Er is seks na de dood van een partner

Scriptie

Seks na dood partner
Wie zijn partner verliest, voelt de aarde onder zijn voeten wegschuiven. Toch moet je je langzaamaan weer voorbereiden op een nieuwe toekomst. Maar hoe ziet die eruit? En hoe ga je om met de nieuwe gevoelens en verlangens die daar hoogstwaarschijnlijk deel van zullen uitmaken? Seksuoloog Stefan Rolf (KU Leuven) peilde naar de ervaring van mensen die hun partner verloren aan kanker en schuwde daarbij geen enkel taboe.

Kanker is een van de voornaamste doodsoorzaken in België: in 2013 was meer dan een vierde van de overlijdens daaraan te wijten. Over de seksualiteits- en relatiebeleving van weduwen of weduwnaars is echter weinig bekend. “Dood en seks zijn de twee grote thema’s van het leven. En toch wordt er zo weinig over gepraat,” zegt Rolf. “Ik was geïnteresseerd in de relatie-en seksualiteitsbeleving van mensen die hun partner verloren aan kanker. De gesprekken waren openhartig en gingen van verliefdheid en seksuele verlangens tot zelfbevrediging, fantasieën en seks toe.”

Unieke uitdagingen
“Een van de grootste problemen voor de nabestaanden is vaak eenzaamheid: ze missen hun ‘maatje’ en verlangen naar de vriendschap en intimiteit uit hun vorige relatie,” zegt Rolf. “Dat is vaak ook een van de redenen waarom ze op zoek gaan een nieuwe relatie.” Maar dit brengt ook unieke uitdagen met zich mee. Overgebleven partners hebben vaak te kampen met complexe en tegenstrijdige gevoelens van angst, spanning, opwinding, plezier. Het moeilijkste blijkt om iemand te vinden die aan de hoge standaard die door de overleden partner is gezet, kan voldoen.

Dood en seks zijn twee grote thema's van het leven. En toch wordt er zo weinig over gepraat
- Stefan Rolf

Rolf koos voor een fenomenologische studie: een die de individuele ervaring van mensen centraal stelt. “Het is een zeer gevoelig onderwerp,” zegt hij daarover. “Ik contacteerde een aantal organisaties die rond rouwverwerking werken en van daaruit hebben mensen actief contact met mij opgenomen. Dat bleken dan een man en zes vrouwen te zijn. Ik ben vooral dankbaar dat deze mensen zo open zijn geweest. Uiteindelijk gaat het over zeer intieme dingen, waar mensen sowieso al niet vaak over praten, laat staan na de dood van je partner en alle andere gevoeligheden die dat met zich meebrengt.”

Niet representatief
Uit de gesprekken destilleerde Rolf vier grote terugkerende thema’s: de overleden geliefde is nog steeds erg aanwezig in het leven van de weduwe of weduwnaar; de terugkeer naar een ‘ik’; de omgeving en het onderwerp seks en (nieuwe) relaties; en tegenstrijdige gevoelens en gedachten over het verdergaan met het leven. “Die thema’s kun je niet los van elkaar zien,” zegt hij. “Maar dit is geen handleiding, geen aanbeveling, hoogstens een beschrijving van hoe het zou kunnen zijn.” Dit niet wil zeggen dat mensen zich hierin of in sommige aspecten ervan, niet kunnen herkennen. Tegelijk toont de studie ook aan dat niet iedereen op dezelfde manier omgaat met rouw en seksualiteit na de dood van zijn of haar partner. “Ik hoop dat dankzij dit onderzoek het grote publiek beter zal kunnen begrijpen wat mensen doormaken na het verlies van een partner aan kanker, en hoe zich dat uit op seksueel en relationeel vlak.”



Lees de scriptie

Promotor: prof. dr. Erick Janssen

Seksuoloog Stefan Rolf (KU Leuven) nam deel aan de Vlaamse Scriptieprijs 2017. Studeer je dit jaar af en verdient jouw bachelor- of masterproef meer aandacht? Doe mee aan de Vlaamse Scriptieprijs en maak kans op prijzen tot 2.500 euro!