Het juryverslag van de Vlaamse Scriptieprijs

Op 19 december 2023 werd de Vlaamse Scriptieprijs uitgereikt in AMUZ Antwerpen. Juryvoorzitter An Bogaerts (hoofdredacteur Trends Style & Klasseprijs winnaar 2005) las het juryverslag op het podium voor. Herbeleef het moment!

Goeienavond allemaal,

In naam van de jury mag ik jullie vandaag eindelijk vertellen wie de Vlaamse Scriptieprijs 2023 wint. Maar voor ik bekend maak wie de gelukkige is, wil ik jullie ook even over het geluksmomentje van de jury vertellen. Alle redacteurs, uitgevers, coördinatoren, professoren en hoofdredacteurs slaakten immers na de eerste lezing van de eindwerken een zucht van verlichting: “Hallelujah, de jeugd kan nog schrijven.” Na doemberichten over hoe whatsapp taal en het Engels op TikTok de voeling met het Nederlands doet verwateren, stelden we met zijn allen vast dat er nog een heleboel jonge mensen zijn die de finesse van het schrijven volop in de vingers hebben. En daar, dames en heren, daar wordt een jury als de onze bijzonder gelukkig van.

Na avonden van lezen en redigeren, van verwondering en verbazing maakten we een selectie van vijf finalisten. Vijf eindwerken die volgens ons een grote nieuwswaarde combineren met wetenschappelijk onderbouwd onderzoek en een journalistieke relevantie.

Projecten ook die blaken van de ambitie, zoals de thesis van Lore Van Acker, die een zeer ingewikkeld onderwerp – de barrières in onze hersenen – met een firewall op onze computers vergeleek en zo erin slaagde de vertaalslag te maken van een puur wetenschappelijk artikel naar een leesbaar document. Een ambitieus eindwerk bovendien dat binnen de life sciences een grote doorbraak kan betekenen in het onderzoek naar neurologische aandoeningen.

Eén van die aandoeningen, de ziekte van Alzheimer, was ook het startpunt voor de thesis van Astrid Luypaert. Zij onderzocht hoe het contact met nieuwe objecten mensen met Alzheimer weet te triggeren, door hun schoonheid en hun tactiliteit. Een bijzonder hoopgevend onderzoek dat illustreert hoe ook die patiënten nog steeds openstaan om nieuwe dingen te leren én te ontdekken.

Wat we in het eindwerk van Nicolas De Wispelaere ontdekten, is dat zwembaden véél meer zijn dan louter een plek om te zwemmen. Dat kan zo kort samengevat bijzonder vreemd klinken, maar vanuit architecturaal standpunt zouden heel wat maatschappelijke problemen in Brussel gelinkt kunnen worden aan het nijpende tekort aan zwembaden daar.

Marie Bruyndonckx dook met haar eindwerk niet het zwembad maar de geschiedenis in, en illustreerde hoe onze maatschappij reageerde op de cholera-epidemie. Verrassend blijken er veel parallellen te trekken met de paniek en de polarisatie tijdens de coronapandemie. Een bijzonder boeiend historisch onderzoek.

Een blik op de toekomst kregen we tenslotte voorgeschoteld door Nina Szyf, die illustreert hoe onze wetgeving niet voldoende bestand blijkt tegen pornografische deepfakes. Een fenomeen dat ons de komende jaren zal dwingen tot een streng wettelijk kader.

De thesis die vandaag bekroond wordt met de Vlaamse Scriptieprijs lokte bij de jury een bijna unanieme reactie uit: dit werk is geniaal, goed onderbouwd en een waar plezier om te lezen. De jury was zwaar onder de indruk van dit meesterwerk, dat leest als een roman maar ook bijzonder praktische toekomstperspectieven bevat. “Het is dromen op een onderbouwde manier”, zo klonk het bij de juryleden. Ik wil iedereen in de zaal aansporen om het werk na te lezen op de website van de scriptieprijs. We zijn er immers van overtuigd dat er voor de auteur een zeer mooie carrière wacht. Gefeliciteerd Nicolas De Wispelaere.