Zijn nieuwsgierige muizen vatbaarder voor virussen?Dat mensen over persoonlijkheden beschikken hoeft U niet te verbazen, maar nu blijkt dat de Homo sapiens niet het enigste zoogdier is waarbij dit voorkomt. Zo heeft recent onderzoek uitgewezen dat ook enkele eekhoornsoorten persoonlijkheden hebben en zelfs verschillende vogelsoorten zoals de koolmees, maar ook bij sommige reptielen- en insectensoorten! Aangezien dit een wijdverspreid fenomeen is, kunnen we dan nog over persoonlijkheden spreken zoals we dat bij de mens kennen?

Wonen in de IJzertijd (1350-300 v.C.) in Zuidoost-Arabië Tegenwoordig voeren energiezuinige woningen met een geschikt EPC-attest (energieprestatiecertificaat) en een gegarandeerde geringe ecologische voetafdruk de boventoon op de woningmarkt in Vlaanderen. Een ‘beetje’ huis beantwoordt daarbij aan bovenstaande idealen en de consument ziet dit het liefst verwezenlijkt worden met hoogwaardige natuurlijke materialen. Daarnaast zijn ook een gunstige inplanting, uitzicht en aanzicht al van even groot belang. Het leeuwendeel van die woningmarkt bestaat uit eengezinswoningen en singlesappartementen.

En ze leefden nog lang en gelukkig?Dat ze naïef en kinderlijk zijn. Onbenullig. Er bestaan duizend en een clichés over sprookjes, maar dat van het happy end spant de kroon. We lezen “Er was eens…” en we weten wat ons te wachten staat: mooie prinsessen en dappere prinsen nemen het op tegen boosaardige toverkollen. Heel even wordt het spannend, maar steevast eindigt het verhaal met een koninklijke trouwpartij en een geruststellend “en ze leefden nog lang en gelukkig…” Nu is dat wel altijd zo? Zeker, de uitzonderingen op dat happy end zijn schaars, maar ze bestaan en zijn net daarom interessant.

Juridische image building uit vervlogen tijdenAls we het hebben over recht, flitsen dan spontaan allerlei gortdroge rechtsartikels door je hoofd of zie je voor je de rechter in toga, het eeuwig in de steigers staande Justitiepaleis of de gesticulerende advocaat? Een krachtig beeld blijkt vaak bepalender dan (enkel door insiders begrepen) woorden. Ook toen er van massamedia zoals we die nu kennen nog geen sprake was, deed het rechtswereldje al aan image building.

Waarom de dood ons leven zou moeten reddenIn de hedendaagse literatuur is het een gemeenplaats geworden om te beweren dat soevereiniteit niet meer van deze tijd is. Vroeger konden vorsten en staten beslissen over leven en dood van hun onderdanen. Vandaag dient de overheid daarentegen de bevolking te beschermen en haar productiviteit te vergroten. Bovendien beschikken mensen over allerlei mechanismen, bijvoorbeeld mensenrechten, om zich te beschermen tegen de staatsmacht. De Franse filosoof Michel Foucault sprak daarom over de evolutie van soevereine macht naar biomacht.

“De keizer die een schande was.”Seksschandalen van Romeinse keizersHet intieme leven van machtige, publieke figuren spreekt steeds tot de verbeelding, denk maar aan Berlusconi’s ‘bunga bunga-feestjes’, de kamermeidaffaire van DSK, de tumultueuze relatie van prins Charles en Lady Di, enzovoort. In de oudheid was dit niet anders, het volk speculeerde druk over het seksuele doen en laten van hun keizers. Kranten, televisie en andere media bestonden weliswaar nog niet, maar de wildste geruchten bereikten vlot zelfs de verste uithoeken van het Romeinse Imperium.

De zoektocht naar fascinatie drijft mensen naar Romeinse steden waar ze zich kunnen vergapen aan de cultuurvormen uit het verleden. Fascinatie verlokt historici om de erfenis van de Oudheid te bestuderen in domeinen als architectuur en sport. We voelen aan hoe historische cultuur afstraalt op de eigentijdse leefwereld, maar het wordt pas echt interessant als we aspecten van beide beschavingen in een vergelijkend perspectief plaatsen.Een duidelijke invloed van de Romeinse oudheid is te zien in de hedendaagse sportwereld.

Op verkenningstocht door de hersenen: neuromodulatie en beeldvorming.De hersenen zijn ons belangrijkste orgaan, aldus de hersenen. Ze drijven ons denken en doen, ze zorgen dat we kunnen zien, voelen, horen en ruiken, maar toch laten ze het dan plots afweten wanneer je eindelijk de moed vindt om iets tegen die eeuwige verliefdheid te zeggen. Paradoxaal of niet, maar het brein heeft ons altijd geboeid. Het spreekt dan ook voor zich dat er reeds veel onderzoek naar de onderliggende processenis gebeurd.

