Scriptiebank overzicht

Aminozuren, afkomstig van biomassa, slachtafval of andere zijstromen, kunnen aardolie en -gas vervangen als hernieuwbare grondstof. In deze masterthesis worden katalytische strategieën onderzocht om aminozuren te deoxygeneren naar amines.

De intensieve aquacultuur en toename in omvang van kwallenbloei in fjordsystemen over het laatste decennium heeft mogelijks grote gevolgen voor de zeebodem, die wordt blootgesteld aan organische verrijking afkomstig van vis-kwekerijen en karkassen van dode kwallen.

De vruchtbaarheid van bodems tussen ecosystemen op aarde vergelijken is een serieuze uitdaging. Als eerste stap om dit in de toekomst mogelijk te maken, heb ik in mijn thesis een bestaande formule voor bodemvruchtbaarheid geëvalueerd en verbeterd op basis van gegevens uit Zweedse naaldbossen.

De verwachte hogere atmosferische koolstofdioxide concentraties zullen niet noodzakelijk aanleiding geven tot een sterkere groei in tropische bossen. Verschillende omgevingsfactoren, zoals de nutriëntenvoorraad van de bodem, kunnen deze groei immers limiteren. Deze thesis beschrijft hoe de koolstofopslag van tropische bossen varieert langsheen een hoogtegradiënt in het Andesgebergte van Ecuador en hoe de nutriëntendynamiek van de bodem daar een belangrijke rol in speelt.

Het optimaliseren van een reactorontwerp voor de pyrolyse van biomassa. Een alternatief reactorontwerp wordt aan de hand van CFD (computational fluid dynamics) berekeningen gedimensioneerd met als doelstelling de warmteoverdracht tussen de verschillende fasen te verbeteren en de selectiviteit op te drijven.

U rijdt toch ook op groene diesel? Een nieuwe productieroute blootgelegdBussen die rijden op waterstof, hybride wagens, de exotische BMW i8 of een snelle Tesla… Meer en meer worden we geconfronteerd met “groene” alternatieve voertuigen. Maar ook binnen 60 jaar zal nog de helft van alle transport gebeuren met behulp van vloeibare brandstoffen.

Micro-organismen, de boeren van de toekomstHoewel kunstmest, herbiciden, genetische gemodificeerde organismen de productie van voedingsgewassen verhogen, is er nood aan innovatie en meer natuurlijkere mogelijkheden om de productie van deze gewassen op te drijven. Zouden micro-organismen de redding kunnen zijn?‘Honger beëindigen, voedselzekerheid verschaffen, voedingswaarde verhogen en duurzame landbouw promoten’ is het tweede duurzame ontwikkelingsdoel in de Agenda 2030 van de VN.

Waterzuiverende biotechnologie: Some like it hotEen ideale zomerdag heeft voor vele mensen een temperatuur van 25 tot 30 °C. In de microbiële wereld zijn er echter gemeenschappen die houden van 45 °C en meer. Deze micro-organismen worden onder meer gevonden in natuurlijke warmwaterbronnen of composthopen. Door gelijkaardige processen in deze natuurlijke omgevingen en in waterzuiveringsinstallaties, kunnen deze thermofiele micro-organismen ook voor de laatstgenoemde toepassing gebruikt worden.

De natuur in snelheid gepakt: biomimetiek met zeolieten Een chemische binding van 105 kcal mol-1 breken, er een enkel zuurstofatoom tussen timmeren en dat op kamertemperatuur! Je mag ervan uitgaan, dat is een sterk staaltje chemie. Nochtans is dit wat bepaalde methanotrofe bacteriën, die zich voeden met methaan, presteren wanneer ze in hun metabolisme het weinig reactieve methaan omzetten naar methanol. Ze maken hiervoor gebruik van het methaan monooxygenase (MMO) enzym en klaren de klus aan een tempo waar men in de anorganische chemie enkel van kan dromen.

