Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Deze bevat alle artikels en full text scripties van deelnemende bachelors en masters aan de Vlaamse Scriptieprijs.

Hoe beïnvloedt het lezen en bespreken van eenzelfde boek aangeboden door nieuwe media de intrinsieke leesmotivatie (en leesattitude) bij leerlingen in het derde middelbaar?

Kaylee Weygaart
Met dit onderzoek tracht ik de intrinsieke leesmotivatie (en leesattitude) te verhogen bij leerlingen in het derde middelbaar door middel van het lezen van eenzelfde boek via sociale media gecombineerd met leesgesprekken. Uit de PISA-resultaten van 2015 bleek dat de leesvaardigheid daalt, maar ook de leesmotivatie is sterk zoek bij heel wat leerlingen, zo’n 60% geeft namelijk aan enkel te lezen wanneer dit moet. (PISA, 2015) In dit onderzoek bied ik de leerlingen een boek aan op Instagram. Op vaste momenten in de week wordt er telkens een hoofdstuk in de besloten groep op Instagram geplaatst met bijhorende reflectievragen. Dit moesten ze lezen en beantwoorden tegen het einde van de week, omdat de hoofdstukken dan weer verdwenen. Gedurende de 6 weken waarin dit onderzoek liep, vonden er ook drie leesgesprekken plaats. Deze leesgesprekken zijn van groot belang bij het doorlopen van de leescirkel, wanneer een leescirkel goed wordt doorlopen en er een positieve sleutelervaring wordt gecreëerd, dan verkrijgt de leerling een positievere leesattitude. (Stokmans & Wolters, 2019) Verder staat in dit onderzoek de sociale dimensie van lezen zeer centraal, doordat de leerlingen eenzelfde boek lezen en hier ook over in interactie gaan, wordt het lezen een groepsactiviteit. Het lezen van een boek
is dan geen eenzame tijdsbesteding meer, zoals dat vaak bij klassieke huislectuuropdrachten wel zo is.
(Stokmans & Wolters, 2019)
Uit dit onderzoek kunnen we concluderen dat de leesgesprekken positief onthaald werden, vele
leerlingen gaven ook aan dat het groepsgevoel hen hierin motiveerde. Verder was het gebruik van
sociale media voor sommige leerlingen motiverend, maar voor andere werkte dit niet motiverend. Wat hierbij opviel, was dat de meeste leerlingen die voor aanvang van het onderzoek aangaven graag tot zeer graag te lezen geen positieve ervaringen overhielden aan het lezen via sociale media. Maar de leerlingen die aangaven niet graag te lezen, waren wel gemotiveerd door het lezen via sociale media. Verder gaf 70,3% van de leerlingen aan deze manier van lezen leuker te vinden dan de klassieke huislectuuropdrachten, wat toch toont dat er een kracht zit in dit onderzoek.