EVALUATING DISINFECTANT WIPES USING A TEST THAT COMBINES MICROBICIDAL ACTION AND MECHANICAL EFFECT

‘Wipen’ van ziekenhuisbacteriën

In de media verschijnen vaak berichten over ziekenhuisbacteriën die moeilijk te bestrijden zijn. Deze bacteriën kunnen een ernstige ziekte veroorzaken en veel patiënten kunnen tegelijkertijd worden besmet. Er wordt zelfs beweerd, dat één van de welbekende ziekenhuisbacteriën, de zogenaamde MRSA, verantwoordelijk is voor meer doden dan het HIV, het virus dat AIDS veroorzaakt.

Veel van de ziekenhuisbacteriën kunnen in onze omgeving overleven, dus ook in de ziekenhuisomgeving. Onder omgeving vallen eigenlijk alle voorwerpen die in een ziekenhuis worden gebruikt en zo vaak worden aangeraakt zoals de hekken om de bedden, de deurknoppen, de toetsenborden en de afstandsbediening van de televisie. Vanuit die omgeving kunnen de ziekenhuisbacteriën worden overgebracht door de dokters, de verpleegkundigen en door het andere ziekenhuispersoneel op de patiënten. Het is dus belangrijk om de omgeving te desinfecteren. In normaal Nederlands: desinfecteren betekent kiemvrij maken van de omgeving. Een ander woord dat we ook gebruiken is ontsmetten.

Als het goed is, hebben onze moeders ons geleerd hoe we de eettafel kunnen schoonmaken. Eerst moeten we de tafel vrij maken van etensresten en daarna kunnen we de tafel poetsen met een doekje dat we eerst moeten natmaken. Tegenwoordig  zijn er ook poetsdoekjes beschikbaar die reeds zijn natgemaakt door de fabrikant met antibacteriële stoffen. Het principe van het schoonmaken in het ziekenhuis is niet anders dan wat we thuis geleerd hebben. Alleen willen we dat in ziekenhuis het aantal kiemen , zo mogelijk, tot 0  wordt verlaagd.

Aangezien ziekenhuisinfecties zo mediagevoelig zijn, investeren ziekenhuizen veel geld in het schoonmaken en kiemvrij maken van medische instrumenten en oppervlakken. De inkoopafdeling van het ziekenhuis en de afdeling ziekenhuishygiëne krijgen regelmatig bezoek van verschillende verkopers van de ontsmettingsmiddelen. Één van de producten die de de verkopers graag willen verkopen zijn de wipes. Dat zijn doekjes die reeds natgemaakt met een desinfectans. Het verkopen van wipes is in potentie winstgevend voor de fabrikanten. Alle afdelingen in een ziekenhuis hebben altijd wipes nodig. Gezien deze economische belangen zijn er veel wipes fabrikanten en zijn er veel soorten wipes in de markt. Elke fabrikant beweert dat haar spullen het beste zijn in het bestrijden van de kiemen. Dat zal wel, maar de testen die de fabrikanten uitvoeren zijn niet vergelijkbaar met de praktijksituatie. Ze doen meestal de antibacteriële middelen in een buis waarin een bekende hoeveelheid bacteria zich bevindt. In zo’n proefopzet heeft het disinfectants een langer en beter contact met de bacterieen en logischerwijs zijn de resultaten heel goed. Een ander probleem is dat de fabrikanten alleen hun eigen producten testen, maar (logischerwijs) niet die van de anderen.

Om een idee te krijgen hoe de verschillende in de markt beschikbare wipes voor het in de echte ziekenhuiswereld getest kunnen worden, hebben we een mechanische wipetest ontwikkeld. Het werkt als volgt:  we gebruiken wipes, die gedrenkt zijn met het door de fabrikanten zelf gebruikte desinfectans, om een klein tegeltje van 5 cm x 5 cm te poetsen. Op deze tegel hebben we een bekende hoeveelheid Gram positieve en Gram negatieve bacteriën gesmeerd. De kleuring van bacterie volgens Gram is een van de manieren om bacteriën te classificeren. We hebben net zo lang geoefend dat we altijd dezelfde kracht op de tegel kunnen uitoefenen. Dat is belangrijk omdat een te sterke kracht de bacterieen kunnen wegvegen. Na het ‘wipen’ van de tegel, gingen we het aantal bacterieen dat zich daar nog bevindt, tellen. We berekenden het logaritmisch verschil tussen de hoeveelheid bacterieen die we gevonden hebben met de hoeveelheid bacteriën die we op de tegels hebben geplaatst. Dit verschil noemen we de reductiefactor (RF). Onze belangrijkste conclusie is dat niet alle beschikbare wipes even goed zijn. Sommige van hen zijn niet beter dan wipes met water. We hebben ook aangetoond dat mechanische kracht alléén onvoldoende is om de bacteriën weg te vegen; medische wipes zijn dus daadwerkelijk belangrijk.

Wat kunnen we uit onze studie concluderen? Onze studie is mogelijk de eerste studie die onderzoek doet naar de vergelijking tussen verschillende wipes middels mechanische test. Onze resultaten kunnen worden gebruikt om een keus te maken tussen de verschillende wipes. Bovendien kan onze test worden gebruikt voor toekomstige studies om de prestatie van wipes te beoordelen.