Scriptiebank overzicht

Bacteriën laten water sneller bevriezenBevriezen van water is duurIn tegenstelling tot wat de meeste mensen denken, bevriest water niet bij 0°C. Het water kan echter afgekoeld worden tot ver onder het nulpunt vooraleer er effectief ijs gevormd wordt. Zo kunnen kleine volumes ultrazuiver water afgekoeld worden tot een temperatuur van -40°C voordat bevriezing optreedt. Enkel bij oneffenheden in het recipiënt of aanwezigheid van onzuiverheden of vreemde partikels in het water, kan het water bevriezen bij een hogere temperatuur.

Maaltijden zonder mysterie dankzij de biosensorVoedsel. Voor de meesten is het gewoon een onderdeel van het leven, maar voor mensen met voedselallergieën is het een bron van miserie. Zij moeten elke dag de zoektocht naar veilig voedsel overleven, iets wat geen probleem is in hun eigen keuken, maar tot pijnlijke gevolgen kan leiden van zodra ze die cocon verlaten. Dat ze dan moeten vertrouwen op de goede wil van obers of verpakkingen, is in deze tijd volledig achterhaald. Hier moet een eenvoudigere, meer betrouwbare manier voor zijn.

Inzicht in de werking van een nieuw wapen in de strijd tegen kanker “Cancer affects all of us, whether you’re a daughter, mother, sister, friend, coworker, doctor, or patient.”– Jennifer Aniston “There is no treatment”. Op deze manier werd er in 3000 voor Christus, in de oudste verwijzing naar kanker, gesproken over deze ziekte. Doorheen de jaren is er echter bijzonder veel onderzoek gewijd aan het vinden van behandelingstherapieën voor deze ziekte.

DIABETES? KNIP EEN VINGERNAGEL!eenvoudige, goedkope en niet-invasieve test vergemakkelijkt diagnose diabetes mellitus in ontwikkelingslanden Paul, een Congolese man van 45 jaar, is diabetespatiënt. Zonder de juiste medicatie en medische begeleiding heeft hij veel kans op ernstige problemen met bloedvaten, ogen, nieren, zenuwen en voeten. Paul weet echter niet dat hij aan de ziekte lijdt. Stel u maar eens voor: je leeft in een moeilijk bereikbaar dorp, ver weg van alle medische faciliteiten. De kans dat een hulpverlener de diagnose van diabetes bij Paul stelt is uitermate klein.

Hoe wormen ons helpen ons leergedrag te verstaanDit is Caenorhabditis elegans. Van een bescheiden bodemwormpje dat nauwelijks te zien is met het blote oog zou je misschien niet veel verwachten in het neurobiologisch onderzoek. Het ziet er niet echt uit als het soort beestje dat leergedrag zou vertonen. Wel, schijn bedriegt. Figuur 1: Door genetische manipulatie kan men verschillende cellen van C. elegans een fluorescente merker geven.

Verblijf op hoogte: wat gebeurt er met je spiermassa?Onze spieren zijn dynamisch weefsel waarvan de massa kan toenemen of afnemen. Denk maar aan het schrille contrast tussen een getrainde bodybuilder of een afgeslankt bovenbeen na het dragen van een gips. Verschillende stimuli zoals krachttraining, voeding, immobilisatie en ziekte kunnen een positieve of negatieve invloed uitoefenen op onze spiermassa. Ook het verblijf op hoogte en het bijkomende zuurstoftekort hebben een effect op je spiermassa.

Zit er iets in mijn oog?Iedereen kent wel de klassieke oogdruppels of -zalven uit de apotheek. Producten die je je herinnert uit je kindertijd, of die je grootouders misschien nu dagelijks moeten gebruiken. De producten inbrengen is nooit een leuke ervaring. Als kind had je hier al een hekel aan en ook voor ouderen is dit erg vervelend. Bovendien bleef het nooit bij een enkele toediening, maar moeten de preparaten steeds meermaals per dag worden aangewend. Wat is hier nu eigenlijk de reden voor?

Wat hebben een microscopische spons en een nano-honingraat met elkaar gemeen?Je lichaam is een ongelofelijk complex netwerk van chemische reacties dat werd ontwikkeld door de natuur. Het bestaat uit biljoenen cellen, waarin constant talloze biochemische reacties plaatsvinden. Chemisten laten zich graag inspireren door de natuur om nieuwe reacties en materialen te ontwikkelen. Ik zal in dit artikel dan ook regelmatig verwijzen naar de inspiratie van de natuur.Deze thesis gaat over de synthese en toepassingen van poreuze materialen.