De Noordpool zoals we hem niet kennenU heeft beslist al gehoord van klimaatverandering! Maar heeft u al gehoord van de effecten ervan op onze wereld en meer specifiek op de polaire gebieden? Zoals u wel weet, is ook de Noordpool niet vrijgesteld van de gevolgen van klimaatopwarming. Maar wat zijn deze gevolgen voor de Noordpool precies en wat kunnen we in de verdere toekomst verwachten?Klimaatverandering is de dag van vandaag nog nooit zo actueel. Iedereen heeft gehoord dat we in België nattere winters en warmere zomers zullen krijgen.

Baanbrekend onderzoek in Finland om de zuivelindustrie in ontwikkelingslanden te helpenIn dit werk worden innovatieve methodes getest om de zuivelindustrie te ondersteunen, in het bijzonder de producenten van rauwe melk in ontwikkelingslanden. Dit onderzoek kan interessant zijn voor ieder land, zodat zowel consumenten als producenten over de hele wereld de kans krijgen om deze nieuwe ontwikkelingen te ontdekken! Op heden wint de voedingsindustrie steeds meer aan belang in de actualiteit en consumenten willen alles weten over de oorsprong en samenstelling van voeding.

Urine: een goudmijn?PIPI!Zo, de aandacht is getrokken. Pipi, of iets beschaafder urine, geeft vaak aanleiding tot gegniffel en flauwe moppen, maar is ook het onderwerp van serieus wetenschappelijk onderzoek. Urine bevat namelijk allerlei nuttige elementen zoals fosfor en stikstof, die als meststof in de landbouw zouden kunnen dienen. Er worden veel inspanningen gedaan om methodes te ontwikkelen die de recyclage van deze stoffen mogelijk maken zonder te hoge kosten.

Korstmossen als bio-indicator voor de luchtkwaliteit? Een fabeltje of realiteit?Korstmossen, kent u ze? Pardon, Korst-mossen? Ja, korstmossen!Voor het grote publiek zijn korstmossen, ook wel lichenen genoemd, vaak een groot  mysterie. De veronderstelling dat korstmossen automatisch mossen zijn, is foutief. Deze plantaardige structuren bestaan verassend genoeg uit twee organismen. Namelijk een schimmel en een alg. Ze vormen een symbiose of met andere woorden een nauwe, hechte samenwerking en vormen zo een volledig nieuw geheel.

Hoe zullen subarctische graslanden het klimaat beïnvloeden in de nabije en verre toekomst?Een korte zoekactie doorheen de actualiteit maakt snel duidelijk dat klimaatverandering een “hot topic” is in de pers, ook in Europa. Van de zorgwekkende herstructureringsplannen van Jean-Claude Juncker, recent verkozen als Voorzitter van de Europese Commissie, tot de weinig ambitieuze Europese doelstellingen om klimaatverandering tegen te gaan. Wekelijks wordt hier plaats aan besteed in kranten en magazines, die de meesten onder ons lezen en nadien weer naast zich neerleggen (letterlijk en figuurlijk).

Een schakel in het sluiten van de stikstofkringloopDe mestproblematiek in Vlaanderen is alom bekend. Stikstof (N) komt op de velden terecht via onder andere ammonium in kunstmeststoffen en wordt slechts gedeeltelijk opgenomen door de gewassen, die N inbouwen in eiwitten. De overige fractie wordt uitgespoeld naar het oppervlakte- en grondwater, waardoor de milieukwaliteit wordt aangetast. Daarnaast kan je je afvragen of we de opgenomen N in gewassen ook effectief volledig consumeren. Het antwoord is neen, helemaal niet.

Kosmische straling in onze atmosfeerJ. Van Houtte, promotor: prof.dr. N. van RemortelOp aarde worden we voortdurend gebombardeerd door elementaire deeltjes en atoomkernen afkomstig van astrofysische bronnen, zoals de zon. De kosmische straling botst met de luchtmoleculen in onze atmosfeer wat een deeltjescascade veroorzaakt, een regen van miljoenen deeltjes die propageren tot aan het aardoppervlak.