Het 'Eeuwige Rome' in de Late Oudheid: nog niet aan het eind van haar LatijnBinnen het domein van de laatantieke literatuur is Claudius Claudianus (370?-404? n.C.) één van de auteurs die het thema behandelen van Roma Aeterna of het 'Eeuwige Rome'. In scherp contrast met de werkelijke destabilisatie van het Romeinse Rijk, roept de dichter voortdurend beelden op van een bloeiend Rome dat aan de top van de wereld staat, zowel op politiek, militair als moreel vlak.

Deze masterproef had als doel de verschillende opvattingen over de dood te bespreken, zowel de dood als een cultureel gegeven als individuele visies kwamen aan bod. De aandacht ging voornamelijk naar filosofen die volgens hun eigen mens-en wereldbeeld een houding tegenover de dood aannamen waarbij zij hem volledig leken te accepteren; opvattingen over de dood van vrienden en geliefden werden doelbewust niet opgenomen; het leek mij evident dat de dood van naasten altijd een pijnlijke ervaring is.

P { margin-bottom: 0.21cm; }
Geen toekomst zonder anarchisme “The anarchist century has only just begun,” stelden Andrej Grubačić en David Graeber bij het begin van de 21ste eeuw. Anarchisme wordt echter vaak geassocieerd met nihilisme en immoraliteit, met structuurloosheid en naïviteit. Vooral in het schrijven en spreken over de SHAME betoging, de Indignados en Occupy werd dit weer opvallend duidelijk. Wanneer er sprake wil zijn van een anarchistische eeuw, moeten we dus eerst de vooroordelen uit de weg ruimen.

Live muziek en de roes: de Griekse tragedie als voorvader van het hedendaagse concertwezenHet beleven van een live concert is een erg aparte ervaring. Wanneer je met een grote groep mensen een moment deelt van pure extase, waarbij iedereen even op dezelfde golflengte lijkt te zitten, kun je zeker spreken van iets unieks. Dit soort van sociale belevenis lijkt iets nieuws te zijn, dat slechts sinds enkele decennia ingeburgerd is in de hedendaagse samenleving.

Op weg naar levensduurverlengingSinds de ontdekking van genen die de levensduur drastisch kunnen verlengen is het verouderingsonderzoek alsmaar populairder geworden.  Men veronderstelt dat levensduurverlenging kan worden verkregen wanneer beschadigde en versleten componenten van de cel worden afgebroken en gerecycleerd via het proces dat autofagie (‘zichzelf eten’) wordt genoemd.  Door deze oude componenten tijdig te vervangen zouden de cellen, en dus ook het lichaam, jong blijven.  Enkele studies op muizen en wormen suggereren dat het autofagieproces betrokken is bij de verlenging van de leve

Moeder, waarom leven wij? Het was niet alleen een roman van Ludo Zielens uit 1932, het was ook het startpunt van mijn twee jaar durende queeste die startte in 2010. Het was een zoektocht vol gevaren en obstakels, ze bracht me zelfs tot in de meest zuidelijke uithoeken van deze planeet. En ja, ook daar zoeken mensen hetzelfde: welzijn. “Wat is welzijn en hoe kan je het bereiken?” vroeg ik me af…Al sinds de Klassieke Oudheid denken filosofen na over dit fundamentele vraagstuk.

Veni, vidi, watti?Het (secundair) onderwijs is aan vernieuwing toe! Vraag dat maar aan leerlingen, leerkrachten, directeurs, ouders én Pascal Smet, de Vlaamse minister van onderwijs. Deze laatste heeft een taak om “u” tegen te zeggen met de dreigende hervorming van het onderwijs die voor de deur staat. Niet alleen het secundair onderwijs krijgt rake klappen, het vak Latijn staat tegelijkertijd in de vuurlinie: blijft het of verdwijnt het? Het aantal leerlingen die voor deze studierichting kiezen blijft immers klein. Hoe komt dit?

 IRONIEONDERZOEK IN EEN MODERN JASJE Over multimodaliteit en interpretatie van ironische voorlichtingscampagnesDe scriptie. Welke intellectuele grapjas haalde het eigenlijk ooit in zijn hoofd om studenten met dat onding op te zadelen? Bij de meeste studenten staat de scriptie namelijk synoniem voor slapeloze nachten, talloze ergernissen en voortijdig opkomende grijze haren. De vele Facebookgroepen zijn daarvan het levende bewijs: “Fuck you, thesis” of “Thesis? Een en al ergernis!” en “Dear thesis paper, no one likes you.

