De moeilijkheden van mijnbouw op de maan

Mijnbouw in de ruimte lijkt de oplossing voor de schaarste aan natuurlijke rijkdommen op aarde. Waar we hier stoten op een eindige voorraad, denk maar aan platinum, vinden we in de ruimte een onontgonnen bron aan waardevolle metalen en mineralen.

Exclusieve toegang

Vooral asteroïden in de buurt van de aarde vormen een ideale bron. Al is het niet meteen de bedoeling om al deze grondstoffen naar de aarde te transporteren: in de eerste plaats zou de ruimtevaart zelf vragende partij zijn.

Wijzig je de massa van een hemellichaam,
dan wijzig je ook de baan en de zwaartekracht

Toch is het niet zo eenvoudig. Want zomaar naar de ruimte gaan en een spreekwoordelijke schop in de grond steken: het kan wel eens grote gevolgen hebben. Wijzig je de massa van hemellichamen, dan wijzig je ook hun baan en de zwaartekracht. Ook weten we nog niet wat de schadelijke effecten zijn van buitenaardse materialen op aarde of in de ruimte.

Daarnaast heeft wie aan mijnbouw wil doen, exclusieve toegang nodig tot dat gebied. En dat is juridisch niet zo eenvoudig. Volgens het internationale Ruimteverdrag, dat wordt beschouwd als een soort grondwet, moeten alle ruimtevaartactiviteiten universeel van aard zijn en het belang van de gehele mensheid dienen.

België kant zich duidelijk tegen de nationale initiatieven en stuurt aan op internationale samenwerking

Een volledige asteroïde opgebruiken en ontginnen is zelfs rechtstreeks strijdig met het Ruimteverdrag. Het zou betekenen dat je het hemellichaam aan jezelf toe-eigent, en dat is strafbaar.

Patstelling

Aangetrokken door de enorme potentiële winsten hebben verschillende ondernemingen zich nu op mijnbouw in de ruimte gestort. De ruimte is niet alleen het exclusieve terrein van staten, er zijn nu plots ook commerciële belangen mee gemoeid. De juridische onzekerheid zet een rem op deze ontwikkeling. Een duidelijk wettelijk kader is dus nodig.

Staten proberen de patstelling te doorbreken via nationale wetgeving, door middel van nationale 'Space Acts'. De Verenigde Staten en Luxemburg hebben intussen een wet uitgevaardigd. Zo proberen ze mijnbouwactiviteiten in de ruimte alsnog te legaliseren. Andere landen willen volgen.

Ons land kant zich duidelijk tegen de nationale initiatieven. Maar daarmee sluiten we mijnbouw in de ruimte niet uit. Binnen het VN-Comité voor het Vreedzaam Gebruik van de Ruimte stuurt België aan op internationale samenwerking. En met resultaat: intussen beweegt er heel wat achter de schermen en mogelijke reguleringen worden uitgewisseld.

Lees de scriptie

Promotor: Prof. Dr. Philip De Man

Dit artikel verscheen ook in Metro