It's just a game! Een blik op het wat, wie en waarom van e-sportsgokken.

We schrijven 4 november 2017. De atleten staan klaar om het tot de nok gevulde olympische stadion in Peking te betreden, compleet met felgekleurde spotlights en neonletters die de naam van het prestigieuze toernooi vormen. Supporters zingen hun favoriet luidkeels toe, terwijl een handvol analisten de gebruikelijke pronostieken maakt.

Toeschouwers krijsen het uit wanneer de rivaliserende teams onder heroïsche muziek het podium betreden. Miljoenen anderen volgen de openingsceremonie via livestreams op YouTube en Twitch, een absoluut kijkcijferrecord. De atleten schudden elkaar de hand en nemen plaats achter de rij computers die voor het publiek staan uitgestald. Welkom bij de finale van de League of Legends Championships.

Achter de schermen en aan de zijlijn van alle spektakel barst een al even verwoede strijd los. Een met een veel hogere inzet: weddenschappen op e-sports. In het kader van een masterproef communicatiewetenschappen (KU Leuven) werden dertien Vlaamse e-sportsfanaten anoniem geïnterviewd over wat gokken op e-sports nu zo aantrekkelijk maakt.

Van Stanford tot Seoul

De populariteit van e-sports, videogamewedstrijden tussen spelers en teams, stijgt met de dag. Wat in 1962 als een wedstrijdje Spacewar! op de universiteitscampus van Stanford begon, groeide in een mum van tijd tot wereldwijd amusement uit. In 2014 bijvoorbeeld, lokte het kampioenschap van de gratis game League of Legends meer dan 40 duizend supporters naar het Seoul World Cup Stadium in Zuid-Korea. Volgens marktonderzoekers zal het aantal online kijkers nog vóór 2020 de kaap van 600 miljoen overschrijden. In sommige committees en staten heeft e-sports zelfs het statuut van erkende sport. Het fenomeen wordt dus niet alleen groter, maar ook professioneler.

E-sportsevenementen, zoals de League of Legends Championships, lokken tienduizenden fans van over de hele wereld.

Wanneer gamen gokken wordt

Die professionalisering heeft meerdere sportieve elementen in de wereld van het competitief gamen gebracht. Een zo’n element is de mogelijkheid om een weddenschap te plaatsen op het verloop of de uitkomst van een e-sportswedstrijd. Kijk maar naar gokwebsites die spellen als League of Legends (2009), Counter-Strike: Global Offensive (2012) en Overwatch (2016) aanbieden. E-sportsgokken brengt veel geld in het laatje voor bedrijven. Wereldwijd wordt het totale aantal e-sportsgokkers op 6,5 miljoen geschat – goed voor meer dan anderhalf miljard dollar aan inkomsten.

Studies doen bovendien vermoeden dat typische e-sportsgokkers – net als sportgokkers – overwegend mannelijk zijn. Tegelijk lijken ze jonger, etnisch diverser en meer betrokken bij de verscheidenheid aan gokactiviteiten die ze uitvoeren. E-sportsweddenschappen vormen in die zin een verderzetting van hedendaags sportgokken: wie vandaag een gokje op El Clásico waagt, kan meteen een potje FIFA aan zijn of haar ticket toevoegen.

De opkomst van het internet en technologische vooruitgang leiden tot een toegenomen toegankelijkheid van online gokken. © Shutterstock

Waarom wedden op e-sports?

Niet alleen het wie maar ook het waarom achter e-sportsgokken is echter van belang om inzicht te krijgen in dit fenomeen. “Waarom wedden jonge Vlaamse mannen op e-sports?” vormde dan ook de centrale vraag van het onderzoek.

Redenen om te gokken kunnen sterk afhankelijk zijn van de manier waarop er wordt gewed. Daarom werd er ook gekeken of e-sportsgokkers echt geld dan wel skins verkozen om te wedden. Skins zijn virtuele items zoals een opvallende outfit voor je personage of een kleurrijk patroon voor je wapen, die je tijdens het gamen hebt verdiend, gewonnen of gekocht. Weddenschappen met skins gebeuren via websites, zoals bijvoorbeeld CSGO Empire, die niet met de uitgever of ontwikkelaar van de game in kwestie verbonden zijn. Skin betting opereert dus in ongereguleerde vaarwateren en wordt geplaagd door een gebrek aan leeftijdsrestricties.

Een paar opmerkelijke bevindingen

Wat blijkt? Enerzijds wedden e-sportsgokkers omdat ze het gewoon leuk vinden om te doen. Zo betekent een weddenschap extra spanning tijdens het kijken van een wedstrijd, of een mogelijkheid om nieuwigheden te leren: welk team is het betrouwbaarst, of welke tactiek heeft het hoogste slaagpercentage? Anderzijds wedden e-sportsgokkers omwille van de beloningen die het met zich meebrengt. Geld winnen is en blijft dus belangrijk – al lijkt het meerdere doelen te dienen. Zo betekent winst niet alleen meer inkomen om leuke dingen te doen of kopen, maar wordt het ook als een persoonlijke verdienste gezien. Een die het zelfvertrouwen en sociaal aanzien van spelers opkrikt. Wie een weddenschap wint, demonstreert namelijk zijn of haar kunde en strategisch inzicht – voor zichzelf én voor anderen.

Het onderzoek ontdekte dus gelijkaardige motieven voor verschillende groepen gokkers. Toch waren er ook verschillen. Deelnemers met een voorkeur voor wedden met skins gokten bijvoorbeeld omdat gewonnen skins het spelen van een game leuker maakten. Voor sommigen dienden de virtuele items – de ene al wat mooier dan de andere – zelfs als statussymbool. Ook voor spelers onder achttien jaar, zo bleek uit de verhalen van deelnemers. Dat accentueert de nood aan overheidsmaatregelen tegen het wedden van virtuele items onder jongeren.

Skins geven jouw personage of wapen een persoonlijke toets. © Shutterstock

Deelnemers met een voorkeur voor wedden met echt geld schatten vooral het gemak en de efficiëntie van een duidelijke klantenservice naar waarde. Het vertrouwen dat een officiële bookmaker uitstraalt, bleek daarbij doorslaggevend. Het lijkt er dus op dat traditionele operators hun intrede in de wereld van e-sports niet hebben gemist. Dat doet de vraag rijzen of e-sportsgokkers een nieuwe groep vertegenwoordigen in het online goklandschap, of dat het sportgokkers zijn, die e-sports in hun repertoire hebben opgenomen.

Naar een genuanceerd discours

Of deelnemers nu echt geld of skins verkozen, hun gokactiviteiten mochten naar eigen zeggen nooit in geldproblemen uitmonden. Van probleemgokgedrag was er met andere woorden geen sprake. Integendeel, betrokkenheid bij wedstrijden en oprechte interesse voor de gespeelde games kwamen boven alles. Het lijkt dan ook raadzaam om het negatieve discours rond gokken achterwege te laten, en op gepaste wijze voor overdadig gokgedrag te behoeden.

E-sportsgokken lijkt in de eerste plaats een bron van plezier en uitdaging. Het mag duidelijk zijn: het opkomende fenomeen is onlosmakelijk verbonden met alle spektakel dat van e-sports zo’n actieve en pakkende ervaring maakt.