Kweekspieren bieden hoop bij spierletsels

Artikel

Voor haar masterproef zocht ze naar de optimale omstandigheden om artificiële spieren te kweken in het labo, vandaag doctoreert ze op hetzelfde onderwerp. Haar sterke thesis leverde biomedisch onderzoekster Lisanne Terrie (KU Leuven) helaas geen medaille op, wél een nominatie voor de Eosprijs 2018: “Kweekspieren bieden hoop voor mensen met een zwaar spierletsel.”

In al onze skeletspieren zitten stamcellen, waardoor onze spieren zichzelf kunnen herstellen bij kleine letsels. Maar wanneer je een stuk van een spier verliest, bijvoorbeeld tijdens een verkeersongeval, dan schiet dit systeem tekort. Dokters zullen dan elders een gezond stuk spier uit je lichaam halen en naar het beschadigde stuk transplanteren. Niet ideaal, aldus Lisanne Terrie: “Je bestrijdt schade met schade: om de defecte spier deels te herstellen, raak je aan een gezonde spier.”

Artificiële spieren

Daarom kweekt ze nu samen met haar collega’s artificiële spieren in het labo, op basis van de stamcellen van de patiënt. Op termijn kunnen dokters deze spieren transplanteren in plaats van de bestaande, gezonde spieren.

artificiële spierenOp één week tijd kweken onderzoekers vandaag een spier van ongeveer 2 centimeter lang en 1 mm dik. Dat lijkt indrukwekkend, maar het is niet voldoende.

Dankzij kweekspieren kunnen we op termijn het aantal proefdieren reduceren

“Meer cellen toevoegen leidt helaas niet tot grotere spieren. Daarvoor moet je ook bloedvaten creëren. Dat doen we nu door cellen toe te voegen die de binnenste laag van een bloedvat vormen.” Met resultaat: de spieren bevatten intussen een beginnend bloedvatennetwerk.

Menselijke cellen

De spieren worden in een zachte gel gekweekt, maar die biedt helaas te weinig stevigheid. In haar masterproef zocht Lisanne Terrie daarom naar een manier om de spieren te ondersteunen terwijl ze groeien. Voor de kweekspier zelf gebruiken Lisanne en haar collega’s vandaag al menselijke cellen. Opmerkelijk, want veel andere onderzoekers werken nog met muizencellen.

Sportwereld

Spieren kweken in het labo: er wordt dus ook in andere laboratoria lustig mee geëxperimenteerd. En terecht: naast transplanteren, zijn er nog meer interessante toepassingen voor deze innovatie. “Artificiële spieren zijn zeer geschikt voor wetenschappelijk onderzoek, bijvoorbeeld voor onderzoek naar spierziektes of om geneesmiddelen op te testen. Zo kunnen we op termijn het aantal proefdieren reduceren.” 

Dankzij kweekspieren kunnen we sporters in de toekomst persoonlijker begeleiden

Ook de sportwereld zal erop vooruitgaan. “Goed trainen blijft essentieel, maar dankzij de kweekspieren krijgen we een beter inzicht in de effecten van supplementen en trainingsschema’s op de spieren. Zo kunnen we sporters in de toekomst persoonlijker begeleiden.”

Labohamburgers

En wie weet, krijgen we binnenkort ook een stukje kweekspier op ons bord. Want ook labohamburgers zijn gemaakt uit diezelfde kweekspieren. Al worden deze uiteraard uit dierlijke stamcellen geproduceerd.
 

*Voor wie hoop kreeg: spieren kweken zonder te sporten blijkt zelfs in het laboratorium onmogelijk. Zelfs de spieren in het petrischaaltje krijgen via mechanische stimulatie een stevige work-out om sterker te worden. Sporten blijft dus warm aanbevolen voor iedereen die in vorm wil blijven. 

Promotor: prof. dr. Lieven Thorrez

Lees de scriptie
 


Lisanne Terrie (KU Leuven) werd genomineerd voor de Eos-prijs 2018. Studeer je dit jaar af en verdient jouw bachelor- of masterproef meer aandacht? Doe mee aan de Vlaamse Scriptieprijs en maak kans op prijzen tot 2.500 euro! Bij deelname aan de Vlaamse Scriptieprijs maak je automatisch ook kans op de Eos-prijs, de deelprijs voor exact-wetenschappelijke scripties.

Dit artikel verscheen ook in de Vlaamse ScriptieKrant.

 


 

Share this on: