Web-based rampeninformatiesysteem.

Rampeninformatiesysteem RIS

Vrijdag 30 juli 2004, in een oogwenk verandert Ghislenghein in een vuurzee. We denken er niet graag aan, maar de beelden spreken voor zich. Zwaar gekwetste en verbrande mensen worden verzorgd en geëvacueerd over verschillende hulpcentra. In een mum van tijd worden de spoedopnames en brandwondencentra overstelpt door zorgbehoevende slachtoffers. We verwachten in deze tijden niet anders dat de hulpverlening ogenblikkelijk optreedt. Aan professionele hulp en inzet is er meestal geen gebrek. Deze spitst zich volledig toe naar de medische noden. Toch is dit allemaal geen evidentie.

Te meer dat op zo’n momenten de honger naar correcte informatie enorm groot is. De media doet zijn uiterste best om met de meest geavanceerde middelen het gebeuren in de huiskamer te brengen. Maar de angst en onrust groeit bij familieleden of verwanten, die ook maar vermoeden dat een dierbare mogelijks betrokken is.

Voor velen begint een lange zoektocht.

Ik herinner me nog levendig de administratieve chaos tijdens de ramp met de voetbalsupporters van Zulte – Waregem. Deze mensen werden met een binnenschip op de Leie naar het voetbalveld gebracht.  Een heel leuk initiatief ware het niet dat tijdens de doortocht onder een brug een bijtende en irriterende vloeistof over hen werd uitgegoten. Het medisch rampenplan werd opgestart. Hierdoor werden de slachtoffers verdeelt over verschillende ziekenhuizen en hulpcentra. Eenmaal aangekomen in het ziekenhuis werd naast de medische verzorging alle administratieve gegevens genoteerd op voorgedrukte bladen. Ongeveer om het half uur werden deze documenten door gefaxt naar een centraal verzamelpunt. Pas uren nadien kregen we enige overzichtslijsten waar de andere slachtoffers zich bevonden. De verkregen formulieren waren absoluut niet meer up-to-date. Maar de chaos werd compleet als mensen die verzorgd werden op andere plaatsen hun vrienden kwamen opzoeken in ons ziekenhuis. De administratieve gegevens die we doorfaxten veranderden om de haverklap terwijl de telefoon rood gloeiend stond. Vragen van ongeruste familieleden konden we nu en dan positief beantwoorden door de aanwezigheid van hun dierbare. Vooral beleidshalve was het noodzakelijk om zo snel mogelijk een juiste omvang van de ramp in te schatten om bijkomend materieel op te vragen. Bovendien duurde het een tijdje vooral eer de vloeistof geïdentificeerd was. Dit bracht mee dat er urenlang rond gebeld werd met de vraag welke beschermende maatregelen de hulpverleners dienden te volgen.

Door de toepassing van de hedendaagse multimediale technologie kan het rampeninformatiesysteem een optimale oplossing bieden voor al deze problemen. We krijgen door de informatisering en de inschakeling van het Internet snel een overzicht van de slachtoffer verdeling over de verschillende hulpcentra door een rechtstreekse registratie op een centrale computer. In een oogwenk hebben we een overzicht waar slachtoffers verzorgd worden. Hier door kunnen we crisiscentra een vaste locatie geven met vaste telefoonnummers. In een minimum van tijd zijn deze centra operationeel en kunnen ze onmiddellijk familie of verwanten correcte informatie meegeven. Dit ontlast duidelijk de ziekenhuizen zodat ze hun krachten kunnen bundelen in de medische verzorging van de slachtoffers. Het rampeninformatiesysteem biedt door zijn maximale beschikbaarheid een belangrijke ondersteuning aan de overheid. Alle betrokken verantwoordelijken bekomen ter zelfde tijd de nodige beleidsinformatie met respect voor geheimhouding en met in acht name van de nodige discretie. Naast de slachtoffer registratie kunnen we de informatie van vermiste mensen bewaren en beschikbaar stellen voor andere diensten zoals het identificatie team van de federale politie, de dienst sociale interventie van het rode kruis. De eenvoudige en gebruiksvriendelijke webapplicatie maakt gebruik van pushtechnologie. Hier kunnen we de gebruikers verwittigen indien er belangrijke informatie voorhanden is. Dit maakt het rond bellen naar beschermende maatregelen voor de hulpverleners overbodig.

Door gebruik te maken van het Internet is een snelle toegang tot het rampeninformatiesysteem overal ter wereld mogelijk zonder extra technologie. De simultane gegevens verwerking van verschillende rampen op het zelfde moment kan voor extra ondersteuning zorgen voor onze landgenoten in het buitenland. Denken we maar aan de zeebeving vorig jaar in Azië. Het spreekt voor zich dat het beheer van de informatie en het transport via het Internet voldoet aan zeer strenge gegevens beveiliging. Hieraan is uitermate veel aandacht besteed. Daarnaast blijven de slachtoffer gegevens enkel beschikbaar tijdens en kort na de rampsituatie. Het is een open en flexibele toepassing dat gemakkelijk te onderhouden is en zonder probleem mee kan evolueren. Om het rampenplanproces administratief nog beter digitaal te ondersteunen is een mogelijkheid tot feedback van de gebruiker voorzien. Deze studie en evaluatie zorgt voor een continue verfijning van het project.

Naast het informatiesysteem op zich is het van belang dat we ook grondig nadenken over hoe we dit project gaan implementeren en up and running houden. Dit reikt verder dan het technische verlanglijstje.

Wat initieel ontstaan is als een idee, is uitgegroeid tot een totaal nieuwe opportuniteit in het rampenmanagement. Naarmate het project meer gestalte kreeg, werd het mij ook duidelijk dat het rampeninformatiesysteem veel meer is dan een webapplicatie.

Jan Suykerbuyk