerpen, juni 2012 - Leerlingen in kleinere klassen behalen geen betere prestaties. Dat blijkt uit een studie aan de Universiteit Antwerpen naar het effect van klasgrootte op de leesprestaties van leerlingen in het basisonderwijs.Investeren in kleinere klassenDe grootte van de klas waar leerlingen in zitten is niet van invloed op hun leerprestaties. Verkleinde klassen helpen niet. Nochtans wordt momenteel vanuit het onderwijsbeleid geïnvesteerd in klassenverkleining.

In België wordt er steeds meer en meer belang gehecht aan tweetaligheid. Het is dan ook niet onlogisch dat er meer en meer discussies opduiken om vanaf het kleuteronderwijs het kind tweetalig te gaan opvoeden. Los van politieke redenen en de vraag of dit haalbaar is, kunnen we ons afvragen of een tweetalige opvoeding goed is voor de ontwikkeling van de hersenen van het kind. Vroeger heerste immers de overtuiging dat een tweetalige opvoeding ADHD, autisme en zelfs schizofrenie veroorzaakte.Maar hedendaags onderzoek spreekt deze overtuiging tegen.

Luistervinken in de kleuterklas? Doen!Spreken. Interactie. Communicatie. Dat zijn de kernwoorden die het huidige Vlaamse (talen)onderwijs karakteriseren. Wat men met de Nederlandse taal kan en doet is belangrijk, niet langer wat men erover weet. Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet geeft in zijn talennota aan dat er in de scholen gestreefd moet worden naar een grotere taalvaardigheid van de leerlingen. Ontwikkeling van de communicatieve vaardigheden begint daarom best al op kleuterleeftijd.

“Vandaag kampioen in wiskunde, morgen in gelijke kansen?” Comprehensivering van het secundair onderwijs: een exploratieve studie naar het draagvlak bij de Vlaamse leerkracht.“Vandaag kampioen in wiskunde, morgen in gelijke kansen”. Deze uitspraak van toenmalig minister van onderwijs Vandenbroucke duidt aan dat het Vlaamse onderwijs met een serieus probleem te kampen heeft. Hoewel we bij de top van de wereld behoren wat betreft prestaties, liggen de prestaties van de beste en zwakste studenten nergens zo ver uit elkaar als in Vlaanderen.

Koenraad Vandenbussche
‘Vlaanderen Vlaams!’ of ‘Moedertaal als onderwijstaal!’
In Vlaanderen en België vandaag zien we dat door de globalisering en immigratie de (talige) bevolkingssamenstelling danig is veranderd, van een hoofdzakelijk drietalige naar een meertalige samenstelling. Wanneer we meer specifiek naar het onderwijs kijken, zien we dat er in het Brusselse Nederlandstalig onderwijs niet minder dan 48 verschillende thuistalen worden terug gevonden, met Frans (61%) en Arabisch (13%) als uitschieters (Top, 2005).

Beste,
 
Ik heb drie jaar kleuteronderwijs gestudeerd aan de Katholieke Hogeschool te Mechelen. In mijn derde jaar moest ik dus een eindwerk maken. Na veel wikken en wegen heb ik voor een kookkoffer gekozen met als hoofddoel BROOD.
Dit lijkt heel ver gezocht, maar als je er dieper bij gaat stilstaan en gaat nadenken over wat het juist inhoud zie je dat dit veel meer is dan dat je eigenlijk verwacht.
 
Ik wilde namelijk de kleuters meer laten te weten komen over brood door ze zelf te laten experimenteren en onderzoeken met allerhande materialen.

Kunst wordt keitof

Het blijft een hardnekkig cliché: kunst, en dan vooral kunstbeleving, is een elitair gebeuren
waarbij mensen van middelbare leeftijd op een zondagnamiddag naar een schilderij staan te
turen. Een compleet foute perceptie, want als je al van in de kleuterklas kinderen vertrouwd
maakt met kunst, verlaag je niet alleen de drempel voor latere contacten met kunst, je zet
mensen aan tot reflectie, samenwerking en wederzijds begrip.

Kunnen vroegschoolse educatie en opvoedingsondersteuning de onderwijskansen van allochtone kinderen verbeteren ?
 
Hoewel de overheid reeds verscheidene jaren inspanningen doet om ieder kind gelijke onderwijskansen te bieden, blijken bepaalde groepen nog steeds systematisch minder goed te presteren op het vlak van onderwijs. Eén van deze groepen zijn de allochtone kinderen. Allochtone kinderen lopen, in vergelijking met Belgische kinderen, zowel in het lager als in het secundair onderwijs vaker een schoolse achterstand op en worden vaker doorverwezen naar het buitengewoon onderwijs.

Meertaligheid in de klas. Omgaan met taaldiversiteit binnen een multiculturele schoolomgeving. Ellen Fierens­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­Een kwart leerlingen van het Gents basisonderwijs spreekt thuis geen Nederlands. Op sommige scholen loopt het percentage zelfs op tot 95 procent leerlingen van allochtone afkomst. Een groot deel van die scholen blijft vasthouden aan het klassiek onderwijssysteem. Hoewel het een feit is dat leerlingen van allochtone afkomst nog steeds minder goed scoren in ons onderwijs. Ze zitten vaker over en worden vaker doorverwezen naar het Buitengewoon Onderwijs.

 
Bij de aanvang van mijn laatste jaar lerarenopleiding kleuteronderwijs ben ik met een oude, lege reiskoffer in de wereld van kleuters en musea gestapt. Mijn doel was om een antwoord te vinden op twee vragen: Welke musea hebben een aanbod voor kleuters? Hoe kan je met kleuters rond kunst werken?