Wat is het effect van zuurstofarmoede op je spiermassa?Stel je voor dat je twee weken in een omgeving vertoeft waar de ingeademde hoeveelheid zuurstof verminderd is tot twee derde van de zuurstofhoeveelheid aanwezig op zeeniveau. Heeft dat effect op je spiermassa? ZuurstofarmoedeLeven op aarde is voor de mens enkel mogelijk door de aanwezigheid van de atmosfeer. De atmosfeer is het luchtomhulsel rond de aarde en bestaat uit een mengeling van verschillende gassen (de belangrijkste zijn 78% stikstof, 21% zuurstof en 0.03% CO2).

Verontrustende bevindingen betreffende twee grote Ethiopische Riftvallei MerenDe Ethiopische Riftvallei meren Chamo en Abaya zijn zeer grote en economisch belangrijke meren met een hoge biodiversiteit ten opzichte van andere Ethiopische Rift meren. Abaya kan bij de grote meren van de wereld (>500km2) gerekend worden, en beide meren zijn economisch belangrijk qua visvangst en toerisme. Het bekken dat ze samen en met hun rivieren vormen bezit het hoogst aantal vissoorten van alle Ethiopische Riftvallei bekkens.

Het belang van de vergeten schakel: roeipootkreeftjes beïnvloeden de stikstofcyclusIn de Westerschelde worden dagelijks grote hoeveelheden nitraat geloosd. Wanneer deze stof in zee stroomt, wordt het natuurlijk biochemisch evenwicht verstoord. Gelukkig zijn er bacteriën in de riviermonding aanwezig, die het nitraat kunnen omzetten tot onschadelijk stikstofgas. Willem Stock onderzocht in zijn masterproef hoe deze micro-organismen beïnvloed worden door de organismen waarmee ze samenleven.Alle levende organismen hebben stikstof nodig. Het is een essentieel onderdeel van eiwitten en DNA.

Kan leucine de gekende negatieve gevolgen van aandoeningen zoals bloedarmoede en chronisch longlijden op spiermassa verminderen?Iedereen weet hoe het voelt als je een inspanning doet op hoogte. Skiën, fietsen, wandelen of lopen voelt veel uitputtender aan op 3000m hoogte dan bij ons in België op zeeniveau. De hoogte zorgt er immers voor dat je minder zuurstof kan inademen.Patiënten die lijden aan bepaalde bloed- of longziekten kampen met zo’n chronisch tekort aan zuurstof, ook ‘hypoxie’ genoemd. Één van de belangrijkste symptomen van zulke ziektes is een zeer sterk verlies aan spiermassa.

1,3-propaandiol productie door elektrisch gestuurde bacteriënEen diversiteit aan bacteriën kunnen elektronen afgeven aan of opnemen uit een elektrische stroom. Onderzoek naar deze zogenoemde bio-elektrochemische systemen toont aan dat bacteriële productieprocessen kunnen gestuurd worden, gebruik makend van elektriciteit. Eén van deze processen is de omzetting van het economisch laagwaardige glycerol naar 1,3-propaandiol (1,3-PDO), een grondstof in de polymeerindustrie. Het blijkt dat een pure cultuur van een gemodificeerde C.

Primair schooltje in Senegal kookt op organisch afvalHet primaire schooltje ‘Les Cajoutiers’ in Warang, een vissersdorp in Senegal, was op zoek naar een alternatieve energiebron om dagelijks warme maaltijden te bereiden voor de leerlingen. De directie klopte daarvoor aan bij de Xios - Hogeschool in Limburg. Tijdens mijn bachelorproef ging ik de verschillende mogelijkheden na en de productie van biogas genoot hierbij de voorkeur. Naast het gevormde gas, wordt ook een vruchtbare reststroom verkregen en worden afvalstromen verwerkt. Biogas wordt verkregen uit de anaerobe vergisting van biomassa.

Het reinigen van de bodem met behulp van plantenVeel gebieden zijn vervuild met toxische metalen en oude saneringsmethoden, zoals het afgraven van de vervuilde grond, zijn duur en destructief. Hierdoor is er een nieuwe remediatietechniek ontwikkeld. Fytoextractie maakt gebruik van planten en hun geassocieerde micro-organismen om elementen uit de bodem te extraheren en te transloceren naar de bovengrondse delen van de plant. Dit goedkope proces is vaak traag, maar het toedienen van bepaalde bacteriën kan het proces versnellen.

