Scriptiebank overzicht

Dromen en visioenen in het Mirakelboek van Halle.  Hoewel de meesten onder ons wel enige notie hebben van wat een ‘visioen’ is, wordt zulk een boven‘natuurlijke’ ervaring meestal verklaard als primitief bijgeloof, katholiek gezwets of een gevolg van het gebruik van een hallucinogenische drug. Het is voor ons, 21ste-eeuwers, erg moeilijk een tijdvak en een samenleving voor te stellen waarin het visioen een erg aanvaard kanaal was waarlangs een ‘God’ zich aan de gewone gelovigen openbaarde. In de middeleeuwen was dit duidelijk wel het geval.

 
Seksualiteit is hot. Het wordt openlijk gebruikt voor commerciële doeleinden, want het verkoopt. Er wordt openlijk over gepraat en gediscussieerd in de media, want het slaat aan. Seks is taboevrij en wij zijn seksueel vrij. Seks na een tweede date -dat kan. Seks met een complete vreemdeling- waarom niet? Seks voordat je tedere gevoelens voor je bedpartner koestert – die komen later wel... Vind je dit alles maar niets, dan ben je preuts of conservatief.

Wat is dat nu, mystiek?
 
 
Mystiek. Het woord is gevallen. Je hebt er wel al eens van gehoord. En je weet wel ongeveer wat het betekent. Maar als ik je zou vragen: wat is dat nu, mystiek? Wat zou je dan antwoorden? Je zou niet meteen een pasklaar antwoord klaar hebben. Ofwel spreek je vanuit je buik, meng je improvisatie met informatie ‘van horen zeggen’. Ofwel ga je eerst rondneuzen op het net of in de bib om wat te lezen over mystiek. Wel, dat heb ik gedaan: 136 werken van en over mystiek heb ik doorgenomen.

 
Het einde van het antibioticatijdperk?
 
 
We keren zeshonderd jaar terug in de tijd: hygiëne is een begrip dat tot ontwikkeling moet komen, straten zijn open riolen en de pest beweegt als een zwarte schim door de straten, een Magere Hein op zoek naar het volgende slachtoffer. Ziektes, veroorzaakt door een onzichtbare vijand, zijn een ware plaag en behandelingen zijn weinig efficiënt, met in vele gevallen nefaste werkingen op de patiënt.

 
De vrouwen in niemandsland
 
Er zijn mannen en er zijn vrouwen, er zijn blanke en er zijn gekleurde mensen. Een waarheid als een koe en toch is de realiteit complexer dan dat. Bepaalde sociale, culturele en etnische groepen hebben immers problemen met deze (te) rigoureuze opdeling. Zo onder andere de gekleurde vrouwen. Hoewel zij als zwarten bepaalde eigenschappen, gevoelens en ervaringen delen met (bijvoorbeeld) de Afro-Amerikanen en zij zich als vrouwen ten dele kunnen vinden in het feminisme, kunnen ze zich met geen van beide minderheidsgroepen volledig identificeren.

“L’enfer, c’est les autres.” Dit beroemde citaat van Jean-Paul Sartre, doelde op het feit dat de aanwezigheid van andere mensen onvermijdelijk een inperking van de eigen vrijheid inhoudt. Toegegeven, bij deze uitspraak had hij waarschijnlijk niet echt overbevolkte toeristische trekpleisters in gedachte. Maar een bezoek aan de Brugse binnenstad op een zomerse namiddag is voldoende om te merken dat de toeristenmassa die de pleinen bevolkt en de trottoirs van de Steenstraat onbegaanbaar maakt, de romantiek al snel verloren kan doen gaan.
 
Roept dit voorbeeld bepaalde herinneringen op?

TOT DE KROON ONS SCHEIDT
DE ENSCENERING VAN KONINKLIJKE HUWELIJKEN BINNEN DE BELGISCHE MONARCHIE
ALBERT & ELISABETH (1900) – IEOPOLD EN ASTRID (1926)

Deze scriptie heb ik opgevat als een onderzoek naar de enscenering van koninklijke huwelijken binnen de Belgische monarchie. Meerbepaald heb ik een kritische analyse gemaakt van het huwelijk van prins Albert en Elisabeth, hertogin in Beieren (1900) en dat van hun zoon, prins Leopold met prinses Astrid van Zweden (1926).

Depressief door internet?