Een stap dichter bij het genezen van kanker.Multipel myeloom of de ziekte van Kahler is één van de meest voorkomende hematologische kankers (tumoren in bloed, beenmerg en lymfeknopen). Deze ziekte is gekarakteriseerd door een ongecontroleerde groei van plasmacellen in het beenmerg. Plasmacellen behoren tot de witte bloedcellen en worden samen met andere bloedcellen aangemaakt in het beenmerg. Door een overwoekering van de tumorcellen ontstaat er echter een tekort aan normale bloedcellen.

Collageen, meer dan cosmetica“Look 10 years younger with collagen cream” ~ BRTC Medi Stem Collagen CreamIedereen kent de reclames wel waarin cosmetica met collageen worden aangeprezen om beginnende rimpels weg te werken. Collageen komt echter niet alleen voor in de huid en tekort aan collageen kan, indien aangeboren, grote gevolgen hebben.CollageenHet menselijk lichaam is naast spierweefsel, epitheel, bloed en zenuwen opgebouwd uit bindweefsel (figuur 1).

Wat is het effect van zuurstofarmoede op je spiermassa?Stel je voor dat je twee weken in een omgeving vertoeft waar de ingeademde hoeveelheid zuurstof verminderd is tot twee derde van de zuurstofhoeveelheid aanwezig op zeeniveau. Heeft dat effect op je spiermassa? ZuurstofarmoedeLeven op aarde is voor de mens enkel mogelijk door de aanwezigheid van de atmosfeer. De atmosfeer is het luchtomhulsel rond de aarde en bestaat uit een mengeling van verschillende gassen (de belangrijkste zijn 78% stikstof, 21% zuurstof en 0.03% CO2).

Voorkom een wereld zonder waterInleidingSinds 20 Augustus 2013 leeft de wereld op krediet. De “Wereld Overschrijding Dag” betekent dat de aarde alle natuurlijke grondstoffen heeft benuttigd dat het kan vernieuwen op één jaar tijd. Deze dag komt elk jaar dichter bij het begin van het jaar. Water is één van de belangrijkste bronnen op aarde, ook gekend als de levensmolecule, omdat het 4 biljoen jaar geleden leven op aarde mogelijk maakte. Onze planeet, de blauwe planeet, bezit enorm veel water, maar toch heeft 1 op de 3 personen geen toegang tot water.

Ontdekking nieuw gen geeft hoop in ontrafeling pancreaskanker.Wat hebben Luciano Pavarotti, Steve Jobbs, Patrick Swayze en Joan Crawford met elkaar gemeen op hun bekendheid na? Ze stierven allen aan pancreaskanker. Hoewel pancreaskanker niet behoort tot de top 10 van de meest voorkomende kankergevallen in België, is het de 4de hoogste kanker-gerelateerde doodsoorzaak in de wereld. Kersvers VUB-alumnus Mathias Van Bulck legde zijn master thesis jaar af aan het gerenommeerde Australische ‘Garvan Institute of Medical Research’ waar hij onder leiding van Prof. Dr.

Ook hommels hebben een allatotropine receptorNeuropeptiden zijn kleine hormonen die afgescheiden worden door de hersenen. Ze kunnen gezien worden als signalen die de hersenen gebruiken om te communiceren met de rest van het lichaam. Bij dieren sturen deze neuropeptiden diverse fysiologische reacties zoals bijvoorbeeld het hongergevoel of paargedrag.

Hypoxie? Prestatie bevorderend en toch schadelijk!Wat zeggen onze spieren?Is het niet fascinerend om te zien hoe het menselijk lichaam zich altijd weer aanpast aan de meest extreme leefomstandigheden? Van de koudste poolgebieden tot broeierige regenwouden, van droge en barre plekken in  woestijnen tot ijle hoogvlaktes, overal vind je wel mensen of sporen van menselijke beschaving. Hoe slaagt de mens er toch in om altijd weer een soort van ‘biologisch compromis’ te sluiten met moeder natuur om op zulke extreme locaties te kunnen gedijen?

