Scriptiebank overzicht

Abstract
De laatste jaren, vooral sinds 9/11, zien we een wildgroei van publicaties verschijnen met ‘de islam’ als centrale thema. Het maatschappelijk intellectueel debat over de islam verloopt niet altijd even eerlijk, even transparant. Verduisterde en dieper gelegen ideologische denkbeelden, wat wij als mechanismen van alterisering aanduiden, worden door de Vlaamse sprekers al dan niet bewust overgenomen, gereproduceerd. De eigen premissen van dichotomie, essentialisme, etnocentrisme...

De diplomatieke onschendbaarheid en immuniteit: noodzakelijk kwaad of overbodig voorrecht?
 
Op 17 april 1984 kwam in Londen de Britse politieagente Yvonne Fletcher om het leven toen ze dienst had op het St. James’s Square, waar een vreedzame anti-Qadhafi demonstratie plaatsvond. De kogels die haar dood tot gevolg hadden, werden afgevuurd vanuit het Libyan People’s Bureau, de Libische ambassade in Londen.

Vreemde tranen
 
Hoe kunnen we multicultureel samen leven? Altijd wel stof tot debat. Ik wil het daarentegen even hebben over hoe we samen kunnen sterven. Staat u er ooit wel eens bij stil dat we op een dag allemaal moeten sterven? Allemaal, zonder onderscheid in afkomst, religie, ras of geslacht? En dat er daarbij altijd mensen achter blijven die rouwen?
 
Hoe we afscheid nemen van onze doden en ons verdriet daarover een plaats geven, is zeer individueel, maar wordt tegelijk ook sterk cultureel bepaald.

 
Dikomitis Elena
 
 
‘We Don’t Cut European Hair’: klein Afrika in Gent? [1]
 
Iedereen kent de Sleepstraat als de Turkse buurt in Gent. Is er zoiets als ‘klein Afrika’ in Gent? Ik ging op onderzoek in de omgeving van het Gentse Dampoortstation tussen de Afroshops, Afrikaanse kapsalons, Afrikaanse vzw’s en vooral tussen de talrijke Afrikanen. Ik stelde de vraag ‘bestaat er een exclusief Afrikaans netwerk in Gent’ aan de Gentse Afrikanen.
 
Leden van diaspora gemeenschappen, zoals mijn gesprekspartners, bevinden zich op het kruispunt van heel wat verschillende identiteiten.

‘We Don’t Cut European Hair’: klein Afrika in Gent? 

Iedereen kent de Sleepstraat als de Turkse buurt in Gent. Is er zoiets als ‘klein Afrika’ in Gent? Ik ging op onderzoek in de omgeving van het Gentse Dampoortstation tussen de Afroshops, Afrikaanse kapsalons, Afrikaanse vzw’s en vooral tussen de talrijke Afrikanen. Ik stelde de vraag ‘bestaat er een exclusief Afrikaans netwerk in Gent’ aan de Gentse Afrikanen.

Leden van diaspora gemeenschappen, zoals mijn gesprekspartners, bevinden zich op het kruispunt van heel wat verschillende identiteiten.

Baskische Niños – Het katholieke verhaal
Door Tim Cassauwers en Nicky Jenné
30 juni 1937, Mechelen, Antwerpen en vele andere steden. De stationspleinen lopen over van bedrijvigheid, de ruimtes overvol. Iedereen wil de nieuwe stadsgenoten begroeten, of toch zien. Honderden Baskische kinderen staan te wachten, koffer in de hand, de haren geschoren. De veemarkt kan beginnen.
 
"We kwamen aan bij de paters, in een grote zaal," vertelt Basilia Aranceta, een van de kinderen.

De invloed van cultuur op voedings- en eetgewoontes en gezondheid.

In de scriptie ‘Eten, meten en weten… Voeding en opvoeding bij moeders uit meer dan één windrichting: onderzoek in samenwerking met het Huis der Gezinnen’, komen verschillende thema’s aan bod. Het eindwerk is gekoppeld aan een stage in het Huis der Gezinnen. Dit is een organisatie die verschillende activiteiten opzet voor gezinnen met kinderen tussen 0 en 8 jaar. Drie maal per jaar organiseert men het (OP)voedingsproject ‘Lekker en Gezond’.