Schaduwschermen

...mais j’ai attendu dans la cour sous un platane... A. Camus, l’Etranger.

Elk product dat onze maatschappij voortbrengt is de moeite waard om over na te denken. Van de meest banale stationsroman, de kledij van Barbie en Ken, de affiches waar we onze wereld mee behangen tot en met de films die we bekijken, het zijn allemaal ‘cultuurproducten’ van de maatschappij waarin we leven. Het is duidelijk dat voor velen onder ons deze cultuurproducten ons niets kunnen bijleren in de wijze waarop we ons leven leiden en invullen.

Stralende weertje voor de wereldhandel
 
Het Kyoto Protocol is de katalysator gebleken van een uiterst gevarieerd aanbod aan toekomstscenario’s waarbij waarzegsters met glazen bollen soms als oerconservatief en totaal verbeeldingsloos verbleekten. Realistische scenario’s werden ook geschetst, “An Inconvenient Truth” is hiervan veruit het populairste. De profeet van de klimaatsverandering predikt hierin de dringende noodzaak tot concrete, ingrijpende actie. In 1962 riep Rachel Carlson ook op tot actie in haar boek “Silent Spring”.

‘De la civilisation avant toute chose’

Waarom maakten onze voorouders zulke mysterieuze rotschilderingen? Welk doel hadden ze en hoe maakten ze hen? Hoe noem je die grote stenen die zo belangrijk waren voor de Keltische beschaving? Hoe zag het dagelijkse leven der Galliërs eruit, hoe voerden ze oorlog en waren zij allen gelijk? Waren gestreepte broeken zoals die van Obélix dé modetrend van het moment?
 Had Karel de Grote echt zo’n lange baard? Was Jeanne d’Arc een heldin of hoorde ze enkel stemmen? Waar ontstond de renaissance? Welke koning bracht deze kunststroming naar zijn hofhouding?

Verschillen in Vrijheid: de Democratische Identiteit van de Publieke Ruimte
 
publieke ruimte nu
Publieke Ruimte is een actueel thema. Publieke ruimte is meer dan de verzameling van alle straten en pleinen, ook openbare gebouwen behoren ertoe. Zonder al te veel scrupules verkoopt de federale overheid gebouwen die in een democratische samenleving voor en van iedereen zijn - denk maar aan het ‘Vlinderpaleis’, het nieuwe gerechtshof in Antwerpen. Dat gebouw is niet meer openbaar in de strikte zin van het woord.

Een liefdevolle poot: gewezen hulphonden in zorgcentra
 
Marijke Thierens, Agro- en Biotechnologiestudente aan de Katholieke Hogeschool Sint Lieven te Sint Niklaas, werkte een onderzoek uit naar het inzetten van voormalige hulphonden in zorgcentra in Vlaanderen.

Kunnen de Academie het poëzieonderwijs redden?

Hans Groenewegen uitte onlangs in De Groene Amsterdammer vrijuit diens afschuw bij de idee dat poëzie en onderwijs iets met elkaar te maken zouden kunnen hebben. “School”, stelt hij, “betekent kinderen, en hoewel kinderen in de volksmond wel eens van poëtische gaven voorzien worden, zijn ze geen dichters, en meestal ook geen poëzielezers. Een dichter schrijft meestal niet om kinderen of groter, halfwas grut te verrassen, te ontroeren, te choqueren of op een andere manier voor de poëzie te winnen.

Het onmaatschappelijke van de school

Via ontscholing en omscholing naar een maatschappelijke school
 
Waar leren we het meest? Als je er goed over nadenkt hebben we levenswijsheid niet op school geleerd, de belangrijkste dingen leer je in het ‘echte’ leven, door de betrokkenheid  met mensen. Hoe je je gedraagt op een feestje, hoe je aardappelen kookt, hoe je een auto bestuurt… Is de school dan overbodig? Is het verspilde moeite? Ik heb drie jaar een klassieke opleiding genoten en ben dan overgeschakeld naar Wetenschappelijke B.

After all:
“The world is a dangerous place to live in,
Not because of the people who are evil,
But because of the people who don’t do anything about it.”
(Albert Einstein)
 
De term “psychopaat”, mensen hebben de dag van vandaag een vaag idee van wat de term inhoudt en weten zeker dat ze die niet graag in persoon zouden ontmoeten, dat ze achter slot en grendel thuishoren.  Psychopaten jagen door de kille berekendheid waarmee ze allerlei wreedaardigheden begaan, hun complete gewetenloosheid en meedogenloosheid, rillingen over onze collectieve ruggengraat.