Kan leucine de gekende negatieve gevolgen van aandoeningen zoals bloedarmoede en chronisch longlijden op spiermassa verminderen?Iedereen weet hoe het voelt als je een inspanning doet op hoogte. Skiën, fietsen, wandelen of lopen voelt veel uitputtender aan op 3000m hoogte dan bij ons in België op zeeniveau. De hoogte zorgt er immers voor dat je minder zuurstof kan inademen.Patiënten die lijden aan bepaalde bloed- of longziekten kampen met zo’n chronisch tekort aan zuurstof, ook ‘hypoxie’ genoemd. Één van de belangrijkste symptomen van zulke ziektes is een zeer sterk verlies aan spiermassa.

Neuropeptide F en short neuropeptide F signaalsystemen als nieuwe en milieuvriendelijke insecticide-doelwitten bij tseetseevliegen.Tseetseevliegen (Fig. 1) hebben een groot medisch en economisch belang als overdragers van parasieten die ziekten veroorzaken bij zowel de mens (slaapziekte) als bij dieren (nagana). Deze ziekten worden dan ook vooral onder controle gehouden door het bestrijden van tseetseevliegen. Verschillende bestrijdingsmiddelen bestaan, maar houden voornamelijk schadelijke en milieuvervuilende chemische insecticiden in.

De ondergrondse redder van dennenbomen in Noord-LimburgVele zandgronden in het Noorden van Limburg zijn zwaar vervuild met zink, cadmium en lood door de jarenlange metaalverwerkende industrie in deze regio. Ondanks het feit dat de meeste van deze zinkfabrieken gesloten zijn of een betere milieukwaliteitszorg hebben aangewend, blijft de vervuiling een belangrijk probleem. Niet alleen wordt de plaatselijke fauna en flora door deze vervuiling aangetast, ook de menselijke gezondheid loopt gevaar.

Signaaloverdracht tussen zenuwcellen: onderzoek op de rondworm C. elegansHet belang van de vrijlevende rondworm Caenorhabditis elegans in wetenschappelijk onderzoek is niet te onderschatten, zoals blijkt uit de bekroning van zes C. elegans onderzoekers met maar liefst drie Nobelprijzen in de laatste elf jaar. Ook de onderzoeksgroep Functionele Genomics en Proteomics maakt dankbaar gebruik van de unieke eigenschappen van deze worm om meer inzicht te krijgen in de functies van neuropeptiden.

InleidingHet instinct om van een zoete smaak te houden, is aangeboren. Deze zoete smaak wordt meestal bekomen door calorische suikers toe te voegen. Ze geeft ons een aangenaam gevoel en helpt om onaangename componenten te maskeren (Reedy en Krebs-Smith, 201. De primaire bron van calorische suikers zijn frisdranken (American Dietetic Association, 2004). Deze worden voornamelijk besproken in deze review.De laatste jaren is de consumptie van calorische suikers erg gestegen over alle delen van de wereld, waardoor men ook een stijging ziet in de obesitas epidemie (Popkin en Nielsen, 2003).

Tak, tik. Uit de maat maakt dikVele biologische processen in het menselijk lichaam verlopen automatisch volgens een bepaald ritme. Een inwendige 'klok' regelt de slaap-waak cyclus, de variaties in lichaamstemperatuur, bloeddruk en hormoonsecretie, alsook de snelheid en werking van ons metabolisme. De alomtegenwoordige levensstijl van weinig en onregelmatig slapen verstoort het intern ritme.

Ons genoom op de vuilnisbeltElk levend wezen heeft zijn eigen blauwdruk, het genoom. Hierin staat alle nodige informatie om een cel te maken, namelijk de genen. Deze beschrijven hoe proteïnen gemaakt worden welke vervolgens hun functie in de cel vervullen. Echter tussen al deze vitale info zit veel non-sense. Maar liefst 80% van ons genoom bestaat uit DNA waarvan we niet weten wat het doet. We noemen het rommel- of junk DNA. Maar waarom is het er? Evolutie dicteert dat eigenschappen verdwijnen als ze niet bijdragen aan de overleving van het organisme.