 Aldegonde, eerste mystica van de Lage LandenIn het jaar 684 na Christus sterft in het klooster van Maubeuge een bijzondere vrouw aan de gevolgen van kanker. Haar naam was Aldegonde, en haar medezusters roemden haar om haar mystieke kwaliteiten. Ze werd een voorbeeld voor vele Merovingische vrouwen in een wereld geregeerd door mannen. Bijna een half millennium later, aan de vooravond van de hoogdagen van de mystiek, zijn twee van deze mannen haar naam vergeten. De eerste was Bernardus van Clairvaux, bekend van de tweede kruistocht. De tweede was de Luikenaar Willem van Saint Thierry.

 Van kleine saters tot troetels van de keizers Als we vandaag denken aan dwergen, denkt de ene automatisch aan Sneeuwwitje, een andere aan de Lord of the Rings-films, en zo kan iedereen wel een voorbeeld uit de moderne media halen. Maar kennen we dwergen als bekende zakenmannen, als succesvolle politici of professoren? Waarschijnlijk niet. Dit betekent niet dat ze er niet zijn, maar vertelt des te meer over de rol waarin we dwergen in onze maatschappij stereotiep zien verschijnen. En dit was in de oudheid niet anders.

Waarom wij belasting betalen…Parijs, augustus 2011. Nicolas Sarkozy en Angela Merkel stellen een beurstransactietaks voor als onderdeel van een pakket maatregelen om de crisis in de Eurozone te lijf te gaan. Via deze belasting zouden de veroorzakers van alle ellende, banken en speculanten, gaan meebetalen aan de bestrijding ervan, aldus de Frans-Duitse tandem. Wijselijk wordt verzwegen dat vrijwel alle westerse landen waarschuwingen betreffende het tekortschietende financiële toezicht sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw stelselmatig in de wind slaan.

Het Oudgrieks als hulpmiddel op een kritiek moment in de geschiedenis
 
Het Oudgrieks is een dode taal. Met haar laatste sprekers, in de zachte overgangen, wandelingen en groeiprocessen van hun taalgebruik, stierf ze een langzame dood. Nu nog echter leeft ze voort in de harten, herinneringen, en vooral in de hoofden van enkelingen.
Her eternal summer shall not fade, nor lose possession of that fair she owes.
 
Het Oudgrieks leefde ook in Martin Luther Kings hoofd.

 
‘DE PLAATS VAN WAT GEZEGD WORDT IS BEWEEGLIJK’ [1]

In mijn masterthesis ga ik op zoek naar de grens tussen poëzie en theater in de toneelteksten van Stefan Hertmans. Hertmans (Gent, 1951) publiceerde voornamelijk poëzie. Daarnaast schreef hij een aantal romans en verhalenbundels, vele essays en drie toneelteksten.

De zestiende eeuwse wereld gepersonifieerd.
1571, Abraham Ortelius klopt aan bij de Antwerpse uitgever Gillis Coppens van Diest aan wie hij vraagt zijn Theatrum Orbis Terrarum te publiceren. Het pronkstuk van deze lijvige atlas is het indrukwekkende titelblad waarop vier vrouwen zijn afgebeeld, vergezeld van tal van vreemde attributen. De dames personifiëren de vier toen gekende werelddelen. Deze prent van Ortelius is vooruitstrevend. Voor het eerst in de geschiedenis van de beeldende kunsten verschijnt hier de personificatie van Amerika, vergezeld van haar drie oude zusters.

 
Stoere generaals, machtige tirannen en rechtvaardige koningen
 
            Hoe slaagt een leerkracht erin zijn gezag te vestigen? Hoe kunnen kleine, oude vrouwtjes een groep viriele pubers onder de knot houden? Dat lukt omdat ze duidelijk maken dat ze geen lawaai zullen tolereren in hun les, en wie niet luistert, zal hun toorn moeten trotseren.

Zo Gebekt, Zo Gedacht
De rol van taalverscheidenheid in de menselijke ervaring
 
Mensen hebben een natuurlijke neiging om alles in de wereld in stukjes te hakken en over vakken te verdelen. Het menselijk lichaam bijvoorbeeld bestaat uit hoofd, romp en ledematen. Onder de ledematen heb je armen en benen. Het been omvat bovenbeen, knie, onderbeen en voet. Of op een abstracter niveau: de wereld valt uiteen in mannelijk en vrouwelijk. Mannelijk is wat sterk, zwaar, hard, hoekig, enz.

Een liefdevolle poot: gewezen hulphonden in zorgcentra
 
Marijke Thierens, Agro- en Biotechnologiestudente aan de Katholieke Hogeschool Sint Lieven te Sint Niklaas, werkte een onderzoek uit naar het inzetten van voormalige hulphonden in zorgcentra in Vlaanderen.