Elanden redden kostbare natuur nietNatuurbeheer staat voor belangrijke taken. Verstedelijking gaat voort, steeds meer land wordt in cultuur gebracht en het areaal aan natuur krimpt in. Bovendien hebben menselijke verstoringen zo’n grote gevolgen dat ecosystemen dikwijls niet uit zichzelf kunnen herstellen.Moerasgebieden herbergen vaak een hoge biodiversiteit en bevatten specifieke leefgebieden voor bepaalde soorten. Daarnaast zorgen moerassen voor belangrijke ecosysteemfuncties zoals waterregulatie, -zuivering en -opslag.

Nanodeeltjes versus Energieschaarste=David versus GoliathEen blik op de toekomst zonder fossiele brandstoffen Energie is het fundament waarop elke vorm van leven of technologie gebaseerd is. Onze klassieke energiebronnen belasten echter het milieu en geraken stilaan uitgeput. Een duurzame energievoorziening vormt dus één van de grootste uitdagingen van de 21ste eeuw. Verschillende oplossingen worden naar voren geschoven en nanotechnologie speelt daarin vaak een belangrijke rol.Ten eerste biedt waterstofgas een waardig alternatief voor fossiele brandstoffen.

 LAGUNA PARRILLAR: DE GESCHIEDENIS VAN EEN MEER BLOOTGELEGDDe mens speelt een actieve rol in ‘Global Warming’. Dat is door steeds toenemend bewijs een algemeen aanvaard feit geworden in wetenschappelijke kringen. Echter, veel interacties binnen het klimaatsysteem zijn nog onvoldoende gekend. Het meeste klimaatonderzoek speelt zich in hoofdzaak af op het Noordelijk Halfrond.

Lachgas bij afvalwaterbehandeling: geen lachertje!InleidingHebt u er ooit al eens bij stilgestaan wat het afwerken van een verjaardagstaart met de slagroomspuit gemeen heeft met de zuivering van afvalwater? Waarschijnlijk niet. Bij beide processen komt nochtans lachgas vrij, een broeikasgas van de ergste soort. Broeikasgassen zijn gassen die ervoor zorgen dat de warmte die afkomstig is van zonlicht, dat invalt op de aarde, niet meer kan ontsnappen uit de atmosfeer. Op die manier wordt onze aardkluit warmer en warmer bij een stijgende concentratie broeikasgassen in de atmosfeer.

 
 Céline Vaneeckhaute
Evi Michels (Tutor), Erik Meers & Filip M.G. Tack (Promotoren)
 
Van mest tot herbruikbaar water:
mythe of realiteit ?
 
Toenemende intensifiëring van de veeteelt en inkrimpende landbouwarealen confronteren geïndustrialiseerde regio’s wereldwijd met een lokale overproductie van dierlijke mest. Dit heeft in Vlaanderen in de loop der jaren geleid tot overbemesting, wat vervolgens aanleiding gaf tot verontreiniging van grond- en oppervlaktewater. België werd in 2005 dan ook veroordeeld door het Europees Hof van Justitie voor inbreuken op de Nitraatrichtlijn.

Waterplanten, ecologische schoonheid of economische ramp?
Rivieren met waterplanten zijn kleurrijker en aangenamer om langs te wandelen en fietsen. Toch is de aanwezigheid van waterplanten niet altijd zo rooskleurig en kan het noodzakelijk zijn om deze planten actief te verwijderen. Deze ingreep kent echter verschillende voor- en nadelen.

 
De meerwaarde van bio-vlokken in aquacultuur
Iedereen die af en toe vis eet, heeft het wel al eens gehoord: die vis wordt vaak helemaal niet meer gevangen in de zee, wel wordt ze gekweekt aan de hand van aquacultuur. Maar de consumenten blijven wantrouwig tegenover aquacultuur, want brengt dat niet een hele hoop problemen met zich mee? Moeten er geen grote hoeveelheden vis gevangen worden om als voeder te gebruiken? Zorgen die grote volumes vervuild water niet voor een zware belasting van de omgeving? En indien dit water gezuiverd wordt, kost dat dan niet te veel geld?