Nicolas De Wispelaere (UGent) droomt van meer zwembaden in Brussel en wint hiermee Vlaamse Scriptieprijs 2023
Architect Nicolas De Wispelaere (UGent) droomde voor zijn masterproef van meer zwemwater voor Brussel. Hij ontwierp hiervoor drie nieuwe zwemvoorzieningen op bestaande plekken in de grootstad: in het Résidence Palace, onder de sporen van het Zuidstation en op de speelplaatsen van Brusselse scholen. Zijn scriptie leverde hem de Vlaamse Scriptieprijs op, goed voor 2.500 euro.
Met de Vlaamse Scriptieprijs gaat SciMingo vzw jaarlijks op zoek naar sterke en nieuwswaardige eindwerken van Vlaamse afstudeerders. Uit maar liefst 363 inzendingen werd Nicolas De Wispelaere in AMUZ Antwerpen tot winnaar gekroond.
Niet genoeg zwemwater
Het begon met een prangend probleem: Brussel heeft niet genoeg zwemwater. De hoofdstad telt dan ook maar twaalf gemeentelijke zwembaden, wat niet voldoende is om alle 1,2 miljoen Brusselaars van zwemwater te voorzien. Brusselse schoolkinderen kunnen daarom gemiddeld maar acht uur per jaar gaan zwemmen. “Zwembaden zijn niet alleen een meerwaarde voor recreatie en sport, maar ze spelen ook een rol in revalidatieprojecten, mentale gezondheidszorg en ze bieden verkoeling tijdens hittegolven die ons land steeds vaker teisteren”, aldus De Wispelaere. “Daarbij spelen zwembaden een actieve sociale rol in hun wijk die toegankelijk kan zijn voor veel groepen. Als we een nieuw zwembad in een grootstad bouwen, ontwerpen we dus eigenlijk een miniatuurmetropool.”
“Als we een nieuw zwembad in een grootstad bouwen, ontwerpen we eigenlijk een miniatuurmetropool.”
Zwemkampioen Parijs
Een gebrek aan plaats was voor De Wispelaere geen hindernis. Hij trok voor zijn scriptie naar Parijs om te zien hoe deze grootstad het beter doet. “De zwembaden zijn daar volledig geïntegreerd in het stedelijk weefsel. Het plaatsgebrek biedt hierdoor net een kans om een unieke zwembeleving te bieden.” Zo bevindt er zich bijvoorbeeld een zwembad onder het centrale metrostation, in een sociaal woongebouw en rechtstreeks in een school. “De botsing van het zwembad met andere grootstedelijke actoren levert vaak verrassende architecturale oplossingen op.” Gewapend met een fototoestel en zijn schetsboek, gebruikte De Wispelaere de zwembaden dan ook als voorbeeld voor zijn eigen ontwerpen.
Drie voorstellen voor Brussel
De Wispelaere gebruikte voor zijn ontwerpen bestaande infrastructuur, leegstaande ruimtes en mobiele oplossingen. “We zouden het zwembad in het Résidence Palace in de Wetstraat bijvoorbeeld kunnen openstellen voor het grote publiek.” Een ander voorstel was om een zwembad te huisvesten in de Quadrilatères, twee leegstaande zalen in de spoorberm van de Brusselse Noord-Zuidverbinding. “Een badhuis zou onder die anders drukke locatie, een oase van rust kunnen worden.” Om het probleem van tekort aan zwemwater voor schoolkinderen aan te pakken bedacht De Wispelaere uiteindelijk een mobiel zwembad: een zwembad zich vanuit een vrachtwagen kan ontplooien tot energie-efficiënt leerbad. “Dat idee komt van een soortgelijk programma dat de Franse overheid in de jaren ’70 lanceerde om dorpsscholen in het platteland tijdelijk van zwemwater te voorzien.”
Dromen over de grootstad van de toekomst
Het was voor De Wispelaere niet de bedoeling om met zijn tekeningen en plannen een concreet gebouw realiseren. Hij hoopt wel het debat open te trekken. “De zwembadontwerpen dienen als gespreksopeners voor Brusselse beleidsmakers, inwoners en zwemmers. Ik hoop ze met mijn scriptie uit te nodigen om na te denken over hoe zij morgen willen zwemmen en leven in hun stad.”
Oohs en aahs
De jury was verkocht. “Naar het zwembad gaan wordt nooit meer hetzelfde”, zei juryvoorzitter An Bogaerts (Trends Style). Ze noemden het werk – dat meer de uitstraling van een boek dan een thesis had – dan ook een ‘droomthesis’. “Dit is dromen op een wetenschappelijk onderbouwde manier”, concludeerde de jury met onder meer Jeroen De Preter (redacteur Knack) en Dries De Smet (redacteur wetenschap De Standaard).
Scriptie in 3 minuten
Overige prijzen
Tijdens de uitreiking in AMUZ Antwerpen werden nog vier andere prijzen uitgereikt. De Bachelorprijs gaat naar Sarah Vanden Bremt die zich de vraag stelde of het wel nodig was om de navelstreng bij reanimatie van baby’s zo snel door te knippen. De Klasseprijs gaat naar Lara Roosens die een competentiedashboard ontwikkelde voor digitale ondersteuning van leerkrachten. De Eosprijs en mtech+prijs gaan beide naar Warre Clarys die een model ontwierp dat in de toekomst zou kunnen helpen om huidkanker op te sporen via warmtecamera’s. Eerder dit jaar won Gentiel Acar de NBN Sustainability Award met zijn scriptie over de herbruikbaarheid van minerale wol als isolatiemateriaal.
Lees ook