 Link tussen obesitas en cardiovasculaire ziektenLeptine: friend or foe?Obesitas is een aandoening die onder andere gepaard gaat met een verhoogde bloeddruk, verhoogd vetgehalte in het bloed en een pro-inflammatoire status. Dit leidt tot een verstoring van de normale werking van het endotheel (endotheeldisfunctie) wat resulteert in endotheelschade. Het endotheel is een cellaag die de binnenzijde van een slagader aflijnt en is belangrijk voor de regeling van de spierspanning van bloedvaten.

Hitte en homogenisatie als tools voor verbeterde opname van lycopeen, een antioxidant uit tomatenProbleemstelling en onderzoeksstrategieVeel mensen hebben steeds meer interesse in gezonde voeding. Zowel rauwe als verwerkte groenten en fruit zijn belangrijke onderdelen van een evenwichtig en gezond dieet omwille van hun gunstige nutritionele samenstelling. Binnen de groep van carotenoïden is lycopeen niet alleen verantwoordelijk voor de dieprode kleur van tomaten, maar heeft het enkele belangrijke eigenschappen in het menselijke lichaam als antioxidant.

Vitamine K2 speelt  een rol in de preventie van aderverkalking bij hemodialysepatiëntenRecent onderzoek toont het belang aan van vitamine K2 in de preventie van vasculaire calcificaties of aderverkalkingen. Vitamine K2 speelt een onmisbare rol door tussenkomst van het vitamine bij de vorming van proteïnen die het verkalkingproces remmen.  Sinds vitamine K in 1926 ontdekt werd door de Deense wetenschapper Henrik Dam is vitamine K algemeen gekend als belangrijke factor in de bloedstolling. Toch zijn de functies van vitamine K veel ruimer dan voorheen werd aangenomen.

Ziekenhuisbacterie ten dode opgeschreven door komst nieuwe antibiotica?Dit jaar werd aan de Universiteit Gent een efficiënte methode ontwikkeld om een nieuw en krachtig antibioticum te maken dat definitief komaf kan maken met de ziekenhuisbacterie. Een geautomatiseerde syntheseroute werd recent op punt gesteld zodat deze veelbelovende, maar complexe moleculen zeer snel en efficiënt kunnen geproduceerd worden.

 

Bacteriën die je gezond maken, utopie of realiteit?

 
Wereldwijd stijgt het aantal patiënten met ernstige darmaandoeningen, zoals de ziekte van Crohn. Merkwaardig is dat zware darmontstekingen veel vaker voorkomen in de ontwikkelde landen en minder in minder ontwikkelde regio’s. Volgens wetenschappers heeft dat te maken met de hygiëne in de verschillende delen van de wereld. In welvarende landen zorgt die ervoor dat mensen nauwelijks nog in contact komen met micro-organismen. Een verlaagde blootstelling aan bacteriën, belangrijke ziekteverwekkers, lijkt een goede zaak.

 

Benjamien Moeyaert
 
Scherper beeld dankzij fluorescente proteïnen.
 
Wie vandaag langs de kusten van Friday Harbor in Washington wandelt en zich aan een snorkelpartij in het frisse water waagt, heeft veel kans om grote scholen lichtgevende kwallen in het visier te krijgen. Dat was niet anders in de zestiger jaren, toen Osamu Shimomura, een Japans onderzoeker, naar de universiteit van Princeton trok om onderzoek te doen naar deze merkwaardige waterorganismen.

 
Gistadhesie, of waarom kleven zoveel meer is dan vasthangen alleen
Maarten Ghequire
 
Energie kost geld, zoveel is zeker. Iedereen zal het de laatste maanden dan ook wel gevoeld hebben in zijn portemonnee: de brandstofprijzen zijn allesbehalve gedaald. Te sterke afhankelijkheid van oliestaten uit het Midden-Oosten bewees hierbij grote industrieën volledig vleugellam te kunnen maken. Westerse smeekbeden naar goedkopere ruwe olie bleven daarbij onbeantwoord… Anderzijds is de aandacht voor hernieuwbare energie niet uit de media weg te slaan.

Een van de grootste risico’s bij bloedtransfusie is de overdracht van pathogenen. Om dit risico te minimaliseren kan een pathogeeninactivatie worden uitgevoerd met een fotoactief psoraleen waarbij mogelijks aanwezige pathogenen worden geïnactiveerd. De bloedtransfusiedienst van het AZ Sint-Jan AV wil het INTERCEPT systeem als pathogeeninactivatietechniek voor afereseplasma introduceren.