Leer onbewust een vreemde taal

Quentin
Decourcelle

Wist je dat het contact met het Engels duidelijk verschillend is in Wallonië en Vlaanderen? Tieneke, een twaalfjarig meisje uit Wervik (West-Vlaanderen), kijkt iedere dag haar tekenfilmpjes in het Engels. Ze beweert verder dat ze haar tekenfilmpjes perfect verstaat alhoewel ze nog geen lessen Engels heeft gevolgd. In vergelijking, Paul, een dertienjarige jongen uit Komen (Henegouwen), heeft een voorkeur voor tv-series in het Frans. De taalvoorkeur van die twee tieners geldt ook voor andere hobby’s zoals naar muziek luisteren, op het internet surfen of tijdens het gamen. Hebben die taalgewoontes een invloed op hun kennis van het Engels? Leren die kinderen Engels op een gelijkaardig manier of heeft hun moedertaal een onbewuste invloed op het leerproces? Hoe raken Vlaamse en Waalse leerlingen in contact met Engelse grammatica? Wat zijn hun belangrijkste bronnen met de Engelse taal?

Al die vragen leidden tot een onderzoek in verband met het onderwijs en het verwerven van een vreemde taal, in dit geval het Engels. Het onderzoek werd verricht bij Vlaamse en Waalse twaalfjarigen. De kinderen zaten in het eerste middelbaar en volgenden nog geen lessen Engels. De 232 deelnemers beantwoorden een test over de Engelse grammatica. De Vlaamse leerlingen (108) hadden een gemiddelde score van 30 op 40 terwijl hun Waalse tegenhangers (124) een gemiddelde score van 19 behaalden. Waarom is er een dergelijk groot verschil? Wat kan dat verschil verklaren? Hoe komt dat? Wel, het verschil qua resultaten wordt gekoppeld aan hun dagdagelijkse gewoontes.

Televisie

Vlaamse kinderen kijken regelmatig naar Engelse gesproken tv-programma’s terwijl dit zelden het geval is bij Waalse leerlingen. In feit, Vlaamse tv-uitzenders zoals vier, canvas en VTM, zenden een Engelse tv-programma met ondertiteling uit. In tegenstelling, Waalse uitzenders, bij voorbeeld RTBF, RTL-TVI en AB3, maken gebruik van dubbing voor anderstalige tv programma’s. Niettemin, Waalse kinderen die gewoonlijk naar Engelse gesproken tv programma’s kijken of die naar Engelstalige films kijken in de bioscoop presteren ook hoog op de grammaticale test. Met andere woorden, een regelmatig contact met Engelse gesproken tv-programma’s onafhankelijk van de moedertaal bevordert het grammaticale kennis van die taal.

Muziek

Iedereen zet eens de radio aan om naar muziek te luisteren en vaak hoort men Engelstalig muziek. De meeste kinderen zijn dol op Engelse liedjes van Justin Bieber, Rihanna of Lady Gaga. Het is dus niet verrassend dat Belgische kinderen ook Engelse leren dankzij naar muziek te luisteren. Het blijkt verder dat Vlaamse kinderen liefhebbers zijn van Engelstalig muziek terwijl hun Waalse tegenhangers liefhebbers zijn van Franse muziek en Engelse muziek. Daardoor zijn de Vlaamse kinderen nog eens meer in contact met het Engels en dus scoren ze ook hoger op de grammaticale test.

Computer

Het gebruik van de computer in het Engels komt ook vaker voor in Vlaanderen dan in Wallonië. Bijvoorbeeld, twaalfjarigen kinderen uit Vlaanderen kijken regelmatig naar Engelstalig filmpjes op YouTube. Die kinderen behalen de hoogste scores. Wat gamen betreft, is er een duidelijk verschil tussen jongens en meisjes. Jonge meisjes spelen bijna nooit in het Engels op de computer. In feit, 3 meisjes op een totaal van 232 leerlingen speelden soms op de computer. De jongens, onafhankelijk van de regio, presteren hoog wanneer ze maximum één à twee uur per dag online in het Engels gamen. Dus, beperkt online gamen heeft een positief effect op de kennis van de Engelse grammatica bij jonge kinderen.

Motivatie

Men denkt vaak dat zin hebben in taal leren noodzakelijk is om een vreemde taal onder de knie te krijgen. Uit het onderzoek blijkt het dat iedere kind, zowel Vlaams als Waalse leerlingen, al Engels hebben verworven alhoewel die kinderen geen lessen Engels hebben gevolgd. Verder blijkt het dat kinderen die niet gemotiveerd zijn door het Engels ook een basische kennis van het Engels hebben verworven. In vergelijking, kinderen die dol zijn op het Engels hebben gemiddelde dezelfde score als de kinderen met een negatieve motivatie, maar de resultaten tonen ook dat een positieve motivatie het leerproces van de Engelse grammatica vergemakkelijkt.

Kortom, Vlaamse leerlingen hebben een betere basische kennis van het Engels dan hun Waalse tegenhangers omdat ze regelmatig naar Engelse programma’s luisteren of kijken. Met andere woorden zijn ze dagelijks in contact met het Engels. Dus, Tieneke en Paul zijn goed bezig want allebei zijn Engels aan het leren dankzij hun regelmatig contact met die taal. Bovendien gebeurt dit onbewust. Ouders, geniet van de kans om van uw kind een kei te maken in het Engels!

Download scriptie (6.27 MB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2017
Promotor(en)
Prof. Dr. Mieke Van Herreweghe