Werkplekleren binnen de leeronderneming

LEREN OP DE WERKPLEK

De leeronderneming, een must voor de toekomstige ondernemer

“De leeronderneming, project van Unizo onderwijs en ondernemen, levert binnen het ondernemerschaponderwijs absoluut waardevolle resultaten op, ongeacht de context waarin de leeronderneming georganiseerd wordt.”

Tot deze bevinding kwam Gerd Verhaegen, masterstudente opleidings– en onderwijswetenschappen aan de Universiteit Antwerpen. Als afronding van haar studie heeft zij onderzoek gedaan naar factoren die het werkplekleergedrag van studenten binnen een leeronderneming kunnen verklaren. Binnen een leeronderneming krijgen leerlingen de kans om gedurende het schooljaar een reële onderneming, vaak gevestigd in een echt handelspand, op te starten en te runnen en op die manier kennis te maken met de werkelijkheid van het ondernemerschap. Tijdens het schooljaar 2011-2012 waren 117 leerondernemingen actief in secundaire scholen en werden 60 leerondernemingen opgericht in het Hoger Onderwijs.  

Het onderzoek spitste zich toe op de leerondernemingen van het zevende jaar winkelbeheer en etalage waar de leerlingen opgeleid worden tot zelfstandige ondernemers. Verhaegen ging hiervoor op bezoek bij 4 leerondernemingen in de provincie Antwerpen en vroeg de leerlingen hoe ze de leeronderneming binnen hun opleiding hebben ervaren.

Theorie wordt omgezet in de praktijk

“Er zijn ten eerste een aantal algemene conclusies die getrokken kunnen worden uit dit onderzoek”, aldus Verhaegen. “De helft van de respondenten wil ooit een zelfstandige zaak opstarten, de andere helft ziet dit niet zitten omwille van het vele werk, het financiële risico en een gebrek aan kennis. Toch zijn alle bevraagden van mening dat de leeronderneming, ongeacht de vorm waarin het georganiseerd wordt, een goed leerproject is waar de theorie kan omgezet worden in de praktijk. Ook geven de resultaten aan dat leerlingen, door de ervaring binnen de leeronderneming, hun beeld over het zelfstandig ondernemerschap hebben bijgesteld en hierdoor bewuster een keuze kunnen maken in de toekomst.”

Heft in eigen handen nemen

“De kennis, vaardigheden en attitudes die opgedaan worden binnen een leeronderneming kunnen zeker als winst worden gezien”, volgens Verhaegen. Het uitvoeren van variërende taken, voldoende autonomie krijgen in het uitvoeren hiervan, probleemoplossende vaardigheden ontwikkelen en voldoende mogen participeren in de beslissingen over de onderneming, zijn belangrijke factoren om het werkplekleergedrag te verklaren. Hoe meer variatie in het werk en hoe meer autonomie en participatie, hoe meer er geleerd wordt op de werkplek. De boodschap is dus om de leerlingen zoveel mogelijk het heft in eigen handen te laten nemen en hen tegelijk voldoende te coachen. “Naast de sociale steun die men krijgt van de medeleerlingen en de leerkracht is ook teamwerk een belangrijke factor”, legt Verhaegen uit. “Teamwerk is nu eenmaal een competentie die voor deze leerlingen vaak nieuw en moeilijk is.” De meeste leerondernemers vinden dan ook dat het samenwerken als groep op zich al een goede leerschool is geweest.  

Authenticiteit

Natuurlijk mogen de individuele kenmerken van de leerling niet uit het oog verloren worden. Elke leerling is uniek en de leerling in kwestie zal maar bijleren wat hij of zij zelf wil bijleren. Tenslotte doet Verhaegen de bevinding dat de middelen die gebruikt worden om de theorie en de praktijk te integreren nog verbeterd kunnen worden door de werkplek zo authentiek mogelijk in te richten. “Hoe authentieker de werkomgeving, hoe rijker de leersituaties binnen een leeronderneming.”

Titel Masterproef:             Werkplekleren binnen een leeronderneming

Meer weten?                     Gerd Verhaegen, gerd.verhaegen@telenet.be