Scriptiebank overzicht

Een onderzoek naar specifieke kenmerken van de schizofrene taal aan de hand van een analyse van het artistieke oeuvre van beeldend kunstenaar August Walla en schrijver Samuel Beckett

Terwijl de Zapatistas al lang de wapens hebben neergelegd, zijn de Koerden in Rojava de dag van vandaag aan het strijden voor de overleving van hun maatschappij. Deze verhandeling brengt de gelijkenissen en verschillen tussen deze twee rebellenbesturen aan het licht.

 Wie vandaag een blik werpt op de hipste blockbusters en de nieuwste en meest populaire tv-series, kan er niet omheen. Overal rond ons rijzen ze (letterlijk) weer op uit de dood: het lijkt alsof de zombie-cultuur aan een opmars bezig is. Zo denken we meteen aan de kaskraker I Am Legend (2007) en aan World War Z (2013). Maar niet enkel op filmisch vlak worden we bestookt met zombies, ook literair gezien hebben we niet te klagen. Zo hebben we zombieheld Max Brooks die ons World War Z (2007) en The Zombie Survival Guide: Complete Protection from the living dead (2003) heeft aangeleverd.

Deze Masterproef behandelt het onderwerp van de male gaze (mannelijke blik) in film en televisie studies. De gaze is een complex begrip dat we kunnen verbinden met de machtsrelatie tussen de observeerder en datgene dat geobserveerd wordt. We kunnen dit dan ook gemakkelijk associëren met fantasie en verlangen, namelijk de wens van het subject om het bekeken object te beheersen. De gaze is een concept dat overgenomen werd uit de wereld van psychoanalyse, waar het door Jacques Lacan geïntroduceerd werd.

Betekenisgeving als medicijnWanneer we ziek worden, gaan we naar de dokter.  We krijgen een diagnose en een pilletje voorgeschreven.  Meestal voelen we ons dan beter.  Maar wat als dat niet zo is, of erger nog, de dokter vindt niets?  Dan hebben we stress, en ook daar zijn pilletjes voor.  Een pilletje graag, dokter.Een gangbare denkwijze in onze Westerse cultuur is het dualisme.

 
Boeddhisme vanuit een westers – psychologisch perspectief.
Wij – westerlingen – hebben het altijd al moeilijk gehad om het boeddhisme te kunnen begrijpen. Onze verbeelding slaat gemakkelijk op hol als we horen over deze oude, oosterse leer. De meeste mensen hebben ooit wel eens gehoord over karma, nirvāṇa of wedergeboorte. Deze ideeën wekken al snel het idee op dat het boeddhisme een vreemde, bijgelovige religie is.

 Marian Verstraeten, drager van een cultuur
Geschiedenis is een veelvoud aan paden waarop we worden geleid door ‘compagnons de route’. Deze ‘reisleiders’ zijn de historische bronnen, verhalen of figuren die ons langs gebeurtenissen loodsen en ons helpen ze in het juiste licht te zien – of alleszins in een nieuw licht. De kunstgeschiedenis, en bij uitbreiding de cultuurgeschiedenis, in Vlaanderen volgt al decennia dezelfde afgetreden paden: zij laat zich gidsen door steeds dezelfde protagonisten en ideeën om een welbekend verhaal te reproduceren. Deze historische wandeling is reducerend.

Het model kijkt recht in de camera van achter een zwart masker. Ze is nagenoeg naakt en houdt de handen met roodgelakte nagels voor haar borsten. Blonde haren zorgvuldig op de schouders gelegd en volle rode lippen maken het plaatje compleet. Ze verleidt de camera en de potentiële koper vanop haar cover, die tussen al die andere bladen in het tijdschriftenrek zal staan. Het onderschrift leest “SEX, by Mario Testino”. Neen, dit is niet Playboy, dit is Vogue.
Dit is slechts één voorbeeld van het vaak provocatieve karakter van de foto’s die in modebladen verschijnen.

Schaduwschermen

...mais j’ai attendu dans la cour sous un platane... A. Camus, l’Etranger.

Elk product dat onze maatschappij voortbrengt is de moeite waard om over na te denken. Van de meest banale stationsroman, de kledij van Barbie en Ken, de affiches waar we onze wereld mee behangen tot en met de films die we bekijken, het zijn allemaal ‘cultuurproducten’ van de maatschappij waarin we leven. Het is duidelijk dat voor velen onder ons deze cultuurproducten ons niets kunnen bijleren in de wijze waarop we ons leven leiden en invullen.

Is het verschil in studiekeuze bij autochtonen en allochtonen het gevolg van een echte keuze?
 