Kloosters herbestemmen: een maatschappelijke en architecturale uitdaging

De mens is van nature een existentieel wezen. Op belangrijke momenten in zijn leven stelt hij zich vragen over de zin van zijn bestaan. Binnen de joods-christelijke traditie van West-Europa was er één collectief antwoord op die vraag en dat antwoord werd vertegenwoordigd door de Kerk.
Vandaag de dag heeft de katholieke Kerk in België steeds minder aanhang. De traditionele geloofsbeleving van de godsdienst is er sterk op achteruit gegaan.

Oost West, West Best

HOLLYWOOD. ’s Werelds grootste filmverdelers bereikt jaarlijks zo een 800.000 miljoen tot 1 biljoen mensen wereldwijd. De inhoud van hun films bepalen een erg groot deel van onze kijk op de wereld. Umberto Eco stelde ooit dat zeventig procent van al onze kennis afkomstig is uit Hollywood. Een, hoewel wellicht overdreven, toch ietwat verontrustend cijfer.
Terwijl vandaag de polarisering tussen Oost en West meer en meer toeneemt zien we op het witte scherm steeds vaker erg stereotype afbeeldingen van de islamterrorist.

Iran: een eigen, islamitische weg naar democratie?
 
Op 6 november 2002 werd Hashem Aghajari, docent geschiedenis aan de Iraanse universiteit van Hamadan, ter dood veroordeeld. Deze historicus had in juni van datzelfde jaar een bewogen speech gegeven waarin hij voor een 'islamitisch protestantisme' pleitte dat de macht van de Iraanse ulama, de geestelijke elites, aan banden zou leggen.

De commercialisering van de kindertijd
 
Kinderreclame. Het concept van avontuurlijke piraten en joelende tekenfilmfiguurtjes die boeken, broodtrommels en badlakens als must-haves aansmeren aan onschuldige kinderzieltjes, viel me al een hele tijd geleden op. Het leek me bovendien een prima onderwerp om een journalistiek eindwerk aan te wijden. Vanuit de praktijkgerichte opleiding was er geen vraag naar lijvige en theoretische beschouwingen, wel naar een degelijk journalistiek dossier. Eén thema, verschillende invalshoeken. Eén titel, verschillende soorten schrijfsels.

Als er één onderwerp is waarbij voorzichtigheid is geboden, is het humor. Al is dit juist een ‘contradictio in terminis. Een grap gaat meestal niet gepaard met enige voorzichtigheid of reserves, maar wel met vrijheid. Door deze grenzeloosheid ontstaat het gevaar dat het fout kan lopen.
Ver moet er niet gezocht worden naar zogenaamde ‘misbegrepen’ grappen.

                                                                                             Sebastianarchie.

Vrouwenbesnijdenis ook in Europa


Vrouwelijke genitale verminking is een problematiek die niet alleen voorkomt in bepaalde

landen van Afrika. Ook in Europa komt dit voor. Migranten die naar Europa verhuizen en
daarbij heel erg aan hun cultuur vasthouden, brengen deze gewoonte mee.

‘Muziek verzacht de zeden?’


Jules Van Nuffel (1883 – 1953); schepper van liturgische schoonheid

 
Jules Van Nuffel, een naam zoals een andere denken velen wellicht, toch gaat achter deze vrij alledaagse naam een opmerkelijke persoonlijkheid schuil met een zeer bijzondere verdienste op het vlak van religieuze muziek, koorleiding en muziekonderwijs in Vlaanderen.
Van kindsbeen af vormde muziek reeds een constante in het leven van de kleine Jules. Zijn ouders die zelf geen onverdienstelijke muzikanten waren lepelden hem als het ware de liefde voor muziek in.

Geloof onder vuur? Sint-Sixtus: een abdij en haar bewoners tijdens de Eerste Wereldoorlog in onbezet België

Op 13 september 1914 trokken een driehonderdtal Duitse uhlanen ofte verkenners te paard voorbij Westvleteren. Een wegwijzer met daarop ‘Sint-Sixtusabdij’ deed hen even halt houden. Maar na raadpleging van hun stafkaarten en de conclusie ‘het staat er niet op’, besloten ze de weg die het bordje gebood in te slaan toch maar links te laten liggen.