Zwanger van de vijand                       

De verwoestende gevolgen van seksueel geweld in oorlog

“No matter where a women lives,
giving birth should be a time of joy,
not a sentence to death.”
(UNFPA EXECUTIVE DIRECTOR THORAYA A. OBAID, 2004)

Het aantal burgers dat wordt getroffen door de talrijke oorlogen loopt de laatste jaren steeds meer op.  Vrouwen in oorlogsgebieden zijn nergens meer veilig; ze worden mishandeld, verkracht, vaak meerdere malen, soms nachten achter elkaar, niet zelden erop toeziend hoe hun zus, dochter,…hetzelfde lot ondergaat.

Orpheus: de schutspatroon aller schrijvers

De Orpheusmythe in het werk van Harry Mulisch
 

Griekenland, de achtste eeuw voor Christus. In de ruwe landstreek Thracië woont een zanger die tot ver buiten de grenzen van die regio bekend is. Orpheus is zijn naam, en de mensen zeggen dat hij zo mooi op zijn lier speelt dat alle dieren naar hem komen luisteren en zelfs de stenen bewegen. Ze fluisteren ook dat hij zichzelf niet meer is na de dood van zijn vrouw, de mooie bosnimf Eurydice, en dat hij iets van plan is.

“Les enfants anormaux” voor de lens

 “De beide handjes omvatten de greep. Ieder tracht zijn stok kaarsrecht te houden en in dien stand, naar omhoog te heffen, daarna doen dalen, enz. Nu de handen uit de mouwen, eens flink diep ingeademd, de pollekes in elkaar gewreven en opnieuw met moed aan den arbeid! Op de vraag: “Wie kan nog hooger?”, heft een kleine zich reeds op de teenen en weldra volgen zijn makkertjes dit voorbeeld na. Nu weer dalen en dan rijzen, om steeds hooger nog te wijzen…” (Br. Ebergiste, 1925, p. 38‐39)

‘Les enfants anormaux’ voor de lens.

Puber tijd! Deze week sprak ik met een jonge vrouw over haar afstudeerproject dat ze maakte in haar laatste jaar grafische vormgeving – illustratie. Mama en papa willen gaan scheiden, wat nu? Welke maat van bh heb ik? Op deze en vele andere vragen geeft Ellen Koyen een antwoord in haar boek ‘Puber tijd voor een echte meid!’ Puber tijd is een vertrouwensboek voor meisjes van 10 tot 12 jaar dat uw jonge telgen op een speelse en educatieve manier doorheen deze periode zal helpen. Het boek is opgedeeld in 3 delen: ‘Mijn lichaam’ toont aan wat er met je lijf gebeurt als je gaat puberen.

Oost West, West Best

HOLLYWOOD. ’s Werelds grootste filmverdelers bereikt jaarlijks zo een 800.000 miljoen tot 1 biljoen mensen wereldwijd. De inhoud van hun films bepalen een erg groot deel van onze kijk op de wereld. Umberto Eco stelde ooit dat zeventig procent van al onze kennis afkomstig is uit Hollywood. Een, hoewel wellicht overdreven, toch ietwat verontrustend cijfer.
Terwijl vandaag de polarisering tussen Oost en West meer en meer toeneemt zien we op het witte scherm steeds vaker erg stereotype afbeeldingen van de islamterrorist.

De commercialisering van de kindertijd
 
Kinderreclame. Het concept van avontuurlijke piraten en joelende tekenfilmfiguurtjes die boeken, broodtrommels en badlakens als must-haves aansmeren aan onschuldige kinderzieltjes, viel me al een hele tijd geleden op. Het leek me bovendien een prima onderwerp om een journalistiek eindwerk aan te wijden. Vanuit de praktijkgerichte opleiding was er geen vraag naar lijvige en theoretische beschouwingen, wel naar een degelijk journalistiek dossier. Eén thema, verschillende invalshoeken. Eén titel, verschillende soorten schrijfsels.

Zeven kortverhalen van Arabische schrijfsters in Al -Adab (Beirut 2003-2005): een literaire analyse

 
Natuurlijk zijn niet alle Arabieren fundamentalisten, en beramen niet alle fundamentalisten een terroristische aanslag. Zo zijn ook niet alle mannen gevoelloze macho’s, net zomin als alle vrouwen zachte wezens, gekooid en vertrapt.