 
Hoe kunnen we zorgen voor meer diversiteit in het hoger onderwijs? Waarom zitten er zo weinig allochtonen in het hoger onderwijs in vergelijking met het aandeel allochtonen in de maatschappij? Deze vragen houden heel wat scholen, ouders, onderzoekers en beleidsmensen bezig. Om hierop een antwoord te vinden, wordt vaak gekeken naar de studiekeuze van leerlingen op het einde van het zesde middelbaar. Hierbij worden echter enkele scharniermomenten in de schoolloopbaan over het hoofd gezien.

Negentiende-eeuwse variététheaters: verrassend hedendaags

Het archiefonderzoek van Evelien Jonckheere naar de Gentse variététheaters van 1880 tot 1914 wierp een licht op een onontgonnen amusementsvorm. Nooit voorheen verscheen in België een publicatie over het variététheater.

                                                                                             Sebastianarchie.

DE FILOSOOF EN DE FANTASIE
De pen van Sarah Kofman
 
Een pen heeft een geschiedenis, alleen weet niemand welke. Op de werktafel van Sarah Kofman lag een pen die klungelig met plakband was gerepareerd, zo’n vulpen die niet meer wordt gemaakt en die je met inkt moest vullen. Ze lag voor haar en dwong haar te schrijven, te schrijven. Het was de pen van haar vader, een herinnering, een spoor. Het was persoonlijk.

De psychoticus is nog zo zot niet
Over de psychoticus, in de populaire taal beter gekend als ‘de gek’, doen vele verhalen de ronde. Een voorbeeld hiervan zijn o.a. de talloze moppen die over hem verteld worden waarbij de pointe vaak wordt gevormd door het vernoemen van diens absurde redeneringen.
Vanuit een meer filosofische hoek zullen sommigen opmerken dat deze zotten ook een kern van inhoudelijke waarheid bezitten in hun spreken. Deze opvatting heeft er echter niet zelden toe geleid dat de zot ineens werd verheven tot het voorbeeld van de innerlijke vrijheid.

In september 2005 verscheen een zwaarlijvig boek dat in intellectueel en therapeutisch Frankrijk een storm van protest ontketende: Le Livre Noir de la Psychanalyse. Meer dan veertig historici, filosofen, psychologen en gedupeerde patiënten maken er een kritische balans op van een eeuw psychoanalyse.In la douce France was dit zwartboek een donderslag bij relatief heldere hemel, maar in Angelsaksische contreien pakten zich al langer donkere wolken samen boven de psychoanalyse.

Dialoog met de waanzin - Arne Saeys
 
Stemmen horen die anderen niet horen, wartaal uitkramen, het einde van de wereld verkondigen... Een psychose wordt dit genoemd in psychiatrische kringen. Iemand die gedurende een langere periode hallucinaties, wanen en verwardheid vertoont, wordt al gauw gediagnosticeerd als iemand die lijdt aan schizofrenie.
‘Wie ben ik?’ is de centrale vraag in de schizofrene psychose. Deze vraag is niet te vergelijken met de zoektocht van een puber naar zijn plaats in de maatschappij. Een schizofreen verkeert in existentiële angst rond zijn identiteit.

Evolutie naar een humane behandeling van de psychose
 
Het begrip psychose wordt in de huidige samenleving nog te veel gezien als een ziekte die vergelijkbaar is met een organische aandoening. De meest gangbare theorieën rond het ontstaan van een psychose situeren zich dan ook in het medische veld. Naar gelang de oorsprong van een fenomeen wordt gezocht naar een behandeling, in dit geval één die zich zal richten op het organisme. Dus, als iemand als psychotisch gediagnosticeerd wordt, moet hij opgenomen worden en de juiste medicatie krijgen.

 
In 1866 schildert Gustave Courbet, de Franse schilder van het Realisme, zijn meest provocerende naaktschilderij, ‘L’Origine du Monde’.
Een vrouw leunt achterover op een laken, de dijen gespreid, de toeschouwer een onbelemmerde blik gunnend op haar geslacht. Hoofd, armen en benen ontbreken. Dit lichaam is tegelijk seksueel en mooi; sensueel, uitdagend, en confronterend.
 
Provocatie was Courbet nooit vreemd.

Virginia Woolf, en haar oeuvre als spiegel van de ziel


Of ‘de onmogelijkheid tot rouwen’




Ooit schreef Virginia Woolf: “books are the mirrors of the soul”. En dit geldt ook voor haar eigen boeken. In mijn thesis probeerde ik het verband tussen het werk van deze onvolprezen schrijfster en haar psyche aan te tonen -een boeiende ontdekkingstocht. Deze vorm van literatuurkritiek is niet nieuw. Reeds Freud, de alombekende vader van de psychoanalyse, paste als eerste een dergelijke psychoanalytische benadering van kunst toe.

De zon van middernacht schijnt nog niet.
- Wouter Boesman
 
Toen Carlos Salinas de Gortari, de toenmalige president van Mexico, op oudejaarsavond 1993 ging slapen hoopte hij door het in werking treden van het North American Free Trade Agreement (NAFTA) in de eerste wereld wakker te worden.