Iran en zijn nucleaire ambities

De Islamitische Republiek Iran was tot 1935 officieel Perzië. Perzen zijn van Indo-Europese,
ja zelfs Arische afkomst. Niet te verwarren met het Arabische origine van hun schrift. Terwijl
de taal zelf wel Indo-Europees is, in tegenstelling tot de religie. De staatsstructuur is dan weer
uniek Iraans. Nee, niet de president, maar de religieuze Leider is daarvan het hoofd. Hij is niet
rechtstreeks verkozen, maar door een raad die het volk wel mag kiezen. De leden daarvan
moeten goedgekeurd zijn door ...

Speculaties rond gebak uit houten prenten: een proces van intensivering naar extensivering
 
Tijdens mijn onderzoek kwam ik tot de vaststelling dat heel wat koekplanken, ook wel houten prenten genoemd, een stille dood sterven. Ze worden immers al te vaak als een minderwaardige kunstvorm en informatiebron beschouwd, hoewel ze ons veel kennis verschaffen over het verleden en meer specifiek over onze volkscultuur.
 
Koekplanken waren in het verleden gebruiksvoorwerpen: ze figureerden de koek.

 
Vanuit een sociale bewustwording, die gegroeid is door de lessen die ik kreeg van mensen als Ludo Abicht, Jaap Kruithof en Willem Elias gaat een muzikant zich vragen stellen bij zijn maatschappelijke relevantie.
 
“Waarom spelen we muziek?” is voor mij persoonlijk een weinig relevante vraag, net zoals je je zou kunnen afvragen: “Waarom ademen wij, waarom eten we drie keer per dag of waarom houden we van andere mensen?” De volgende vraag die zich stelt luidt: hoe kunnen wij (muzikanten) deze liefde voor muziek doorgeven?

“Doofheid? Niet kunnen horen dus. Een dove persoon heeft een handicap die hij of zij zoveel mogelijk moet zien te overwinnen. Het is fantastisch als doven kunnen leren spreken en horen door speciale hoorapparaten. Dan zijn gebaren niet eens meer nodig!” Rond doofheid bestaan allerlei eenzijdige gevolgtrekkingen en foutieve veronderstellingen. Het is niet noodzakelijk en niet wenselijk om doofheid (alleen) als te overwinnen handicap te bekijken. Gebarentalen zijn trouwens volwaardige talen en geen ruwe pantomimesystemen ‘voor zij die falen in het leren spreken’.

In de ban van de zin
Wandelen op de weg van spirituele zoekers, religieuze supermarkten en sektarische valkuilen
 
Het Westen rolt mediatiematjes uit, herstelt geblokkeerde chakra’s en wringt zichzelf in yogahoudingen. Tal van mensen trekken naar het Verre Oosten voor hun geestelijke vitaminen. Nieuw is het niet. Geïnspireerd door de transcendente meditatie van de Indische goeroe Maharishi Yogi zongen The Beatles in 1967 ‘All you need is love’, waarna de fans zich massaal op yoga stortten.

Mohammed zijn eerste vrouw was een zakenvrouw
 
In 2003 breekt het hoofddoekendebat in alle hevigheid los. Moslima’s die een hoofddoek dragen, zijn volgens de Westerse media onderdrukte vrouwen zonder eigen mening. Ze zijn het slachtoffer van hun religie en het wordt hoog tijd dat zij door de Westerse vrouwen bevrijd en geëmancipeerd worden. Maar klopt dat beeld wel? Vier moslima’s met een eigen zaak willen met hun succesverhaal het stereotiepe beeld dat over hen bestaat, afzwakken.
 
Machocultuur
Voor moslima’s is het zwaar om tegen de vooroordelen van hun religie op te boksen.

Taalattitudes van Surinaamse jongeren ten opzichte van het Nederlands
 
Suriname heeft een erg unieke taalsituatie. Door de koloniale geschiedenis zijn mensen uit allerlei werelddelen met zeer verschillende culturen, talen en godsdiensten in één land samengebracht. Het gevolg daarvan is, dat er vandaag meer dan twintig verschillende talen gesproken worden. Ondanks het feit dat Suriname al sinds 1975 geen Nederlandse kolonie meer is, heeft het Nederlands nog steeds de status van officiële taal. Het is de taal van het onderwijs, van het bestuur en van een groot deel van het openbare leven.