Het vroegnegentiende-eeuwse dandyisme van Beau Brummell en Lord Byron


De vroegnegentiende-eeuwse dandy’s, die het neusje van de zalm waren van de Britse en Franse beau monde, zouden vandaag doorgaan als excentrieke beroemdheden met ernstige gedragsproblemen. In die tijd echter waren hun ongebreidelde narcisme, arrogant en onverschillig wangedrag, obsessie met kleren en zindelijkheid en alcohol- en gokverslaving net die bijzondere karaktertrekjes die hen in het middelpunt van ieders aandacht stelden.

‘Muziek verzacht de zeden?’


Jules Van Nuffel (1883 – 1953); schepper van liturgische schoonheid

 
Jules Van Nuffel, een naam zoals een andere denken velen wellicht, toch gaat achter deze vrij alledaagse naam een opmerkelijke persoonlijkheid schuil met een zeer bijzondere verdienste op het vlak van religieuze muziek, koorleiding en muziekonderwijs in Vlaanderen.
Van kindsbeen af vormde muziek reeds een constante in het leven van de kleine Jules. Zijn ouders die zelf geen onverdienstelijke muzikanten waren lepelden hem als het ware de liefde voor muziek in.

Liesbeth Froyen
Ziekte als inspiratiebron – “De invloed van migraine en andere fysieke gebreken op de kunst”
 
De relatie tussen lichaam en kunstwerk is het thema van mijn thesisonderzoek. Maw. hoe een kunstenaar bepaalde fysische aspecten (ziekte, handicap,…) uit in zijn werken of wanneer hij er net tegen ingaat (bv. de verlamming van Chuck Close).Vooral over het aspect migraine in de kunst wil ik wat verder uitweiden aangezien ik zelf aan migraine lijd en dit gegeven zeer nauw verweven is met eigen atelierwerk. Daarom eerst een beter beeld van migraine.

 
Vanuit een sociale bewustwording, die gegroeid is door de lessen die ik kreeg van mensen als Ludo Abicht, Jaap Kruithof en Willem Elias gaat een muzikant zich vragen stellen bij zijn maatschappelijke relevantie.
 
“Waarom spelen we muziek?” is voor mij persoonlijk een weinig relevante vraag, net zoals je je zou kunnen afvragen: “Waarom ademen wij, waarom eten we drie keer per dag of waarom houden we van andere mensen?” De volgende vraag die zich stelt luidt: hoe kunnen wij (muzikanten) deze liefde voor muziek doorgeven?

In de ban van de zin
Wandelen op de weg van spirituele zoekers, religieuze supermarkten en sektarische valkuilen
 
Het Westen rolt mediatiematjes uit, herstelt geblokkeerde chakra’s en wringt zichzelf in yogahoudingen. Tal van mensen trekken naar het Verre Oosten voor hun geestelijke vitaminen. Nieuw is het niet. Geïnspireerd door de transcendente meditatie van de Indische goeroe Maharishi Yogi zongen The Beatles in 1967 ‘All you need is love’, waarna de fans zich massaal op yoga stortten.

Redoxreacties bekeken vanuit een kwantumchemisch standpunt
 
Scheikundigen zijn gevoelig voor atomen en moleculen die op opgebouwd zijn uit protonen, neutronen en elektronen. De kleinste deeltjes die ons omringen, voor het oog niet zichtbaar maar steeds aanwezig, oefenen een bijzondere aantrekkingskracht uit op deze wetenschappers. Lange tijd werd er gezocht naar methoden die in staat waren om het gedrag van deze mengelmoes van protonen, neutronen en elektronen te verklaren.

Overbevraagt het utilitarisme de mens?
 
Het utilitarisme stelt dat iedere handeling het grootste geluk voor het grootste aantal mensen moet voortbrengen. Op het eerste gezicht lijkt dit een erg aantrekkelijke morele theorie. Mensen vinden geluk en welzijn immers erg belangrijk. Bovendien voelt het natuurlijk aan om handelingen te beoordelen op basis van hun gevolgen. Ondanks deze aantrekkingskracht wordt het utilitarisme slechts door enkelen (of misschien wel door niemand) in de praktijk gebracht.