Vissen naar de dood: de begraafplaats van Temse
 
Niet minder dan 86 grafmonumenten op de begraafplaats van Temse heeft kunsthistoricus Ann Depestel onderzocht voor haar thesis. Maar veel veldwerk en grasduinen in vergeten archieven hebben duidelijk hun vruchten afgeworpen: beetje bij beetje kwam een verborgen historische schat bloot te liggen en daarmee het rijke verleden van Temse en haar inwoners.
 
Met toegeknepen neus
 
Net als in andere streken, was er ook in Temse een evolutie van kerkhof naar begraafplaats.

  ‘YOUR SPACE OR MINE ?’
 
Territoriumdrang bij de mens vertaalt zich nog het beste als het ‘baksteen-in-de-maag-syndroom’. Dit onderzoek spitst zich toe op wat hieraan voorafgaat, de primaire behoefte en noodzaak van het kamp .
Het kamp als overlevingsmiddel, datgene wat we nodig achten om een essentieel basisgevoel van beschutting, veiligheid en plaatsbepaling te bekomen.

Verborgen Kinderen.

Een explorerende analyse van veertig getuigenissen van ondergedoken joodse kinderen.
 
Anne Frank, het joodse meisje dat ondergedoken zat in het achterhuis, hield een dagboek bij over de oorlogsgebeurtenissen. Het werd ontdekt, waardoor ze uitgroeide tot een van de belangrijkste iconen van de jodenmoord, de verpersoonlijking van de uitroeiing van joodse generaties, dromen en verwachtingen.

Moslims en christenen in Vlaanderen zetten zich in voor dialoog en diapraxis


In het multiculturele en multireligieuze Vlaanderen van vandaag hoort men vaak oproepen voor verschillende soorten ‘dialoog’. Politici willen gesprekken tussen autochtonen en allochtonen. Religieuze leiders zoeken elkaar op. Op het internet vindt men websites die het in dialoog treden met ‘Anderen’ als doel hebben. De ‘dialoog’-initiatieven zijn talrijk en divers. De huidige context is er één van zoeken naar manieren waarop men mensen dichter bij elkaar kan brengen.

Samenzweringen tijdens de zaak-Dutroux
 
Midden augustus 1996 worden in het huis van de Waalse pedofiel Marc Dutroux, twee vermiste meisjes gevonden. Dit is het begin van wat ex-premier Dehaene later een prerevolutionaire periode zal noemen. Een collectieve verontwaardiging galmt door het land. Hoe had dit kunnen gebeuren? De volgende twee jaar is de zaak Dutroux nauwelijks uit het nieuws te bannen! Al heel vroeg gaan geruchten de ronde van pedofiele netwerken en prominenten die er de touwtjes in handen hebben. Gedurende twee jaar heerst in België een sfeer van verdachtmaking en paranoia.

Islamofobie: een nieuw racisme? 
 
De vooroordelen, de angst, de haat, de vijandigheid tegenover de islam en de moslims in de ‘westerse’ samenleving trekken steeds meer de aandacht van steeds meer mensen.  Doch, er is tot op heden betrekkelijk weinig onderzoek gedaan naar het fenomeen dat sinds een decennium ‘islamofobie’ wordt genoemd.  Het doel van mijn onderzoek is dan ook het formuleren van een inleidend theoretisch kader rond islamofobie, met als hoofdvraag: “Is islamofobie een nieuwe vorm van racisme?”.  Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moeten de concepten islamofobie en racisme e

SLEEBUS Liselot
Sociale en Culturele Agogiek, Vrije Universiteit Brussel
 
Thesistitel: Modellen en technieken van conflicthantering: toepasbaarheid in een extreme conflictsituatie – het Israëlisch-Palestijns conflict
 
Artikel
 
Ruzies, meningsverschillen, onenigheden, conflicten: ze zijn er altijd geweest en zullen altijd blijven bestaan. Ze zijn ook alomtegenwoordig: thuis, op school, op het werk; ze zijn deel van het menselijk bestaan.